Του Νικηφόρου Δρακούλη,
Η υιοθέτηση ενός νομοσχεδίου, θα πίστευε κανείς, πως είναι μια ξεκάθαρη διαδικασία: το νομοσχέδιο προτείνεται από την κυβέρνηση, οι βουλευτές το υπερψηφίζουν και έκτοτε αυτό αποτελεί κομμάτι της πολιτικής του κράτους. Όμως, ειδικότερα στην Αμερική, αυτή η διαδικασία μόνο απλή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.
Ένα νομοσχέδιο πρέπει πρώτα να περάσει από τις επιτροπές της Βουλής, έπειτα να ψηφιστεί με απλή πλειοψηφία από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και μετά να περάσει τις επιτροπές της Γερουσίας. Επιπλέον, πριν μπορέσει να ψηφιστεί, αν το αντιπολιτευτικό κόμμα προσπαθήσει να μπλοκάρει το νομοσχέδιο μέσω κωλυσιεργίας, θα πρέπει να υπάρξει ψήφος για τη λήξη της κωλυσιεργίας, για την οποία δεν αρκεί μια απλή πλειοψηφία, αλλά μια υπερπλειοψηφία 60 ψήφων. Το τελευταίο αυτό κομμάτι ονομάζεται “Filibuster” και αποτελεί ένα δυνατό όπλο στη φαρέτρα της αντιπολίτευσης, για να εμποδίσει μεταρρυθμίσεις της πλειοψηφίας, αφού καθίσταται σχεδόν αδύνατον για ένα κόμμα να έχει τις 60 ψήφους, που είναι αναγκαίες, για τη λήξη της κωλυσιεργίας. Αυτός ο κανόνας είναι βασισμένος στην πεποίθηση, πως η Γερουσία, όντας το ανώτατο νομοθετικό όργανο της Αμερικής, θα πρέπει να δίνει στους Γερουσιαστές την ευχέρεια να συζητήσουν και να αγορεύσουν πάνω στα θέματα για όσο χρόνο κρίνουν αυτοί αναγκαίο. Αυτό έχει, βέβαια, το αναμενόμενο αποτέλεσμα: μεγάλες νομοθετικές αλλαγές τείνουν προς το απίθανο.
Όμως, υπάρχει επίσης μία διαδικασία της Γερουσίας, το Budget Reconciliation (Συμβιβασμός Προϋπολογισμού), μέσω του οποίου νομοθεσίες, οι οποίες θα έχουν επίδραση στον προϋπολογισμό, μπορούν να ψηφιστούν και να γίνουν νόμος με μία απλή πλειοψηφία χωρίς την ανάγκη των 60 ψήφων για τη λήξη της κωλυσιεργίας. Με τον κομματισμό και τον διχασμό στη Washington να ανθίζουν τα τελευταία χρόνια και τη συμφωνία και τη συνεργασία να απουσιάζουν από τις σχέσεις των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών, το Budget Reconciliation έχει εξελιχθεί σε μία από τις λίγες τεχνικές που μπορούν να αποφέρουν νομοθετική αλλαγή στις Η.Π.Α.
