Της Ελευθερίας Κουράση,
Ο 44χρονος Αλεξέι Ναβάλνι, δικηγόρος, πολιτικός ακτιβιστής και υποψήφιος για το φετινό Νόμπελ Ειρήνης αποτελεί σήμερα την πιο αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της ρωσικής πολιτικής σκηνής. Παθιασμένος επικριτής της ρωσικής κυβέρνησης από το 2009 έχει χαρακτηρισθεί πολλές φορές ως η μεγαλύτερη «απειλή» για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Χρησιμοποιώντας με αριστοτεχνία τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσελκύει οπαδούς υποσχόμενος αγώνες κατά της διαφθοράς και της αδικίας.
Στα μέσα Αυγούστου, απασχόλησε την επικαιρότητα η ύποπτη δηλητηρίασή του κατά την διάρκεια μίας πτήσης εντός της Ρωσίας. Ο Ναβάλνι και οι υποστηρικτές του θεωρούν ότι πίσω από αυτήν την απόπειρα δολοφονίας εις βάρος του βρίσκεται το Κρεμλίνο, ενώ η ρωσική κυβέρνηση αρνείται πεισματικά αυτές τις κατηγορίες. Μερικοί καχύποπτοι θεωρούν ότι η δηλητηρίαση ίσως αποτελεί σχέδιο του ίδιου του Ναβάλνι για να πετύχει τους πολιτικούς του σκοπούς. Πρόκειται, πάντως, για ένα αρκετά λεπτό ζήτημα και η εξιχνίαση της αλήθειας δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση.
Έπειτα από πέντε μήνες, που διήρκησε η ανάρρωσή του σε νοσοκομείο στη Γερμανία, αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα του, αψηφώντας την προειδοποίηση του Πούτιν ότι αν έρθει στη Ρωσία θα συλληφθεί. Έτσι, ο Ναβάλνι δηλώνοντας πως είναι αθώος και πως δεν έχει να φοβάται τίποτα προσγειώνεται στις 17 Ιανουαρίου στη Μόσχα. Όπως ήταν αναμενόμενο, συλλαμβάνεται από την αστυνομία επί τόπου στο τελωνείο του αεροδρομίου. Έκτοτε, βρίσκεται υπό κράτηση μέχρι να λάβει χώρα η ακρόαση για την επανεξέταση της ποινής του στις 2 Φεβρουαρίου.
Γιατί όμως συνελήφθη;
Ο Ναβάλνι είναι γεγονός πως μάχεται κατά της διαφθοράς και θεωρεί τους Ρώσους κυβερνώντες «κλέφτες και απατεώνες». Όμως, από το 2014 έχει καταδικαστεί σε φυλάκιση με αναστολή για υπεξαίρεση 400.000 ευρώ εις βάρος της ρωσικής θυγατρικής της γαλλικής εταιρείας Yves Rocher! Η ρωσική υπηρεσία φυλακών τον κατηγόρησε πως δεν εμφανίστηκε για τον απαιτούμενο έλεγχο, αφού βρισκόταν στη Γερμανία σε κρίσιμη κατάσταση υγείας και τον έβαλε στη λίστα με τους καταζητούμενους. Ο Ναβάλνι και οι υποστηρικτές του προφανώς δε δέχονται αυτές τις κατηγορίες, τις οποίες θεωρούν κατασκεύασμα του Πούτιν για να τον πολεμήσει και εξαφανίσει από την πολιτική δράση.
Δύο μέρες αργότερα από την σύλληψη του, η ομάδα του Ναβάλνι αρνούμενη να μείνει με τα χέρια σταυρωμένα δημοσιεύει στο YouTube βίντεο που παρουσιάζει λεπτομερώς ένα πολυτελέστατο ακίνητο στις νότιες ακτές της Μαύρης Θάλασσας αξίας πάνω από 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Το «παλάτι» αυτό φέρεται να ανήκει στον Πούτιν και τον κατηγορούν για τη μεγαλύτερη «δωροδοκία» του αιώνα! Προφανώς, ο Ρώσος πρόεδρος αρνείται οποιαδήποτε συσχέτιση του ίδιου και των κοντινών του ανθρώπων με το συγκεκριμένο χτίσμα, ωστόσο η δημοτικότητά του στο λαό ολοένα και μειώνεται.
