Της Αναστασίας Τσερμενίδου,
Το “Requiem for a dream” αποτελεί μία από τις αγαπημένες μου ταινίες, μία ταινία σταθμός που κατάφερε να μου δώσει τροφή για σκέψη και να με θέσει σε μια διαδικασία προβληματισμού και αναζήτησης.
Το “Requiem for a dream” είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ -βάσει της δικής μου παρατήρησης- αμερικάνικης παραγωγής που κυκλοφόρησε το 2000, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Darren Aronofsky, με την υπέροχη μουσική υπόκρουση του Clinton Darryl Mansell, και βασίστηκε και μετέφερε στη μεγάλη οθόνη την ομώνυμη νουβέλα “Requiem for a dream” του Hubert Selby. Στην ταινία πρωταγωνιστούν μεγάλα ονόματα του σινεμά: η Ellen Burstyn, ο Jared Joseph Leto, η Jennifer Lynn Connelly και ο Marlon Lamont Wayans.
Η ταινία ξεκινά, συστήνοντάς μας τη μοναχική, αδρανή χήρα Sara Goldfarb και τον ήσυχο, συμπαθή, δίχως όμως στόχους γιο της. Οι δυο τους, παρόλο που έχουν μόνο ο ένας τον άλλον και ο ένας αποτελεί την οικογένεια του άλλου, καθώς ο πατέρας έχει αποβιώσει, φαίνεται να έχουν απλώς τυπικές σχέσεις και να συζούν κάτω από κοινή στέγη. Η μητέρα, όπως την παρατηρεί κανείς, αποτελεί ένα άτομο απαθές, που η μόνη της ευχαρίστηση είναι να παραμένει αποσβολωμένη μπροστά από μια οθόνη, παρακολουθώντας εύπεπτα και ανούσια TV shows. Καμία κοινωνική επαφή με τον περίγυρό της, καμία ουσιαστική σχέση με το παιδί της.
Από την άλλη, γνωρίζουμε τον γιο, ο οποίος βρίσκεται χαμένος σε έναν δικό του κόσμο. Έχει έναν κολλητό φίλο και συνεργάτη και μια κοπέλα που φέρουν επακριβώς τα ίδια «προβληματικά» χαρακτηριστικά με εκείνον.
Και οι τέσσερις πρωταγωνιστές φαίνεται να έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Και οι τέσσερεις προσπαθούν να πετύχουν το πολυπόθητο και απόλυτο αμερικάνικο όνειρο. Ένα ακόμη κοινό στοιχείο των βασικών χαρακτήρων της ταινίας είναι η χρήση τοξικών και ναρκωτικών ουσιών προκειμένου να πραγματωθεί «το όνειρο». Η μητέρα, Sara Goldfarb, έχοντας κερδίσει τυχαία μια τηλεοπτική εμφάνιση σε μεγάλο TV show της αμερικανικής τηλεόρασης, άκρως ενθουσιασμένη, αποφασίζει να εμφανιστεί στο γυαλί πιο εντυπωσιακή από ποτέ. Για να το πετύχει αυτό, αποφασίζει να περιποιηθεί τον εαυτό της και να φορέσει το πολυαγαπημένο της κόκκινο φουστάνι, που βρίσκεται φυλαγμένο στην ντουλάπα της για πολλά χρόνια, αναμένοντας την κατάλληλη περίσταση. Ωστόσο, όπως είναι φυσικό, επειδή τα χρόνια περνούν, ηλικιακά μεγαλώνουμε, το σώμα υφίσταται πολλαπλές αλλαγές και η καθιστική ζωή σίγουρα αποτελεί εχθρό του χρόνου, η Sara Goldfarb αδυνατεί να χωρέσει στο πολυαγαπημένο της κόκκινο φουστάνι. Έτσι, για να καταφέρει να το φορέσει αλλά και για να αναδημιουργήσει μια εικόνα του παλιού της εαυτού, αποφασίζει να ακολουθήσει μια σκληρή δίαιτα με χάπια που προκαλούν κορεσμό και υπόσχονται γρήγορη και εύκολη απώλεια κιλών. Βέβαια, αυτά τα χάπια καταλήγουν να αποτελέσουν μια εμμονική συμπεριφορά.
Ο γιος της Sarah, ο Harry, προσπαθεί και εκείνος με τη σειρά του να πραγματοποιήσει το μεγάλο όνειρο με την παρέα του. Εκείνοι επιδίδονται σε παραγωγή ναρκωτικών ουσιών, ενώ καταλήγουν λίαν συντόμως και στο εμπόριο και τη διακίνησή τους. Και οι ίδιοι είναι χρήστες και εθισμένοι και μάλιστα κάνουν χρήση βαριών ουσιών, ενδοφλέβιων κατά κύριο λόγο! Η μεγάλη μάστιγα των ναρκωτικών φέρνει χρήματα με το τσουβάλι και οδηγεί αναπόφευκτα στην πραγματοποίηση του ονείρου. Η κοπέλα του Harry, η Marion, που επίσης επιδίδεται σε καταχρήσεις και είναι εξαρτημένη από τα ναρκωτικά, καταλήγει να «πουλάει» το κορμί της δίχως αναστολές σε σκληρά και σεξιστικά sex shows.
Ο Darren Aronofsky παρουσιάζει με μοναδικό τρόπο τις ανθρώπινες εμμονές και τη δυσκολία των ατόμων να συγκρατηθούν απέναντι σε κάθε είδους αδυναμία και κατάχρηση. Όλα θυσιάζονται με περίσσεια ευκολία στον βωμό της δόξας, των χρημάτων και της πρόσκαιρης φήμης. Χαρακτήρες προβληματικοί, διαλυμένοι, αφελείς. Ο σκηνοθέτης μέσα από τον φακό της κάμερας επιτυγχάνει να αναλύσει τόσο παραστατικά και γλαφυρά τον χαρακτήρα και τη διαφθορά των πρωταγωνιστών. Και με έναν μοναδικό και εκλεπτυσμένο τρόπο καταφέρνει και το εξής παράδοξο: να κερδίσει τη συμπάθεια και την κατανόηση του κοινού.
Το “Requiem for a dream” είναι μια ταινία που ο καθένας οφείλει να την παρακολουθήσει με ενεργό ενδιαφέρον. Τα ψυχοσυνθετικά στοιχεία της ταινίας ενεργοποιούν τον μηχανισμό εσωτερικής περισυλλογής. Ένα εξαιρετικό cast, εξαιρετικοί συντελεστές, που δεν φοβούνται να καταδείξουν την ωμή αλήθεια! Μια ταινία διαχρονική, ένα αριστουργηματικό έργο που μέχρι και σήμερα προβάλλει τα προβλήματα κάθε κοινωνίας, κάθε χρονικής περιόδου. Για όσους δεν την έχουν παρακολουθήσει, καλή προβολή και καλή απόλαυση!