Η διαδικασία του Budget Reconciliation καθιερώθηκε το 1974 και στόχευε σε μία πιο εύκολη και γρήγορη ψήφιση αλλαγών στον προϋπολογισμό, με τη διαδικασία αυτή να μην χρησιμοποιείται ευρέως στη δεκαετία του 1970, λόγω του περιορισμένου χρονικού πλαισίου που μπορούσε να εφαρμοστεί. Μετά, όμως, από μερικές τροπολογίες στη διαδικασία για τη διευκόλυνσή της το 1980, το πρώτο νομοσχέδιο μέσω Budget Reconciliation ψηφίστηκε. Η κυβέρνηση Reagan χρησιμοποίησε τη διαδικασία αυτή, για να περάσει τις περικοπές δαπανών και τις φοροαπαλλαγές που χαρακτήριζαν την οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης, χωρίς όμως να απολαμβάνουν την υποστήριξη της υπερπλειοψηφίας της Γερουσίας (60 από τις 100 ψήφους). Μέσα, όμως, σε πολλά από αυτά τα νομοσχέδια, υπήρχαν διατάξεις, οι οποίες δεν επηρέαζαν τον προϋπολογισμό. Για τον περιορισμό αυτής της κατάχρησης της διαδικασίας του Budget Reconciliation, ο Γερουσιαστής Robert Byrd εισήγαγε μια σειρά κανόνων οι οποίοι προέβλεπαν, μεταξύ άλλων, πως η διαδικασία δεν θα είχε εφαρμογή σε θέματα που δεν επηρεάζουν τον προϋπολογισμό, αυξάνουν το έλλειμα σε βάθος 10 χρόνων και προτείνουν αλλαγές στην κοινωνική ασφάλιση. Αυτοί οι κανόνες, σε συνδυασμό με το γεγονός, πως τέτοιου είδους νομοσχέδια γίνεται να προτείνονται μόνο μία φορά τον χρόνο, θέτουν ξεκάθαρους περιορισμούς στη διαδικασία και την κατάχρηση της από οποιοδήποτε κόμμα. Παρ’ όλα αυτά, το εκάστοτε Κογκρέσο προσπαθεί να βρει τρόπους, για να εφαρμόσει την ατζέντα του μέσω του Budget Reconciliation, αποφεύγοντας έτσι την κωλυσιεργία του νομοθετικού κλάδου.
Οι Δημοκρατικοί ελέγχουν, αυτήν τη στιγμή, μια πολύ ασταθή πλειοψηφία στη Γερουσία, άρα η μόνη ελπίδα που έχουν για να περάσουν τις πολιτικές τους είναι μέσω του Budget Reconciliation. Όμως, οι Ρεπουμπλικάνοι ομόλογοί τους εγείρουν ερωτήματα για τη διαδικασία αυτή, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για μία κατάχρηση της διαδικασίας και πως η προσέγγισή τους είναι λανθασμένη, μιας και αποτρέπει τη συνεργασία μεταξύ των κομμάτων. Ειδικότερα, ο Γερουσιαστής John Cornyn προειδοποίησε τους Δημοκρατικούς πως μία τέτοια κίνηση θα δημιουργούσε ένα προηγούμενο, γεγονός που οι Δημοκρατικοί θα μετάνιωναν. Οι Ρεπουμπλικάνοι, βέβαια, αποτυγχάνουν να παραδεχτούν πως, όπως και κατά τη διάρκεια της Προεδρίας Obama, σκοπεύουν να εμποδίσουν την ψήφιση οποιασδήποτε νομοθεσίας από τον Δημοκρατικό Πρόεδρο μέσω της νομοθετικής κωλυσιεργίας. Αποφεύγουν, επίσης, να θυμίσουν πως, κατά την Προεδρία Trump, οι ίδιοι χρησιμοποίησαν το Budget Reconciliation, αρχικά, για την ανάκληση του νομοσχεδίου ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης του Obama, καθώς και για να περάσουν το νομοσχέδιο φοροαπαλλαγών του Trump (με 83% των προτερημάτων που παρέχονται από αυτό να πηγαίνουν στο πλουσιότερο 1% των πολιτών μέχρι το 2027). Είναι προφανές, λοιπόν, πως, παρ’ όλες τις προειδοποιήσεις των Ρεπουμπλικάνων, οι ίδιοι δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν αυτήν την τακτική για την ικανοποίηση της πολιτικής τους ατζέντας.
