Του Οδυσσέα Βλαχονικολού
Πριν λίγες μέρες, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, έλαβε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας από τον πρόεδρο της χώρας, Σέρτζιο Ματαρέλα. Ο 73χρονος οικονομολόγος που δεν είναι μέλος σε κάποιο από τα ιταλικά κόμματα αν και ήταν διστακτικός θεώρησε ότι δεν έπρεπε να αρνηθεί την πρόταση του προέδρου της χώρας από αίσθηση χρέους προς την πατρίδα, δήλωσαν συνεργάτες του. Πώς φτάσαμε, όμως, εδώ;
Πριν από περίπου δύο εβδομάδες, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζουσέπε Κόντε, υπέβαλλε την παραίτηση του στον πρόεδρο της χώρας, Σέρτζιο Ματαρέλα. Αιτία, η αποτυχία συγκέντρωσης της απαραίτητης πλειοψηφίας στην Γερουσία για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, καθώς, μόλις στις αρχές του Ιανουαρίου, ο Ματέο Ρέντζι απέσυρε από την κυβέρνηση τους υπουργούς του φιλελεύθερου κόμματός του, Italia Viva, ισχυριζόμενος τις λάθος επιλογές του Κόντε για την διάθεση των 222 δισεκατομμυρίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, ο αυστριακός επίτροπος για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, Γιοχάνες Χαν, παροτρύνει την Ιταλία να δώσει γρήγορα μία λύση στην κρίση αυτή.
Μετά την παραίτηση Κόντε, ο Ιταλός πρόεδρος ζήτησε την προηγούμενη Παρασκευή από τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων και μέλος του Κινήματος των 5 Αστέρων, Ρομπέρτο Φίκο, να μεσολαβήσει για να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας. Οι συζητήσεις περιορίστηκαν στους πρώην συμμάχους της κυβέρνησης, το κεντροαριστερό PD (Partido Democratico), το κεντρώο IV (Italia Viva), το αντισυστημικό M5S (Movimento 5 Stelle), καθώς και το αριστερό LeU (Liberi e Ugiali), βγάζοντας απέξω την κεντροδεξιά συμμαχία. Τελικώς, οι συζητήσεις δεν απέδωσαν, καθώς ο Ρέντζι επέμεινε στους ισχυρισμούς του σχετικά με την πολιτική που πρέπει να ακολουθήσει η Ιταλία όσον αφορά τη διαχείριση των κονδυλίων.
Την περασμένη Κυριακή, πηγές μέσα από το κόμμα του Ρέντζι ανέφεραν πως θα ήθελαν τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ να αναλάβει την κυβέρνηση της Ιταλίας. Όπως και έγινε. Ο πρόεδρος Ματαρέλα επικοινώνησε με τον Μάριο Ντράγκι για να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Ο ίδιος, απάντησε θετικά και μάλιστα δήλωσε πως η κατάσταση είναι δύσκολη, ενώ τόνισε πως χρειάζονται απαντήσεις στο ύψος των περιστάσεων.
Ποιος είναι, όμως, ο Μάριο Ντράγκι; Ο Σούπερ Μάριο -όπως συνηθίζουν να τον λένε από τον χαρακτήρα του βιντεοπαιχνιδιού της Nintendo- είναι ένα πρόσωπο που απολαμβάνει τεράστιου σεβασμού στους κύκλους των κεντρώων, μετριοπαθών ελίτ της ΕΕ, χάρις στον ρόλο που διαδραμάτισε στη διάσωση του ευρώ μετά τους κλυδωνισμούς που δημιούργησαν στο ευρωπαϊκό εγχείρημα οι κρίσεις στον ευρωπαϊκό Νότο, με προεξάρχουσα την ελληνική. Μερικοί αναλυτές αναφέρουν πως ο Ντράγκι έσωσε το ευρωπαϊκό νόμισμα, αλλά και την ευρωζώνη. Πρόκειται για έναν μετριοπαθή πολιτικό με φιλοευρωπαϊκό πνεύμα.