Η σύλληψη του Αλεξέι Ναβάλνι προκάλεσε πληθώρα αντιδράσεων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της Ρωσίας. Το Σάββατο στις 23 Ιανουαρίου ξέσπασαν σε όλη την επικράτεια της χώρας έντονες διαδηλώσεις υπέρ του Ναβάλνι με αίτημα την απελευθέρωση του. Οι εκτιμήσεις σχετικά με τον αριθμό των διαδηλωτών ποικίλουν, αλλά είναι ασφαλές να υπολογίζουμε ότι τουλάχιστον 10.000 οπαδοί ξεχύθηκαν στους δρόμους της Μόσχας, της Αγίας Πετρούπολης και σε άλλες πόλεις μέχρι την ανατολική Σιβηρία! Θεωρείται ως μία από τις μεγαλύτερες λαϊκές διαμαρτυρίες εναντίον του Πούτιν στα χρονικά.
Η παρέμβαση της ρωσικής αστυνομίας και η «κτηνώδης» κατάπνιξη των διαδηλώσεων, όπως χαρακτηρίστηκε, δεν ήταν δυνατόν να περάσουν απαρατήρητες στην ευρωπαϊκή και διεθνή σκηνή. Οι μαζικές συλλήψεις των οπαδών του Ναβάλνι ξεπέρασαν τις τρεις χιλιάδες συνοδευόμενες με χρήση βίας και από τις δύο πλευρές. Ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζοζέπ Μπορέλ, καταδίκασε τις ρωσικές αρχές για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δήλωσε πως «η πολιτικοποίηση της δικαιοσύνης είναι απαράδεκτη»! Επίσης, ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του Ναβάλνι και των οπαδών του.
Ο Γερμανός Ευρωβουλευτής, Μάνφρεντ Βέμπερ, δεν έμεινε σιωπηλός και ζήτησε με την σειρά του να υποστεί κυρώσεις η Ρωσία για τη σκληρή στάση της έναντι των διαδηλωτών. Πρότεινε, μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Ένωση να διακόψει κάθε χρηματική συναλλαγή με τον Πούτιν και τον κύκλο του. Υπό απειλή βρίσκεται αναμφισβήτητα και η εξέλιξη του αγωγού Nord Stream 2, που έχει ως στόχο τον διπλασιασμό της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία ως τη Γερμανία.
Παρά τις εκκλήσεις από Ευρώπη και Αμερική, το Κρεμλίνο δε δείχνει ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένο σχετικά με τα δικαιώματα του Ναβάλνι και των διαδηλωτών επισημαίνοντας πως αυτό αποτελεί εσωτερικό ζήτημα της χώρας. Μάλιστα, ένας από τους πιο μεγάλους υποστηρικτές της ρωσικής κυβέρνησης, ο Νικολάι Πατρούσεφ, τον καταγγέλλει για συνεχείς παραβάσεις της ρωσικής νομοθεσίας και για «άνθρωπο» των Αμερικανών! Πιο συγκεκριμένα, ο Ναβάλνι χαρακτηρίστηκε ως «η προσωπικότητα που έχει ανάγκη η Δύση για να αποσταθεροποιήσει την πολιτική κατάσταση στη Ρωσία και για να προκαλέσει κοινωνικές αναταραχές».
Η εκπρόσωπος της ρωσικής διπλωματίας, Μαρία Ζαχάροβα, κατηγορεί τον Αμερικανό πρέσβη της Μόσχας, Τζον Σάλιβαν, ότι στήριξε, μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, παράνομες διαδηλώσεις σε πολλές ρωσικές πόλεις υπέρ του Ναβάλνι και καταγγέλλει γενικότερα τις Η.Π.Α. για συνεχείς επεμβάσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας. Για αυτόν τον λόγο, η ομοσπονδιακή Υπηρεσία Επίβλεψης των Τηλεπικοινωνιών ζήτησε από τις διάσημες διαδικτυακές πλατφόρμες YouTube και Instagram να διαγράψουν δημοσιεύσεις που καλούν τον λαό σε διαδηλώσεις και τον ξεσηκώνουν κατά του κράτους.