Μετά τις πρόσφατες εκλογές, όμως, οι ισορροπίες στη Γερουσία άλλαξαν και ο νέος πρόεδρος της επιτροπής προϋπολογισμού της Γερουσίας είναι ο προοδευτικός Γερουσιαστής Bernie Sanders, ο οποίος έχει τη δύναμη να προτείνει νομοθετικές αλλαγές σύμφωνες με την οικονομική πολιτική που υποστηρίζει. Η πιο επίκαιρη από αυτές είναι το νομοσχέδιο για την αρωγή εν μέσω του κορωνοϊού, σύμφωνα με το οποίο θα δοθεί το ποσό των 1.400 δολαρίων στους Αμερικανούς πολίτες, ενώ προβλέπεται, επίσης, η παροχή μεγάλων κεφαλαίων στις Πολιτείες και τις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί περισσότερο από τον ιό. Παράλληλα, εντάχθηκε στο νομοσχέδιο πρόβλεψη για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 15 δολάρια την ώρα, μία μεταρρύθμιση για την οποία δουλεύουν εδώ και χρόνια οι Δημοκρατικοί. Πρόσφατα, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσο έκρινε πως το νομοσχέδιο αυτό είναι σύμφωνο με τους κανόνες της διαδικασίας του Budget Reconciliation.
Πρέπει, όμως, να σημειωθεί πως η ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου δεν είναι σίγουρη, αφού τα πιο συντηρητικά μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος έχουν εκφράσει αμφιβολίες για την πρόβλεψη για την αύξηση του κατώτατου μισθού και κάποιες από τις μεγαλύτερες δαπάνες σε αυτό. Αμφιβολίες οι οποίες φαίνεται σταδιακά να κατευνάζονται, μετά από την άσκηση πολιτικής πίεσης από ακτιβιστές, αλλά και από την Αντιπρόεδρο Harris, η οποία μίλησε στις Πολιτείες των Γερουσιαστών που δείχνουν να αντιτίθενται σε αυτά τα μέτρα. Ο Sanders, όμως, έχει επισημάνει, πως δεν θα περιοριστεί μόνο σε αυτές μεταρρυθμίσεις, αλλά, σε συνεργασία με την Κυβέρνηση Biden και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, θα υποστηρίξει νομοσχέδια τα οποία θα αντιμετωπίσουν τις παρακμάζουσες υποδομές της χώρας, την έλλειψη προσιτής στέγασης, αλλά και την έλλειψη οικουμενικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Ταυτόχρονα, ο Γερουσιαστής δεν δίστασε να υποστηρίξει νομοθεσία που πρόκειται να επιτρέψει την ομαλή μεταμόρφωση του ενεργειακού τομέα από έναν βασισμένο στα ορυκτά καύσιμα κλάδο, σε έναν αποδοτικότερο, στηριζόμενο στην εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενεργείας. Βέβαια, το αν τα φιλόδοξα αυτά σχέδια υλοποιηθούν, θα διαφανεί τα επόμενα χρόνια.
Συνοψίζοντας, η διαδικασία του Budget Reconciliation προκαλεί πολλές αντιδράσεις, αλλά αποτελεί μάλλον τον μοναδικό τρόπο μέσω του οποίου επίμαχα θέματα μπορούν να ψηφιστούν σε ένα Κογκρέσο, το οποίο ψηφίζει φανατικά σύμφωνα με τις κομματικές γραμμές. Η τελευταία φορά που ένα κόμμα έλεγχε 60 θέσεις στη Γερουσία ήταν το 2008, κάτι που, εξάλλου, δεν κράτησε για πολύ, επομένως μια Γερουσία με μία τέτοια υπερπλειοψηφία κρίνεται πλέον απίθανη. Συνεπώς, όσο η κωλυσιεργία βασιλεύει στην Washington, το Budget Reconciliation φαίνεται να είναι η μόνη λύση. Ο νέος Πρόεδρος Biden δήλωσε, πως ήρθε ο καιρός για τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Ο χρόνος θα δείξει, αν είναι διατεθειμένος να κάνει ό,τι χρειάζεται, ακόμα και μέσω του Budget Reconciliation, για να τις πραγματοποιήσει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Introduction to Budget “Reconciliation”, CBPP, διαθέσιμο εδώ
- Bernie Sanders: Dems will use reconciliation to pass Covid relief “as soon as we possibly can”, Politico, διαθέσιμο εδώ
- Republicans Denounce a Senate Power Play They Have Used Themselves, New York Times, διαθέσιμο εδώ
- Summary of the Byrd rule, Archieves Democrats Rules, διαθέσιμο εδώ
