Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Ο ελληνικός καλλιτεχνικός και μουσικός κόσμος είναι σήμερα φτωχότερος ύστερα από την είδηση του χαμού του δημοφιλούς τραγουδιστή Αντώνη Καλογιάννη.
Ήρθε στη ζωή από μια προσφυγική οικογένεια της Μικράς Ασίας, στις 3 Αυγούστου 1940, στην περιοχή της Καισαριανής, την οποία και δεν αποχωρίστηκε ποτέ. Φοίτησε στο σχολείο «Βενιζέλου», σημερινό 1ο Δημοτικό Καισαριανής. Εξαιτίας της δύσκολης οικονομικής κατάστασης της οικογένειάς του, αναγκάστηκε από μικρός να βγει στη βιοπάλη. Πέρασε φευγαλέα από πολλές δουλειές, όπως εξομολογήθηκε ο ίδιος σε συνέντευξή του στον Λευτέρη Παπαδόπουλο. Υδραυλικός, πωλητής τσιγάρων σε περίπτερο και κουρέας μεταξύ αυτών, αλλά το μεγαλύτερο διάστημα, ήδη από την ηλικία των 9 ετών, εργάστηκε ως τσαγκάρης σε εργοστάσιο. Μάλιστα, μετά από χρόνια, έφτιαξε ένα ζευγάρι παπούτσια και για τον μεγάλο λαϊκό ερμηνευτή Γρηγόρη Μπιθικώτση.
Η μουσική ήταν για αυτόν ένα καθημερινό βίωμα τόσο στο περιβάλλον του σπιτιού του όσο και στη δουλεία του, καθώς όλοι οι εργάτες συνήθιζαν να τραγουδούν μαζί σαν χορωδία. Έτσι, μια ημέρα του 1966, καθώς τραγουδούσαν, περνούσε τυχαία από το σημείο ο Μίκης Θεοδωράκης και άκουσε τον Αντώνη για πρώτη φορά. Εκείνο το διάστημα, ο μουσικοσυνθέτης ετοίμαζε μια μεγάλη συναυλία στη Σοβιετική Ένωση, μαζί με τη Μαρία Φαραντούρη και τον Γιάννη Πουλόπουλο. Ο Πουλόπουλος, ωστόσο, δεν κατάφερε να ακολουθήσει το σχήμα και ο Θεοδωράκης πρότεινε στον Καλογιάννη να τους ακολουθήσει τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου, όπως και συνέβη. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή άνοιξε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ένας νέος ορίζοντας για τη ζωή του.
Με την επιβολή της δικτατορίας, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα. Μαζί με τη Μαρία Φαραντούρη και άλλους καλλιτέχνες, μετέβη στο Παρίσι και συνέχισε τις περιοδείες στο εξωτερικό. Στην αρχή, πήγε στη γαλλική πρωτεύουσα μόνος του, μετά, όμως, από ένα διάστημα επανενώθηκε με την οικογένειά του. Στα 1972, επέστρεψε στην Ελλάδα και τραγούδησε σε διάφορες μπουάτ στην περιοχή της Πλάκας. Μέσα στη δεκαετία του 1970, ηχογράφησε, μεταξύ άλλων, τους δίσκους «Πνευματικό Εμβατήριο» σε ποίηση Σικελιανού, το «Κατάσταση Πολιορκίας» μαζί με τη Φαραντούρη και το «Ήλιος και χρόνος – Επιφάνεια Αβέρωφ». Με αυτόν τον τρόπο, καθιερώθηκε στη συνείδηση του κόσμου ως γνήσιος «Θεοδωρακικός» καλλιτέχνης.
