Του Χάρη Πασχάλη,
Η Μπέτυ Φρίνταν ήταν Αμερικανίδα συγγραφέας, ακτιβίστρια και φεμινίστρια. Θεωρείται από πολλούς ως η «μητέρα» του δεύτερου κύματος του σύγχρονου φεμινισμού. Οι αγώνες της για την ισότητα των φύλων οδήγησαν σε μια εκ θεμελίων αλλαγή, όχι μόνο ως προς τον τρόπο με τον οποίο η αμερικανική κοινωνία βλέπει τις γυναίκες, αλλά και ως προς τον τρόπο που οι γυναίκες βλέπουν τον ίδιο τους τον εαυτό.
Γεννήθηκε ως Μπέτυ Ναόμι Γκολντστάιν στην Πολιτεία του Ιλινόις στις 4 Φεβρουαρίου 1921. Οι γονείς της ήταν Εβραίοι μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη. Η Μπέτυ είχε έντονες μαρξιστικές ιδέες από μικρή ηλικία. Έχοντας εξαιρετικές ακαδημαϊκές επιδόσεις, αποφοίτησε από το Κολλέγιο Smith 1942 και προτίμησε να μεταβεί στη Νέα Υόρκη και να δουλέψει ως ρεπόρτερ, πάρα να συνεχίσει τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, όπου της είχε δοθεί υποτροφία. Το 1947, παντρεύτηκε τον Καρλ Φρίνταν, με τον οποίο απέκτησαν 3 παιδιά. Μετά τη γέννηση του δεύτερου παιδιού της, η Μπέτυ έμεινε στο σπίτι, για να φροντίσει την οικογένειά της.
Η «ρουτίνα της νοικοκυράς» ήταν κάτι ασφυκτική για τη Μπέτυ κι εκείνη αναρωτιόταν, εάν και άλλες γυναίκες ένιωθαν το ίδιο. Ξεκίνησε, λοιπόν, την έρευνά της αναζητώντας άλλες αποφοίτους του Κολλεγίου Smith. Τα αποτελέσματα τον ερευνών της αποτέλεσαν τη βάση για το “Feminine Mystique”, το βιβλίο που έβαζε τέλος στο μύθο της «χαρωπής νοικοκυράς» και ενθάρρυνε τις γυναίκες να στηριχθούν στα πόδια τους και να επενδύσουν στους εαυτούς τους.
Η Μπέτυ δεν περιορίστηκε στη συγγραφή βιβλίων, προκειμένου να υποστηρίξει το κίνημα των δικαιωμάτων των γυναικών. Το 1996, αποτέλεσε μια από τις ιδρύτριες του «Εθνικού Οργανισμού για τις Γυναίκες» (“National Organization for Women – NOW”), του οποίου υπήρξε και η πρώτη πρόεδρος. Ένα άλλο ζήτημα για το οποίο αγωνίστηκε η Μπέτυ ήταν το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση. Το 1969, ίδρυσε την «Εθνική Ένωση για την Κατάργηση των Νόμων κατά των Αμβλώσεων» (“National Association for the Repeal of Abortion Laws – NAPAL Pro-Choice America”). Μαζί με άλλες σπουδαίες φυσιογνωμίες του φεμινιστικού κινήματος, βοήθησε στη δημιουργία του «Εθνικού Πολιτικού Επιμελητηρίου Γυναικών» (“National Women’s Political Caucus”) το 1971.
Το 1982, το τρίτο από τα έξι έργα της Μπέτυ είναι γεγονός. Με το βιβλίο “The Second Stage”, η Μπέτυ επιχείρησε να βοηθήσει τις γυναίκες που πάλευαν να εξισορροπήσουν τη δουλειά με τις απαιτήσεις του σπιτιού. Επιπλέον, μέσα σε αυτό, κατέκρινε τις ακραίες μορφές και εκδηλώσεις του φεμινισμού. Ένα ακόμα σημαντικό της έργο αποτέλεσε το “The Fountain of Age” (1993), στο οποίο σκιαγραφούσε τη ζωή της γυναίκας σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Η Μπέτυ Φρίνταν τιμήθηκε με πολλά σημαντικά βραβεία για το έργο της. Συνέβαλε αισθητά στην αφύπνιση των γυναικών και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων αυτών. Άφησε την τελευταία της πνοή στις 4 Φεβρουαρίου 2006 στην Ουάσιγκτον λόγω καρδιακής ανεπάρκειας, με τα επιτεύγματά της να εμπνέουν κάθε γυναίκα.
