Της Κωνσταντίνας Στούκα,
Ανάμεσα στις μυριάδες δυσκολίες που ταλανίζουν τον κόσμο, εντοπίζονται και βήματα προόδου, ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνολογίας. Η οικονομία πυροδοτείται διαρκώς από διαφόρων ειδών ανακατατάξεις που προβαίνουν είτε σε θετικά είτε σε αρνητικά αποτελέσματα. Τον λόγο, λοιπόν, έχει η Σουηδία, η οποία παρουσιάζεται ως η πρώτη χώρα που θα εγκαινιάσει την ξεκάθαρα ψηφιακή εποχή, χρησιμοποιώντας ψηφιακό νόμισμα, σε όλες τις συναλλαγές, κάτι που συνεπάγεται μηδενική χρήση μετρητών.
Αρχικά, η Riksbank, η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας, υπολόγισε ότι η χρήση μετρητών στη χώρα ελαττώθηκε σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό, φτάνοντας σε ένα πολύ χαμηλό ποσοστό. Λιγότερο από το 10% των συνολικών πληρωμών πραγματοποιούνται με μετρητά στη Σουηδία, σύμφωνα με την έρευνα της τράπεζας. Από το 2018, μόλις το 1% του ΑΕΠ υπήρχε σε χαρτονομίσματα. Επί του παρόντος, περίπου το 80% των Σουηδών κάνουν χρήση καρτών, ενώ ταυτόχρονα σημειώθηκε ραγδαία αύξηση στις υπηρεσίες πληρωμών μέσω κινητής τηλεφωνίας. Η πλειονότητα των Σουηδικών τραπεζών έχει σταματήσει να πραγματοποιεί συναλλαγές σε μετρητά. Η απουσία μετρητών, σε συνδυασμό με την ευκολία και την ταχύτητα των ηλεκτρονικών πληρωμών θα ωθήσει τη Σουηδία προς την υιοθέτηση αποκλειστικά ψηφιακού νομίσματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πανδημία φαίνεται να επιτάχυνε την τάση αυτή. Είναι βέβαια γνωστό ότι η Σκανδιναβική χώρα βρίσκεται στη γραμμή πρώτη της τραπεζικής καινοτομίας εδώ και πολλά χρόνια. Στοιχεία που δικαιολογούν τη θέση αυτή είναι το γεγονός ότι το 1661 η Σουηδία αποτέλεσε την πρώτη χώρα στην Ευρώπη που εισήγαγε τραπεζογραμμάτια, ενώ τον Ιούλιο του 1967 εγκατέστησε το πρώτο αυτόματο και πλήρως λειτουργικό μηχάνημα μετρητών. Αυτό συνέβη μόλις μία εβδομάδα μετά από το άνοιγμα του πρώτου μηχανήματος μετρητών στον κόσμο, που έγινε στο Λονδίνο.
Ο διοικητής της Riksbank, Stefan Ingves, δήλωσε ότι οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με την έγκριση του ψηφιακού νομίσματος θα πρέπει να περάσει από τον πολιτικό στίβο, καθώς το ζήτημα αυτό έχει και κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις. Η Anna Kinberg Batra, πρώην πρόεδρος της επιτροπής οικονομικών της Riskbank, θα ηγηθεί της έρευνας, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο του 2022. Η Riskbank, σε συνεργασία με τη συμβουλευτική εταιρεία Accenture Plc (ACN.N) ξεκίνησε την προσομοίωση της λειτουργίας ενός e-krona (το σουηδικό εθνικό κρυπτονόμισμα). Ακόμη, η Riksbank, έχει εκδώσει μια σειρά εφημερίδων και μελετών τα τελευταία πέντε χρόνια, συζητώντας τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει ένα ψηφιακό νόμισμα στην κοινωνία. Στο σημείο αυτό, αξίζει να προστεθεί ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των Σουηδών χρησιμοποιεί τεχνολογία ανέπαφων πληρωμών μέσω καρτών, όπως την εφαρμογή iZettle ή την εφαρμογή Swish, εισάγοντάς τους την έννοια των συναλλαγών χωρίς μετρητά.
Ιδιαίτερα σημαντικό κρίνεται το γεγονός ότι η Κίνα βρίσκεται μπροστά από τη Σουηδία στην χρήση Ψηφιακού Νομίσματος Κεντρικής Τράπεζας (Central Bank Digital Currency / CBDC) – μία νέα μορφή ψηφιακού χρήματος που λειτουργεί παρόμοια με τα κρυπτονομίσματα, αλλά εξακολουθεί να έχει αρκετές και σημαντικές διαφορές. Ο ασιατικός γίγαντας έχει ήδη εισαγάγει το ψηφιακό νόμισμα σε πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα. Η διαφορά με τη Σουηδία έγκειται στο γεγονός ότι η τελευταία φαίνεται πολύ περισσότερο φιλόδοξη, καθώς απώτερος στόχος της είναι η ολοκληρωτική αντικατάσταση των μετρητών στην οικονομία με το ηλεκτρονικό-ψηφιακό τους ισοδύναμο. Αντίθετα, η Κίνα θα διαθέτει, πιθανότατα και τους δύο τρόπους πληρωμής στην οικονομία της.
Συμπερασματικά, ενώ εγκωμιάζεται η είσοδος της Σουηδίας στην ψηφιακή εποχή, η κίνηση αυτή ελλοχεύει κινδύνους εάν γίνει με λάθος τρόπο. Όπως χαρακτηριστικά λέει και ο Per Bolund, ο Σουηδός υφυπουργός Οικονομικών και υπεύθυνος για τις χρηματαγορές, ανάλογα με το πώς σχεδιάζεται ένα ψηφιακό νόμισμα και ποιες τεχνολογίες χρησιμοποιούνται, το εγχείρημα αυτό δύναται να έχει συνέπειες είτε θετικές είτε αρνητικές για ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Sweden Explores Moving to a Digital Currency, Bloomberg, διαθέσιμο εδώ
- Sweden Takes Another Step Toward a Digital Currency, Investopedia, διαθέσιμο εδώ
- Sweden: How to Live in the World’s First Cashless Society, Interesting Engineering, διαθέσιμο εδώ