Η καριέρα του, όμως, έλαβε διαφορετική τροπή τη δεκαετία του 1980, όταν και επικράτησαν τα ερωτικά τραγούδια στη δισκογραφία του, με την αρχή να γίνεται στον δίσκο «Τα σημερινά». Αργότερα, ξέφυγε λίγο από τα ερωτικά τραγούδια και ακολούθησαν δίσκοι με τη συμμετοχή και άλλων καλλιτεχνών, με ενδεικτικά τα «Μικραίνει ο κόσμος», «Εδώ που γεννηθήκαμε» και «Ακόμα μια μέρα». Το διάστημα αυτό ο Καλογιάννης ξεχώρισε για την ερμηνεία του στο τραγούδι «Όμορφή μου Κατερίνα». Η συνεργασία του με τον Μάριο Τόκα στο δίσκο «Μικρά ερωτικά» τον επανάφερε στο χαρακτηριστικό του πια ερωτικό ύφος, καθιστώντας τον δίσκο χρυσό. Στο ίδιο πνεύμα είναι και η συνεργασία του με τους Αλέξη Παπαδημητρίου και Τάκη Μουσαφίρη στο δίσκο «Και που λες Ευτυχία». Τη δεκαετία αυτή ερμήνευσε μοναδικά τα τραγούδια «Αννούλα του χιονιά» και σε συνεργασία με τη Μαρινέλλα το «Σ’ αγαπώ σαν το γέλιο του Μάη».
Η δισκογραφική του παραγωγή συνεχίστηκε κατά τη δεκαετία του 1990, όταν και ηχογράφησε τα «Επικίνδυνα παιχνίδια», «Σε ανύποπτο χρόνο», «Αντίθετη πορεία» κ.α. Δισκογραφικά η τελευταία προσωπική του δουλειά ήταν το «Ιστορίες Αγγέλων» του 1997, ωστόσο χάρισε τη φωνή του και σε κάποια ακόμα μεμονωμένα τραγούδια. Συνολικά οι προσωπικοί του δίσκοι ξεπερνούν τους 20, ενώ πολλές από τις ερμηνείες του έχουν ακουστεί στην τηλεόραση και σε θεατρικές παραστάσεις. Το 2005, πραγματοποίησε μια ακόμα εμφάνιση στη δισκογραφία, αυτή τη φορά όμως με τις παλιές του επιτυχίες, ενώ, το 2007, κυκλοφόρησε μια συλλεκτική κασετίνα, με τίτλο «Κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας – 40 χρόνια Αντώνης Καλογιάννης». Ως ένα μικρό δείγμα αναγνώρισης του έργου του, το Ανοιχτό Θέατρο Καισαριανής φέρει το όνομά του.
Στη μακρά του καλλιτεχνική πορεία συνεργάστηκε με πολλούς συνθέτες (Θεοδωράκης, Ξαρχάκος, Μούτσης, Πλέσσας κ.α.), αλλά και στιχουργούς-ποιητές (Ρίτσος, Γκάτσος, Σεφέρης, Αναγνωστάκης, Παπαδόπουλος, Kόρφης και πολλοί ακόμη).
Ο ίδιος, σε συνεντεύξεις του, ανέφερε, πως ήταν ικανοποιημένος από τη ζωή του. Ένα πράγμα, όμως, τον σημάδεψε, όπως εκμυστηρεύτηκε στην εκπομπή «Προσωπικά», με την Έλενα Κατρίτση. Αυτό ήταν ο ξαφνικός χαμός του γιου του, το 2016, από εγκεφαλικό ανεύρυσμα. Ακόμα, όταν του ζητήθηκε να περιγράψει τον εαυτό του με έναν στίχο, απάντησε δίχως σκέψη: «Κράτησα τη ζωή μου»!
Έφυγε σήμερα για το μεγάλο ταξίδι σε ηλικία 81 ετών…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Από την εκπομπή της Έλενας Κατρίτση «Προσωπικά» στην ΕΡΤ1. Διαθέσιμο εδώ
- Από την ιστοσελίδα Όγδοο, στο «Πέθανε ο Αντώνης Καλογιάννης». Διαθέσιμο εδώ
- Από την εκπομπή του Λευτέρη Παπαδόπουλου «Συναντήσεις» στην Ετ1. Διαθέσιμο εδώ
- Από την εφημερίδα Το Έθνος, στο «Αντώνης Καλογιάννης: Πέθανε ο σπουδαίος τραγουδιστής», Διαθέσιμο εδώ