Τέλος, ο Αυστριακός πολιτικός επιστήμονας Γκέρχαρντ Μάνγκoτ σχολίασε εύστοχα, μέσα από μία πιο αντικειμενική ματιά, πως όλος αυτός ο κόσμος που ξεσηκώθηκε και διαμαρτυρήθηκε δεν ήταν μόνο για τη σύλληψη του Ναβάλνι. Αυτές οι διαδηλώσεις αντανακλούν τη γενικότερη δυσαρέσκεια του ρωσικού λαού και την αγανάκτηση του σχετικά με την οικονομική ύφεση και πολιτική διαφθορά που παρατηρείται εντός της Ομοσπονδίας εδώ και χρόνια. Δεν είναι λίγοι, επίσης, εκείνοι που έχουν την ακραία άποψη πως ο Ναβάλνι δεν είναι παρά ένα πρόσωπο της ίδιας της κυβέρνησης που εξυπηρετεί συμφέροντα της, ελέγχοντας με αυτόν τον τρόπο καλύτερα τις μάζες που έχουν αρχίσει να δυσανασχετούν από την μακροχρόνια κατάληψη του ρωσικού «θρόνου» από τα ίδια άτομα.
Στις 2 Φεβρουαρίου, το Δικαστήριο της Μόσχας καταδίκασε τον Ναβάλνι σε 3,5 έτη φυλάκισης. Την παραμονή της ακροαματικής διαδικασίας, ένας στενός σύμμαχος του Ναβάλνι προέτρεψε τις χώρες της Δύσης να επιβάλουν κυρώσεις στον εσωτερικό κύκλο του προέδρου Πούτιν, με στόχο την πρόκληση δυνητικά αποσταθεροποιητικών τάσεων στις «ελίτ» της Ρωσίας. Ο ίδιος ο Ναβάλνι, στην τελική του αγόρευση, δήλωσε πως η πραγματική αιτία της φυλάκισής του είναι ο φόβος του Κρεμλίνου για τον ίδιο, την ώρα που λάμβαναν χώρα συλλήψεις των υποστηρικτών του από την ρωσική αστυνομία έξω από το δικαστήριο.
Εν κατακλείδι, συμπεραίνουμε πως η διένεξη Ναβάλνι και Πούτιν φαίνεται να μην πλησιάζει στο τέλος· ή τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον. Οι επικριτές της κυβέρνησης δεν πτοούνται και εξακολουθούν να καλούν τους οπαδούς τους σε επικείμενες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, ενώ το Κρεμλίνο τις καταδικάζει ως παράνομες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΒΕΜΠΕΡ: Η ΕΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΙΜΩΡΗΣΕΙ ΤΟΝ ΠΟΥΤΙΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΗΨΗ ΤΟΥ ΝΑΒΑΛΝΙ, Voria.gr, διαθέσιμο εδώ
- Russie : l’affaire Navanly enflamme Moscou, nouvel appel à manifester, Le Parisien, διαθέσιμο εδώ
- Russie : manifestations historiques pour la liberation de Navalny, plus de 2500 arrestations, Le Parisien, διαθέσιμο εδώ
- Arrêté à son arrivée à Moscou, Alexeï Navalny revient au centre du jeu politique russe, Le Monde, διαθέσιμο εδώ
- Arrestation de Navalny : les eurodéputés demandent des sanctions contre les oligarques russes, RFI, διαθέσιμο εδώ
- In pictures: Tens of thousands gather for pro-Navalny protests, BBC News, διαθέσιμο εδώ
- Russia downplays Navalny protests as it dismisses US ‘diktats’, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Ποιος είναι ο Αλεξέι Ναβάλνι που αναστάτωσε τη Ρωσία – Γιατί είναι «απειλή» για τον Πούτιν, skai.gr, διαθέσιμο εδώ
- Σύμμαχος Πούτιν: Ο Ναβάλνι χρησιμοποιείται από τη Δύση για να αποσταθεροποιήσει τη Ρωσία, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
