20.5 C
Athens
Πέμπτη, 21 Νοεμβρίου, 2024
ΑρχικήΠαρατηρητήριο Αμερικανικής ΠολιτικήςΟ μονόδρομος της πράσινης ανάπτυξης και το μέλλον του μαύρου χρυσού

Ο μονόδρομος της πράσινης ανάπτυξης και το μέλλον του μαύρου χρυσού


Του Νάσου Μπίρου,

Ένας από τους άξονες της ατζέντας Biden που αναμένεται να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο κατά τη διάρκεια της τετραετίας και θα βρει τόσο ένθερμους υποστηρικτές όσο και ορκισμένους εχθρούς, είναι η πολιτική που αναμένεται να ακολουθηθεί για την κλιματική αλλαγή και τη διαχείριση των ορυκτών καυσίμων. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης τετραετίας, ο πρώην πρόεδρος Donald Trump δαιμονοποίησε σε πολλές περιπτώσεις τις απόψεις της επιστημονικής κοινότητας περί καλύτερης διαχείρισης των ρυπογόνων πηγών ενέργειας και μεταστροφής σε ανανεώσιμες και καθαρές πηγές. Δεν δίστασε, μάλιστα, να αποσύρει τις Η.Π.Α. από τη συμφωνία του Παρισιού, μια σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών στο πλαίσιο του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, που προβλέπει τη μείωση των εκπομπών αερίου παγκοσμίως και τη στροφή προς την πράσινη ενέργεια. Σύμφωνα με μελέτες της διακυβερνητικής ομάδας για την κλιματική αλλαγή, απομένουν μόλις 9 χρόνια, ώστε να αποφευχθούν οι δραματικές συνέπειες του φαινομένου και η νέα κυβέρνηση αναμένεται να δράσει άμεσα και υπεύθυνα για κάτι που θα επηρεάσει  τις ζωές των επόμενων γενεών.

Το επιτελείο Biden σκοπεύει να προχωρήσει σε μια σειρά από γενναίες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ενέργειας, με κοινή συνισταμένη την περιβαλλοντική δικαιοσύνη και με όραμα την επέκταση των καθαρών πηγών ενέργειας, με παράλληλες επενδύσεις ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ως το 2035.

Πηγή: ETEnergyworld.com

Συγκεκριμένα, η νέα κυβέρνηση έχει δηλώσει, πως δεν θα χάσει χρόνο αναιρώντας κατά γράμμα οποιαδήποτε απόφαση υπογράφηκε την προηγούμενη τετραετία, άλλα θα κινηθεί πιο δημιουργικά αναλαμβάνοντας δράσεις, συμπεριλαμβανόμενης της επιβολής αυστηρών ορίων ρύπανσης μεθανίου για τις νέες και υπάρχουσες επιχειρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου και την ανάπτυξη αυστηρών νέων προτύπων οικονομίας καυσίμου, με στόχο την πλήρη διασφάλιση, ότι οι νέες πωλήσεις μικρών και μεσαίων οχημάτων θα έχουν μηδενικές εκπομπές και αντίστοιχα τα βαρέα οχήματα μειωμένες. Ταυτόχρονα, έχει τονιστεί η ανάγκη για προστασία των φυσικών θησαυρών της Αμερικής, με πρώτα παραδείγματα τη διαφύλαξη του Αρκτικού Εθνικού Καταφυγίου Άγριας Ζωής και άλλων περιοχών, που επλήγησαν από τις παρεμβάσεις Trump, σε ομοσπονδιακά εδάφη και ύδατα, όπου επιτράπηκε η μίσθωση για εξόρυξη  πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Το σχέδιο Biden για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής περιλαμβάνει, επίσης, μια στενή συνεργασία με το Κογκρέσο, που, κατά το πρώτο έτος διακυβέρνησής του, θα συμφωνηθεί η θέσπισης μιας νέας δεσμευτικής νομοθεσίας, που θα ορίζει ότι το τέλος της θητείας του θα αποτελεί την εκκίνηση για μια μη αναστρέψιμη πορεία για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών σε κάθε παραγωγική δραστηριότητα ως το 2050. Η νομοθεσία, όπως έχει επανειλημμένα ειπωθεί, θα απαιτεί από τους ρυπαντές να φέρουν το πλήρες κόστος της ρύπανσης άνθρακα που εκπέμπουν οι παραγωγικές δομές τους.

