Της Κωνσταντίνας Οικονόμου,
O Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ανακοίνωσε ότι θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να προχωρήσει στην άρση της ύποπτης κράτησης της πριγκίπισσας Latifa, κόρης του κυβερνήτη του Ντουμπάι, με τη συμφωνία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Η πριγκίπισσα Latifa κατηγόρησε πρόσφατα τον πατέρα της, Mohammed bin Rashid Al Maktoum, ότι την κρατά όμηρο, παρά τη θέλησή της, στο Ντουμπάι από το 2018, όταν δηλαδή προσπάθησε να διαφύγει από τη χώρα. Οι κατηγορίες της πριγκίπισσας έγιναν γνωστές στο κοινό μέσα από τα πρόσφατα ντοκουμέντα που κατέγραψε η ίδια κρυφά και μοιράστηκε με σύνδεσμο του BBC. Στα αρχεία αυτά, τόνισε ότι φοβάται για τη ζωή της. Αναμενόμενες ήταν και οι εκκλήσεις προς τον ΟΗΕ για την έρευνα της υπόθεσης, ενώ ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε τα βίντεο «βαθιά ανησυχητικά».
Τώρα, χρόνια αργότερα, έρχονται στο φως δραματικές λεπτομέρειες για την απαγωγή και τη μυστική κράτηση της πριγκίπισσας. Η στενή φίλη της Latifa, Tiina Jauhiainen, με την οποία επιχείρησε να εγκαταλείψει παράνομα τη χώρα, έχασε κάθε επαφή μαζί της ύστερα από λίγους μήνες μυστικής επικοινωνίας. Η τελευταία φορά που οι δύο γυναίκες είχαν ιδωθεί, ήταν πάνω σε ένα σκάφος που διέσχιζε τον Ινδικό Ωκεανό, τον Φεβρουάριο του 2018, πλέοντας προς την καινούρια τους ζωή στο εξωτερικό. Θα έφταναν στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η πριγκίπισσα θα μπορούσε να αιτηθεί πολιτικό άσυλο. Ωστόσο, το σχέδιό τους διακόπηκε βίαια, όταν Εμιρατινοί αξιωματικοί εισέβαλλαν στο σκάφος και εξανάγκασαν τους φυγάδες να επιστρέψουν στα ΗΑΕ, ναρκώνοντας μάλιστα την πριγκίπισσα.
Τι θα οδηγούσε, όμως, μία νέα γυναίκα, κόρη ενός σεΐχη, να επιδιώξει με τόσο πείσμα τη φυγή της από μία απαστράπτουσα πόλη, μία πρωτεύουσα πολιτισμού και ευκαιριών;
Για τις γυναίκες στα Εμιράτα οι νόμοι και τα έθιμα μπορούν να μεταμορφώσουν τη ζωή τους σε μία αποπνικτική καθημερινότητα. «Δεν μου επιτρέπεται να οδηγώ, να ταξιδεύω ή να φύγω από το Ντουμπάι», είχε δηλώσει η Latifa λίγο πριν την απόπειρα διαφυγής της. «Δεν έχω φύγει από τη χώρα από το 2000. Έχω ζητήσει επανειλημμένα απλά να ταξιδέψω, να σπουδάσω, να κάνω οτιδήποτε φυσιολογικό. Πρέπει να φύγω».
Η πριγκίπισσα δεν είχε πρόσβαση στο διαβατήριό της και βρισκόταν υπό συνεχή επιτήρηση, οπότε το σχέδιο απόδρασης έπρεπε να είναι εξαιρετικά οργανωμένο. Ωστόσο αυτό ναυάγησε, όπως και οι τελευταίες ελπίδες της για μία ελεύθερη ζωή που θα αποφάσιζε εκείνη. Αντιθέτως, βρέθηκε σε έναν απομονωτικό περιορισμό της ελευθερίας της, χωρίς καμία πρόσβαση σε ιατρική ή νομική βοήθεια. Καμία δίκη, καμία κατηγορία, παρά μόνο σφραγισμένα παράθυρα και 30 αστυνομικοί που εκτελούν εκ περιτροπής βάρδιες για τη φύλαξη της ομήρου σε μία ιδιωτική κατοικία. Γι’ αυτό κι εκείνη αναγκάστηκε να καταγράψει τα αποκαλυπτικά βίντεο με κάθε προφύλαξη, κρυμμένη στο μπάνιο, δηλώνοντας μεταξύ άλλων ότι η ζωή της δε βρίσκεται πλέον στα χέρια της, δε μπορεί καν να βγει έξω για να πάρει καθαρό αέρα και οι αστυνομικοί την απειλούν ότι θα περάσει την υπόλοιπη ζωή της στην απομόνωση.
