Του Αυγέρη Αυγέρη,
Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα είναι διχασμένο. Η λέξη «διχασμένο», μάλιστα, αποτελεί μια γενναιόδωρη υποτίμηση της κατάστασης. Δεν είναι, φυσικά, κάτι καινούργιο να υπάρχουν τομές στο εσωτερικό ενός αμερικανικού κόμματος, αλλά η προεδρία του Donald Trump δημιούργησε και δημιουργεί ένα βαθύ ρήγμα στο εσωτερικό της συντηρητικής παράταξης. Δεν είναι μυστικό, ότι ο 45ος πρόεδρος επωφελείται από τη διχόνοια και φαίνεται να του αρέσει να ρίχνει λάδι στη φωτιά. Η διχαστική στάση που κράτησε ο Trump μετά την εκλογική του ήττα, θα λέγαμε, ότι κορυφώθηκε στις 6 Ιανουαρίου. Εκείνη την ημέρα υποκίνησε και ώθησε με ομιλία του μια βίαιη, οργανωμένη, ιδεολογικά φορτισμένη και βαριά οπλισμένη λαϊκή μάζα να καταλάβει το Καπιτώλιο και να εκτροχιάσει τη δημοκρατική διαδικασία. Η αηδία και ο αποτροπιασμός διακρίνονταν με ευκολία στα πρόσωπα πολλών πολιτικών αντιπάλων, αλλά και μη, του Προέδρου.
Συνεπώς, η ηγεσία των Δημοκρατικών ξεκίνησε τη διαδικασία καθαίρεσης του Donald Trump για δεύτερη φορά κατά τη διάρκεια της θητείας του, γεγονός που από μόνο του έχει ιστορική σημασία. Αυτή τη φορά, όμως, οι πολιτικές ισορροπίες άλλαξαν και πολλοί Ρεπουμπλικάνοι έπαψαν να στηρίζουν τον Πρόεδρο. Αρκετοί από αυτούς, μάλιστα, αποφάσισαν να υπερψηφίσουν τη διαδικασία καθαίρεσης. Μέχρι στιγμής, δεν γνωρίζουμε πως θα εξελιχθεί η διαδικασία στη Γερουσία (και αν θα μπορέσει να συνεχιστεί, δεδομένου ότι, μέχρι να ολοκληρωθεί, ο Trump θα έχει χάσει το αξίωμά του), καθώς, για να επιτευχθεί η καταδίκη του Προέδρου, απαιτείται θετική ψήφος από τουλάχιστον 17 Ρεπουμπλικάνους Γερουσιαστές, πράγμα μάλλον απίθανο να συμβεί. Στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ωστόσο, που η διαδικασία ολοκληρώθηκε, φάνηκε ότι, αν και λίγοι, κάποιοι Ρεπουμπλικάνοι υποστηρίζουν την καθαίρεση του ερειστικού Προέδρου.
Οι 10 «κόκκινοι» πολιτικοί που εγκατέλειψαν τον Trump δεν είναι ένα ομοιογενές μίγμα ανθρώπων ή και πολιτικών. Προέρχονται από διαφορετικά μέρη των Η.Π.Α. και φαινομενικά, αν και ανήκουν στο ίδιο κόμμα, δεν έχουν πολλά κοινά. Εκτός, βέβαια, από την κοινή τους ψήφο. Ποιοι είναι, λοιπόν, αυτοί οι 10, γιατί ψήφησαν όπως ψήφισαν και τι μπορεί να τους συμβεί στο μέλλον; Θα ξεκινήσουμε με τη Liz Cheney, κόρη του πρώην αντιπροέδρου Cheney και μοναδική αντιπρόσωπο στο σώμα από την Πολιτεία του Wyoming. Η Cheney δεν είναι μια τυχαία πολιτικός. Ανήκει στην ηγεσία των Ρεπουμπλικάνων, είναι φιλόδοξη και προέρχεται από έναν τόπο όπου ο Donald Trump απολαμβάνει ευρεία αποδοχή. Η ψήφος της Cheney, όπως και των λοιπών 9, δεν βγάζει «στρατηγικά» νόημα. Ο απερχόμενος Πρόεδρος έλαβε πάνω από 74 εκατομμύρια ψήφους, είναι δημοφιλής στη «βάση» και η απομάκρυνση από τον Trump θα μπορούσε να σημαίνει την ήττα στις επόμενες εκλογές.
Επομένως, αν και με επιφυλάξεις, θα λέγαμε, ότι πρόκειται για ψήφους συνείδησης. Θεωρητικά, όλοι οι πολιτικοί θα έπρεπε να ψηφίζουν με βάση τη συνείδησή τους. Στην πράξη, όμως, η κοινή κομματική γραμμή δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο. Οπότε, θα λέγαμε, ότι μερικοί από αυτούς τους 10, αθέτησαν τη γραμμή και βασίστηκαν στο ήθος τους παρά στη λογική. Άλλοι πάλι, σε αντίθεση με τη Cheney, που (φημολογείται ότι) θα δυσκολευτεί να επανακτήσει το χρίσμα του κόμματός της για τις εκλογές σε δύο χρόνια, εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία που τους δόθηκε να καταδικάσουν τον τραμπισμό και να δείξουν τη μετριοπάθειά τους. Μεταξύ αυτών, θα συγκαταλέγαμε τους Fred Upton (MI), Adam Kinzinger (IL), John Katko (NY), David Valadao (CA) και την Jaime Herrera Beutler (WA). Και οι πέντε προέρχονται από πολιτείες που ψήφισαν για τους Δημοκρατικούς στις προεδρικές και δυσκολεύτηκαν να κερδίσουν φέτος. Είναι λογικό να πιστεύουμε ότι αυτοί, όπως και οι λοιποί 5, άδραξαν την ευκαιρία, που τους δόθηκε, για να αποδείξουν ότι δεν ψηφίζουν στη Βουλή φορώντας κομματικές παρωπίδες και ότι η αφοσίωσή τους βρίσκεται στο αμερικανικό σύνταγμα, όχι στον Donald Trump ή στο κόμμα.