Ο Joe Biden ως πολιτικός της διπλωματίας και του διαλόγου γνωρίζει ότι ένα καλύτερο μέλλον προϋποθέτει τη στενή συνεργασία με συμμάχους και την ανάληψη συλλογικών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, όπως συνέβη πρόσφατα με την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού. Έτσι, λοιπόν, την πρώτη ημέρα που κάθισε στο Οβάλ Γραφείο, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος επανήλθε στη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Έχει, μάλιστα, εννοηθεί ότι σύντομα θα συγκαλέσει σύνοδο κορυφής για το κλίμα, για να εμπλέξει άμεσα και τους υπόλοιπους ηγέτες των μεγάλων εθνών, που αρέσκονται σε υπερβολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, και να τους πείσει να ακολουθήσουν τις Η.Π.Α. στον δρόμο για περισσότερες δεσμεύσεις και περιορισμούς της χρήσης ρυπογόνων πηγών ενέργειας. Δεν πρόκειται να επιτρέψει, μάλιστα, σε ανταγωνιστές, όπως η Κίνα, να κερδοσκοπήσουν και να υπονομεύσουν έτσι την παγκόσμια προσπάθεια κατά της κλιματικής αλλαγής και σε πολλές περιπτώσεις να πλήξουν και να εκμεταλλευτούν Αμερικανούς εργάτες ή επιχειρήσεις, που συμμορφώνονται με τα διεθνή πρότυπα.

Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, όμως, η στροφή προς την καθαρή ενέργεια και σε εναλλακτικές πηγές απαιτεί και την απελευθέρωση μεγάλων ποσών, που θα σταθούν αρωγοί στην ιστορική αυτή επένδυση και καινοτομία. Έτσι, λοιπόν, ο Joe Biden θα επενδύσει πάνω από 400 δισεκατομμύρια για την επόμενη δεκαετία ως μέρος μιας ευρείας κινητοποίησης δημόσιων επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια και καινοτομία. Αυτή η επένδυση θα είναι διπλάσια από την άλλοτε ιστορική του προγράμματος Apollo με την προσεδάφιση του ανθρώπου στο φεγγάρι. Θα ιδρύσει, επίσης, το ARPA-C, ένα νέο ερευνητικό οργανισμό, που θα επικεντρώνεται στην επιτάχυνση τεχνολογικών ανακαλύψεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Πηγή: Getty Images / Morning Consult illustration by Samantha Elbouez

Η επιτάχυνση της ανάπτυξης καθαρής τεχνολογίας, όμως, δεν είναι αρκετή, αν αυτή δεν υιοθετείται κατά μήκος της οικονομίας. Έτσι, λοιπόν, σύμφωνα με τις προεκλογικές δεσμεύσεις Biden, πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα νοικοκυριά και οι βιομηχανίες της χώρας θα πρέπει να κάνουν χρήση των νέων αυτών τεχνολογιών, ώστε να επιτευχθεί η επιθετική μείωση εκπομπών, όπως αυτή έχει προσδιοριστεί. Θα τεθεί ως στόχος η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των αμερικανικών κτιρίων κατά 50% ως το 2035, δημιουργώντας κίνητρα για βαθιές αναβαθμίσεις, που συνδυάζουν την αποδοτικότητα και την καθαρή παραγωγή ενέργειας. Η κυβέρνηση θα συνεργαστεί, παράλληλα, με κυβερνήτες και δημάρχους ανά την επικράτεια για την υποστήριξη ανάπτυξης περισσότερων από 500.000 νέων δημοσίων σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων ως το 2030 και θα εξασφαλίσει ότι ο γεωργικός τομέας θα είναι ο πρώτος στον κόσμο που θα επιτύχει μηδενικές εκπομπές και οι αγρότες θα αποκτήσουν μεγαλύτερα εισοδήματα από αυτήν την προσπάθεια.

Σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα παίξει και η δικαιοσύνη. Ο Πρόεδρος Biden θα απαιτήσει από τις κρατικές εταιρείες να αποκαλύψουν οικονομικούς κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στις επιχειρήσεις και τις αλυσίδες εφοδιασμού τους. Κατά το πρώτο έτος, θα εργαστεί για τη θέσπιση νομοθεσίας, που απαιτεί από τους ρυπαντές να φέρουν το πλήρες κόστος της κλιματικής ρύπανσης. Κατά συνέπεια, όποιες επιχειρήσεις ή εταιρικά στελέχη δεν εναρμονίζονται με τους νέους κανόνες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, θα αντιμετωπίζουν και τις ανάλογες κυρώσεις και θα λογοδοτούν στον αμερικανικό λαό, τις κοινότητες που λειτουργούν και τους εργαζόμενους, που απασχολούν, για τις πρακτικές που ακολουθούν και επηρεάζουν την υγεία και την ασφάλεια της κοινωνίας.