Τον Δεκέμβριο του 2018 τα ΗΑΕ πάλι αντιμετώπισαν πίεση από τον ΟΗΕ, όταν η Latifa αγνοούταν για 9 ολόκληρους μήνες. Ο ΟΗΕ απαίτησε σημάδια ζωής της πριγκίπισσας, απειλώντας να δημοσιεύσει τις ανησυχίες του για τον ενδεχόμενο θάνατό της.
Παράλληλα, ο κυβερνήτης του Ντουμπάι, παρακολουθώντας τη φυγή κάποιων από τις συζύγους του, καθώς και δύο ακόμη παιδιών του, απευθύνθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο προκειμένου να απαιτήσει την επιστροφή τους. Δεν μπορούσε ωστόσο να προβλέψει την εξέλιξη του αιτήματός του. Τον Μάρτιο του 2020, το Δικαστήριο αποκάλυψε την απαράδεκτη μεταχείριση στην οποία έπεσε μία άλλη ενήλικη κόρη του σεΐχη, όταν προσπάθησε να αποδράσει στο Ηνωμένο Βασίλειο καθώς και τον εκφοβισμό που υπέστησαν οι σύζυγοι. Έκρινε, λοιπόν, ότι ο σεΐχης δεν υπήρξε ειλικρινής με το Δικαστήριο και δεν ήταν δυνατόν να δικαιωθούν τα αιτήματά του.
Στο κράτος των ΗΑΕ υπάρχουν ακόμη πλήθος εκφάνσεων της καθημερινής ζωής των γυναικών που μονοπωλούνται από τον έλεγχο των ανδρών. Για κάθε γυναίκα ορίζεται αυτοδίκαια ένας «προστάτης», συνήθως ο σύζυγος ή κάποιος άνδρας συγγενής τους. Παρόλο που στα ΗΑΕ τα πράγματα δεν είναι τόσο αυστηρά όσο στη γειτονική Σαουδική Αραβία, οι γυναίκες έχουν ακόμη την ανάγκη έγκρισης του προστάτη τους προκειμένου να παντρευτούν. Αντίστοιχα, η λήψη διαζυγίου για τις γυναίκες συναντά ένα μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας σε σχέση με τους άντρες. Επίσης, παρά το γεγονός ότι τα ΗΑΕ διαθέτουν νόμους κατά των διακρίσεων, το φύλο δεν είναι ανάμεσα στα αντικείμενα προστασίας τους.
Ορισμένοι νόμοι έχουν μεταβληθεί με πρόσφατες μεταρρυθμίσεις, όπως η ανάκληση του ποινικού νόμου που επέτρεπε την ενδοοικογενειακή βία το 2016, καθώς και η πρόσβαση των γυναικών σε προστατευτικές εντολές, όπως τα περιοριστικά μέτρα, που αναβαθμίστηκε μόλις τον προηγούμενο Μάρτιο. Όμως, ο νέος νόμος που τέθηκε σε ισχύ αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ενδοοικογενειακή βία ορίζεται «ως οποιαδήποτε κακοποίηση ή απειλή που υπερβαίνει την εξουσία του προστάτη, αφήνοντας την τύχη των θυμάτων αποκλειστικά στα χέρια των δικαστών να αποφασίσουν εάν ο άνδρας υπερέβη τα όρια της εξουσίας του». Τα παραπάνω, όντας ένα απειροελάχιστο παράδειγμα της εθιμικής διακυβέρνησης του κράτους, αποκαλύπτουν το μακρύ δρόμο που έχουν μπροστά τους τα ΗΑΕ για την εξίσωση των φύλων και τον εξανθρωπισμό του νομικού τους συστήματος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
Princess Latifa: The Dubai ruler’s daughter who vanished, BBC, διαθέσιμο εδώ
-
Dubai princess claims she is being held ‘hostage’ in secret video recordings, CNN, διαθέσιμο εδώ
-
Princess Latifa: Dubai princess reveals she is being held ‘hostage’ in harrowing video, Independent, διαθέσιμο εδώ