Της Μαρίας-Ελένης Καποτά,
Έχει περάσει σχεδόν ενάμιση χρόνος από τότε που η καθημερινότητα όλων μας άλλαξε ριζικά. Μέσα στη λαίλαπα που προκάλεσε ο κορωνοϊός, πολλοί από εμάς βρήκαμε καταφύγιο στην τέχνη και τον πολιτισμό, μέσα σε αυτές τις συνθήκες συνεχούς αβεβαιότητας. Από όλα αυτά από τα οποία αναγκαστήκαμε να απομακρυνθούμε, οι κινηματογράφοι και συγκεκριμένα οι χειμερινές αίθουσες σινεμά μου λείπουν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Μπορείτε να πείτε λοιπόν ότι το κείμενο αυτό, μέσα στη δύσκολη αυτή περίοδο της εξεταστικής, μου δίνει δύναμη (και ελπίζω να δώσει και σε εσάς και να θυμίσει στιγμές, μυρωδιές και ταινίες που αγαπήσατε).
Το να επισκέπτεσαι τον κινηματογράφο είναι ένα είδος τελετουργίας. Από την επιλογή της ταινίας μέχρι το πέρας της θέασής της, το κάθε τι έχει τη δική του σημασία και αυτό το «κάθε τι», το οποίο διαφέρει από σινεφίλ σε σινεφίλ, δημιουργεί μια καινούργια κάθε φορά εμπειρία. Περισσότερο από τα ψώνια στα μαγαζιά, αν και έχουν κι αυτά την τιμητική τους, το σινεμά είναι μια αγορά ενός εισιτηρίου (κυριολεκτικά και μεταφορικά) για το σύμπαν του εκάστοτε δημιουργού.
Τι είναι όμως το σινεμά;
Σινεμά είναι η μυρωδιά του popcorn με το βούτυρο που μοιράζεσαι με τους φίλους σου. Σύμφωνα με μαθηματικούς υπολογισμούς, το σακουλάκι που περιέχει το προαναφερόμενο σνακ αδειάζει κατά το ξεκίνημα περίπου της ταινίας, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις, το popcorn εξαφανίζεται λίγο πριν το μέσον της.
Σινεμά είναι επίσης ο χώρος όπου ένα ραντεβού μπορεί να συνδυαστεί με την τέχνη. Παρόλο που δεν θα σύστηνα ποτέ η πρώτη συνάντηση μεταξύ δύο υποψήφιων εραστών να γίνει σε αίθουσα σινεμά, ειδικά όταν ο ένας από τους δύο είναι φανατικός σινεφίλ (φανταστείτε να θέλετε να φιλήσετε τους αγαπημένους σας, καθώς βλέπετε μια ταινία και αυτοί να σας απαντήσουν «Σςς όχι τώρα! Θα χάσω σοβαρά σημεία της πλοκής». Και με το δίκιο τους!). Ωστόσο, η θέαση μιας ταινίας σε μεταγενέστερο στάδιο μιας σχέσης είναι μια καλή ευκαιρία για να καταλάβει κανείς το σκεπτικό και τις απόψεις του ατόμου για το οποίο ενδιαφέρεται σε μια επακόλουθη συζήτηση.
Σινεμά είναι το να αφήσεις μια ταινία να σε συνεπάρει και, όταν τελικά γίνεται αυτό, δύσκολα ξεχνιέται η αίσθηση που σου άφησε. Έτσι, βγαίνεις από τον κινηματογράφο αλλαγμένος ψυχικά και πνευματικά.
Σινεμά είναι το να βουρκώνεις κάθε φορά που βλέπεις τους τίτλους αρχής μιας ταινίας της Disney (δεν έχω ιδέα γιατί συμβαίνει αυτό, φαντάζομαι, όμως, ότι οφείλεται στη σύνδεση της Disney με την παιδική μου ηλικία και την επιθυμία μου να γυρίσω σε αυτήν), το να γελάς κρυφά ή ακόμη και να κλαις όσο πιο σιγά μπορείς (σύνηθες φαινόμενο για μένα, χαρακτηριστικό κατά την παρακολούθηση της ταινίας Roma του Alfonso Cuaron), καθώς μπορεί να γίνεσαι μάρτυρας μιας σκηνής η οποία σου προκαλεί έντονα συναισθήματα.
Σινεμά είναι επίσης το πριν και το μετά. Η συνάντηση με τους φίλους και το τι θα κάνετε μετά την ταινία και κυρίως το πώς θα διαχειριστείτε αυτό που πριν λίγο είδατε.
Νομίζω ότι το Little Women της Greta Gerwig ήταν από τις τελευταίες ταινίες που παρακολούθησα πριν τα πράγματα χειροτερέψουν με τον ιό. Πόσα υποψήφια κινηματογραφικά διαμάντια θέλαμε να δούμε και τελικά δεν τα καταφέραμε; Τουλάχιστον χαίρομαι για το γεγονός ότι η οθόνη του υπολογιστή μου αποτέλεσε μια πολύ ωραία εναλλακτική, καθώς μου έδωσε τη δυνατότητα να ξαναδώ ταινίες αλλά και να παρακολουθήσω νέες και ενδιαφέρουσες σειρές. Δεν θέλω να σκέφτομαι τι θα γινόταν αν ζούσαμε σε μια εποχή χωρίς τις δυνατότητες του Netflix, του HBO και ούτω καθεξής. Ωστόσο, τι γίνεται με την «τελετουργία» της θέασης στη μεγάλη οθόνη;
Θέλω, λοιπόν, να κλείσω αυτό το μικρό κείμενο-κατάθεση ψυχής, λέγοντας ότι δεν θα μου άρεσε να χρησιμοποιήσω τη φράση «χάσαμε την επαφή μας με τον κινηματογράφο», αφού κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Μετά το πέρας αυτής της δύσκολης κατάστασης, ας μην ξεχάσουμε να επαναφέρουμε στην κανονικότητα όχι μόνο τις καταναλωτικές μας συνήθειες (κάτι το οποίο γίνεται ήδη με νύχια και με δόντια), αλλά και τις συνήθειές μας που σχετίζονται με την άμεση -όσο μπορούμε- επαφή μας με τον πολιτισμό. Αυτές είναι άλλωστε που συμβάλλουν στην κοινωνικοποίησή μας με τον έξω κόσμο αλλά και με τον αγαπημένο κόσμο της έβδομης τέχνης.