Της Αναστασίας Τσερμενίδου,
Μία από τις πιο χιουμοριστικές και καλοδουλεμένες παραστάσεις που παρακολούθησα κατά τη διάρκεια της καραντίνας ήταν το «Δείπνο Ηλιθίων» σε σκηνοθεσία του Σπύρου Παπαδόπουλου. Η παράσταση αυτή ξεχώρισε στο μυαλό μου, καθώς πραγματευόταν ζητήματα, όπως το «φαίνεσθαι», την επικοινωνιακή ωριμότητα και νοημοσύνη, το μπούλινγκ μεταξύ ενηλίκων.
Το «Δείπνο Ηλιθίων» βασίζεται στη γαλλική κωμωδία “Le Diner de Cons”, που γράφτηκε και σκηνοθετήθηκε από τον Francis Veber το 1998 και αποδείχτηκε μια ταινία φαινόμενο. Στην παράσταση η εξέλιξη της πλοκής εκτυλίσσεται στο διαμέρισμα του γνωστού μεγαλοεκδότη και καλοζωισμένου Pierre Brochant, του οποίου άκρως περίεργο και ιδιότυπο χόμπι είναι να προσκαλεί με την παρέα του σε δείπνο κάθε εβδομάδα έναν «ηλίθιο» ο καθένας προκειμένου στο τέλος της βραδιάς να νικήσει και να βραβευτεί ο καλύτερος ηλίθιος. Για κακή του τύχη, όμως, λόγω ενός λουμπάγκο δεν θα πραγματοποιηθεί το πολυπόθητο δείπνο και θα ξεμείνουν στην οικία του αυτός και ο ηλίθιός του, ο François Pignon. Ο τελευταίος είναι υπάλληλος της εφορίας και έχει σαν πολυαγαπημένη του ασχολία να κατασκευάζει από σπίρτα διάφορα έργα μηχανικής. Έτσι, λοιπόν, παρακολουθούμε κατά βάση τον Pierre με τον «ηλίθιό» του και όλες τις γκάφες και τα ευτράπελα που θα ακολουθήσουν και θα οδηγήσουν τον πρώτο σε απελπισία αλλά και στο εξής παράδοξο ερώτημα: μήπως ο ίδιος είναι τελικά ηλίθιος;
Όλες οι ερμηνείες εξαιρετικές και μοναδικές για διαφορετικό λόγο η καθεμία. Ο Σπύρος Παπαδόπουλος-François Pignon υποδύεται τόσο φυσικά τον χαρακτήρα, παρόλο που οι ερμηνείες του στο παρελθόν ήταν κόντρα ρόλος. Με χιούμορ παρουσιάζει την αφέλεια του François και προκαλεί τη συγκίνηση του θεατή, όταν αναφέρει ποιο γεγονός τον οδήγησε στη δημιουργική απασχόλησή του με τις μακέτες, που έχει πλέον καταντήσει εμμονή. Ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, από την άλλη, που υποδύεται τον μεγαλοεκδότη καταφέρνει να αποτυπώσει μεγαλειωδώς όλες τις εκφάνσεις του χαρακτήρα του Pierre. Πρόκειται για έναν μεγαλοαστό, καταξιωμένο, ο οποίος έχει μάθει να παίρνει οτιδήποτε θελήσει, όποτε το θελήσει, είναι ανώριμος συναισθηματικά, κακομαθημένος, εκμεταλλευτής καταστάσεων, που τελικά αποδεικνύεται ο πιο χαζός! Για ακόμη μία φορά ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης επιβεβαιώνει το θεατρικό κοινό ότι αποτελεί έναν από τους πιο ταλαντούχους ηθοποιούς της γενιάς του.
Ακολουθούν οι υπόλοιποι ρόλοι των Christine Brochant-Ξανθή Γεωργίου, γυναίκα του Pierre, Marlène Sasseur-Άννα Μενενάκου, υστερική πρώην ερωμένη του Pierre, Dr. Sorbier-Χρήστος Σπανός, γιατρός που κουράρει τον Pierre, Juste Leblanc-Βασίλης Ρίσβας, πρώην πλέον φίλος του Pierre, καθώς ο τελευταίος του έκλεψε την Christine, Lucien Cheval-Δημήτρης Μαυρόπουλος, συνάδελφος και επιστήθιος φίλος του François.
Μία παράσταση σωστό διαμάντι που καταφέρνει όχι μόνο να διεισδύσει στην καρδιά του θεατή αλλά και να τον προβληματίσει. Μέσα από το κωμικοτραγικό στοιχείο διαφαίνεται η εύκολη και αβίαστη τοποθέτηση των ανθρώπων σε κατηγορίες, όπως για παράδειγμα οι έξυπνοι και πετυχημένοι από τη μία και οι χαζοί και αποτυχημένοι από την άλλη. Γρήγορα και αβίαστα συμπεράσματα για συμπεριφορές που σε εμάς απλώς είναι ανεξήγητες. Ο François, όπως παρουσιάζεται, είναι πράγματι ένας πολύ πληγωμένος άνθρωπος, καθώς έχει απατηθεί και εγκαταλειφθεί από τη γυναίκα του. Σαν διέξοδο, σαν ψυχοθεραπεία έχει «εφεύρει» μια χειρωνακτική ασχολία που του αποφέρει ψήγματα χαράς και ευφορίας. Αυτή, ωστόσο, η εμμονική δραστηριότητά του είναι αρκετή για να τον χαρακτηρίσει παράξενο και βλάκα.
Στον αντίποδα, παρατηρούμε το πετυχημένο μοντέλο ενός ανθρώπου που κρίνει εύκολα και συμπεραίνει ακόμη ευκολότερα. Και ποιος θα το περίμενε από έναν φερόμενο εκπρόσωπο της κουλτούρας και της παιδείας, όπως σκιαγραφείται ο Pierre; Συνηθίζεται άτομα που προέρχονται από την καλή κοινωνία και αποτελούν την ελίτ να διαθέτουν χαρακτήρα πιο εκλεπτυσμένο και προσεγμένο! Κάτι τέτοιο όμως δεν παρατηρούμε στον Pierre, ο οποίος κάθε στιγμή υπενθυμίζει πόσο άξεστος είναι και πόσο ακαλλιέργητος και απαίδευτος. Ωστόσο, καθώς εξελίσσονται τα δρώμενα και ενώ ο θεατής νιώθει δικαιωμένος με τις κακουχίες που αντιμετωπίζει ο Pierre, προς το τέλος νιώθει συμπόνια ίσως πως «εντάξει, το πήρε το μάθημα του, βρήκε τον δάσκαλό του!».
Αυτή, λοιπόν, είναι η παράσταση. Ξεκούραστη, επιμορφωτική, γεμάτη, διασκεδαστική, με άπειρο γέλιο και συγκίνηση στα σημεία που χρειάζεται. Με αρχή, μέση και τέλος, στρωτές ερμηνείες, καλοστημένο σκηνικό! Για ακόμη μια φορά υπογραμμίζεται πως το φίλτρο καλό σενάριο και ερμηνείες μπορεί να χαραχτεί στο μυαλό του κοινού. Τέλος, τονίζεται η παιδευτική υπόσταση του θεάτρου και η συμβολή του στην κατάδειξη κοινωνικών φαινομένων και παθογενειών. Καλή απόλαυση από ‘μένα μέχρι την επόμενη φορά!