Οι Ιταλοί ηγέτες των κομμάτων εκφράζουν ποικίλες αντιδράσεις ως προς το πρόσωπο του Μάριο Ντράγκι. Αρχικά, ο Ματέο Ρέντζι, ο άνθρωπος που προκάλεσε αυτή την κρίση, ανταποκρίθηκε θετικά στην επιλογή αυτή και επισήμανε πως είναι πολύ χαρούμενος, καθώς η κατάσταση είναι σε πολύ καλά χέρια. Ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος (PD), Νικόλα Ζινγκαρέτι, δήλωσε ότι ο Ντράγκι μπορεί να βγάλει την Ιταλία από την αβεβαιότητα. Η πλειοψηφία, όμως, του αντισυστημικού και αντιευρωπαϊκού Κινήματος των 5 Αστέρων δεν είδε με χαρά τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ. Ενδιαφέρον έχει προκαλέσει η «κωλοτούμπα» του υπουργού εξωτερικών της Ιταλίας και πρώην ηγέτη του κόμματος, Λουίτζι Ντι Μάιο, ο οποίος δήλωσε πως το Κίνημα θα πρέπει να ακούσει τον Μάριο Ντράγκι, καθώς η κατάσταση είναι εύθραυστη. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ντι Μάιο αλλάζει τα λεγόμενά του, καθώς τον Δεκέμβριο του 2017 υποστήριζε την έξοδο της Ιταλίας από την Ευρωζώνη μέσω ενός δημοψηφίσματος, ενώ μόλις τον Φεβρουάριο του 2018 είχε δηλώσει πως η ΕΕ είναι το σπίτι του Κινήματος.
Από τα δεξιά, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, πρώην πρωθυπουργός και ηγέτης του κεντροδεξιού Forza Italia, φαίνεται να στηρίζει τον Μάριο Ντράγκι, λόγω της μακρόχρονης εκτίμησης που έχει στο πρόσωπό του. Επιπλέον, ο Ματέο Σαλβίνι, ηγέτης της ακροδεξιάς Λέγκας, προτίθεται να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στον Ντράγκι, υπό την προϋπόθεση πως θα κρατήσει για λίγο καιρό, ώστε η χώρα να πάει σύντομα σε εκλογές. Αντίθετη στην επιλογή Ντράγκι φάνηκε η Τζόρτζια Μελόνι, αρχηγός του εθνικιστικού κόμματος Fratelli di Italia (Αδέλφια της Ιταλίας), που καλεί συνεχώς σε εκλογές όσο το δυνατόν πιο σύντομα, αφού είναι το πιο ωφελημένο κόμμα δημοσκοπικά.
Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις η Λέγκα του Σαλβίνι φαίνεται να παίρνει την πρώτη θέση με 23%, το κεντροαριστερό PD, κρατάει την δεύτερη θέση με 20%, ενώ για την τρίτη θέση γίνεται μάχη μεταξύ του Κινήματος των 5 Αστέρων με τα Αδέλφια της Ιταλίας, με ποσοστό γύρω στο 15%, με το τελευταίο να περνάει ελαφρώς μπροστά. Την πέμπτη θέση καταλαμβάνει ο Μπερλουσκόνι με 7%, ενώ το κόμμα του Ρέντζι δεν φαίνεται να αυξάνει τα ποσοστά του, φτάνοντας μέχρι το 3%. Αξιοσημείωτο είναι πως στις επόμενες εκλογές, οι εκπρόσωποι θα είναι κατά 1/3 λιγότεροι, μετά το δημοψήφισμα του περασμένου Σεπτεμβρίου. Το εκλογικό σύστημα της Ιταλίας είναι η απλή αναλογική.
Η κατάσταση στη γείτονα χώρα είναι πραγματικά έκρυθμη. Το σενάριο των σύντομων εκλογών φαντάζει τρομακτικό για τη Δημοκρατία, με δύο ακροδεξιά κόμματα να συγκεντρώνουν περίπου το 38% των ψήφων. Το πιο πιθανό σενάριο είναι ο Μάριο Ντράγκι να πείσει τα κυβερνώντα κόμματα, κυρίως το Κίνημα των 5 Αστέρων, όσον αφορά τις πολιτικές που θέλει να ακολουθήσει ο Ρέντζι. Υπάρχει και η πιθανότητα οι 131 βουλευτές της Λέγκα του Σαλβίνι να στηρίξουν μία μεταβατική κυβέρνηση, σύμφωνα με τα λεγόμενα του αρχηγού τους. Ας μη ξεχνάμε, βέβαια, το ενδεχόμενο να συμμετάσχει σε μία κυβέρνηση συμμαχίας ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, όσο το Κίνημα των 5 Αστέρων διαλύεται με φόντο την πρωθυπουργία Ντράγκι, κάτι που θα οδηγούσε σε σύντομες εκλογές, αν δεν βρεθεί ο απαραίτητος αριθμός βουλευτών για την ψήφο εμπιστοσύνης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Italy’s Renzi says willing to return to government, but cold on Conte, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Italy’s Renzi would like ex-ECB’s Draghi to head Italy government: source, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- M5S must listen to Draghi says Di Maio, Ansa en Politics, διαθέσιμο εδώ
- Draghi can take Italy out of uncertainty- Zingharetti, Ansa en Politics, διαθέσιμο εδώ
- Draghi asked to form new Italian coalition government, BBC, διαθέσιμο εδώ