Η μεγαλύτερη έκπληξη ήρθε από τον Tom Rice (SC), από έναν, μέχρι πρότινος, πιστό και ένθερμο υποστηρικτή του Προέδρου. Προερχόμενος, μάλιστα, από μια κόκκινη πολιτεία και από μια περιφέρεια «προπύργιο» για τους Ρεπουμπλικάνους, ο Tom Rice καταδίκασε απερίφραστα τις ενέργειες του Trump. Στην περιφέρειά του, ο Πρόεδρος κέρδισε το 60% των ψήφων και η καταδίκη του από τον Rice ήταν μάλλον μια όχι και τόσο (από στρατηγική και πολιτική άποψη) ορθή επιλογή. Πολλοί αναλυτές, μάλιστα, πίστευαν ότι η ψήφος του πολιτικού ήταν λανθασμένη, όταν ανακοινώθηκε. Ο ίδιος χρειάστηκε να επιβεβαιώσει μέσω Twitter ότι δεν έγινε κάποιο λάθος και ότι η ψήφος του καταμετρήθηκε ορθά.
Οι υπόλοιποι τρεις, που ψήφισαν υπέρ της καθαίρεσης, οι Dan Newhouse (WA), Anthony Gonzalez (OH) και Peter Meijer (MI), αν και κέρδισαν με ευκολία στις περιφέρειές τους, προτίμησαν επίσης να καταδικάσουν τον τραμπισμό. Σε γενικές γραμμές, αυτό που παρατηρούμε είναι ότι πολλά στελέχη και εκλεγμένα μέλη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, όχι μόνο στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αλλά και στη Γερουσία, θέλουν να απομακρυνθούν από το δόγμα του πλέον περιθωριοποιημένου Προέδρου. Δεν γνωρίζουμε αν αυτό οφείλεται σε μια «νοσταλγία» για το κόμμα που ο Trump γκρέμισε οριστικά και ξανάχτισε χρησιμοποιώντας τα αισχρά του μηνύματα και τις λαϊκιστικές του πολιτικές ή στην προσπάθεια να ανατρέψουν την αιμορραγία ψήφων (ειδικά των νέων) από την οποία πάσχει το κόμμα εδώ και πολλές δεκαετίες.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η καταδικαστική ψήφος δεν είναι ζήτημα προσώπων, αλλά ζητημάτων και νομιμότητας. Δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι οι 10 έχουν κάποιο προσωπικό πρόβλημα με τον Donald Trump ή με τους συμμάχους του, αλλά ότι ο Πρόεδρος με τις δράσεις του και ιδίως με την τελευταία του πράξη στο τραγελαφικό έργο, που αποτελεί η προεδρία του, αποξένωσε και τρόμαξε, αν θέλετε, ακόμα και άτομα που κάποτε στάθηκαν στο πλευρό του. O Trump ήταν από κάθε άποψη ένας ιδιαίτερος και ασυνήθιστος Πρόεδρος. Κατάφερε να αφήσει το στίγμα του και προβλέπεται να παραμείνει επίκαιρος στον πολιτικό διάλογο για καιρό ακόμα. Οι 10 Ρεπουμπλικάνοι αντιπροσωπεύουν την αρχή που κάνει το κόκκινο κόμμα, για να ξεπεράσει την τεταμένη τετραετία Trump, το επικίνδυνο δόγμα του λαϊκιστή Προέδρου, να βρει μια πιο μετριοπαθή ταυτότητα και να κάνει το μήνυμά του πιο δημοφιλές.
Τα παραπάνω αιτήματα είναι, αν μη τι άλλο, καίριας σημασίας. Δεν διακυβεύεται τίποτα λιγότερο από τη συνοχή του κόμματος, αλλά και η ικανότητά του να προσελκύει ψηφοφόρους. Αν και έρευνες δείχνουν ότι ο Trump απολαμβάνει μεγάλη δημοφιλία εσωκομματικά, δημοφιλία, μάλιστα, που δεν επλήγη σημαντικά μετά τα γεγονότα στις 6 του μηνός, πολλοί Ρεπουμπλικάνοι θέλουν να διαγράψουν τον 45ο Πρόεδρο και την επιρροή του από και στο κόμμα. Για αυτούς πρόκειται για ζήτημα αρχών, πολιτικής επιβίωσης και καταπολέμησης του αισχρού τραμπικού δόγματος. Είναι λίγο άτοπο να παρουσιάζουμε πολιτικούς που για τέσσερα χρόνια παρείχαν κάλυψη στον Donald Trump ως «ήρωες» και ως ατρόμητους αντιτραμπικούς, αλλά, αν θέλουμε να είμαστε λίγο αισιόδοξοι, θα λέγαμε, ότι ήταν καιρός να σηκώσει κάποιος το ανάστημά του στον καταστρεπτικό Πρόεδρο, έστω και καθυστερημένα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- These Are The 10 Republicans Who Voted to Impeach Donald Trump, NPR, διαθέσιμο εδώ
- These Are the Republicans Who Supported The Impeachment of Donald Trump, New York Times, διαθέσιμο εδώ
- Trump Approval Remains Stable in New NBC Poll, With Republicans Unmoved After Capitol Violence, NBC News, διαθέσιμο εδώ