Μέχρι τώρα, όπως φαίνεται, η πρόταση του ηγέτη του Δημοκρατικού Κόμματος δεν απαιτεί την απαγόρευση των ορυκτών καυσίμων, αλλά εστιάζει σε νέες τεχνολογίες, όπως η δέσμευση άνθρακα για την άντληση εκπομπών από την ατμόσφαιρα, τη δημιουργία προϋποθέσεων για την παραγωγή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας και τη στήριξη σε προηγμένα βιοκαύσιμα, ώστε να περιοριστεί η εξάρτηση από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Φαίνεται, λοιπόν, η πραγματικότητα να μοιάζει τελείως διαφορετική από ότι φημολογούνταν προεκλογικά περί ρήξης με τη βιομηχανία πετρελαίου. Αυτό οφείλεται, κυρίως, στο ότι γενικότερα ο κόσμος έχει ήδη προετοιμαστεί για τη μετάβαση σε ένα ενεργειακό μέλλον χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και έτσι και οι βιομηχανίες είναι προετοιμασμένες με τη σειρά τους να προσαρμοστούν σε ένα νέο ενεργειακό καθεστώς. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι η διακυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών έχει περάσει στα χέρια ενός ηγέτη φίλου της περιβαλλοντικής αναβάθμισης, που θα δείξει έμπρακτα την αλληλεγγύη του στο κίνημα για την αλλαγή του ενεργειακού status quo.

Παρ΄ όλα αυτά, οι αυξημένοι φόροι και η ρύθμιση στην παραγωγή του πετρελαίου των Η.Π.Α. θα μπορούσαν να στηρίξουν την τιμή του πετρελαίου υπό το βάρος της χαμηλότερης προσφοράς στην αγορά. Ταυτόχρονα, ένα πιθανό τέλος στον συνεχιζόμενο εμπορικό πόλεμο με την Κίνα και μία ωριμότερη πολιτική για την πρόληψη της εξάπλωσης του κορωνοϊού σίγουρα θα βοηθούσαν στη στήριξη της ζήτησης, που αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα σταθεροποίησης της τιμής του πετρελαίου.

Παρατηρείται, λοιπόν, ότι, ενώ η νίκη Trump αναμφίβολα θα ήταν πιο ενθαρρυντική για τους εγχώριους παραγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεν θα μπορούσε να ελέγξει απόλυτα όλες τις δυνάμεις της αγοράς, που αναμφισβήτητα παροτρύνονται από μία λιγότερο απρόβλεπτη και περισσότερο ενωτική ηγεσία. Δεν θα πρέπει να λησμονείται, άλλωστε, και ότι η βιομηχανία εξετάζει από μόνη της την ανακατεύθυνση προς φθηνότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και αυστηρότερους ελέγχους σε τομείς εκπομπών και ρύπων, ώστε να βρίσκεται εντός των πλαισίων της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης, γνωστή και ως ESG.

Καταλήγοντας, θα λέγαμε, ότι ο νέος πρόεδρος των Η.Π.Α. επιδιώκει να βρει μια μετριοπαθή προσέγγιση, ελπίζοντας ότι θα ικανοποιήσει τους οικολόγους, που προέρχονται από την αριστερή πτέρυγα του κόμματός του, χωρίς, όμως, να χάσει και τη στήριξη των εργατών, που τον ανέδειξαν στην εξουσία πριν ακριβώς 3 μήνες.


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Νάσος Μπίρος
Νάσος Μπίρος
Γεννήθηκε το 1999 και μεγάλωσε στη Καλαμάτα. Σπουδάζει Χρηματοοικονομικά και Τραπεζική στο Πανεπιστήμιο Πειραιά. Μιλάει Αγγλικά και Ισπανικά. Τα ακαδημαϊκά του ενδιαφέρονται άπτονται θεμάτων οικονομικής πολιτικής, ανάλυσης χρηματαγορών και διεθνούς τραπεζικής. Στον ελεύθερο του χρόνο ασχολείται με τον αθλητισμό και γενικότερα με το χώρο του θεάματος.