Του Νέστορα-Μάριου Αποστολόπουλου,
Σαν σήμερα, 77 χρόνια νωρίτερα, ξεκίνησε μια από τις πιο αμφίρροπες μάχες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το ημερολόγιο έγραφε 22 Ιανουαρίου 1944, όταν οι σύμμαχοι θα θέσουν σε εφαρμογή ένα ιδιαίτερο και σχεδόν καταστροφικό σχέδιο, προκειμένου να εξασφαλίσουν την κατάληψη της Ιταλίας.
Ήδη από το Σεπτέμβρη του 1943, Συμμαχικές Δυνάμεις έχουν πραγματοποιήσει απόβαση επί του ιταλικού εδάφους, με κύριο στόχο τους την κατάληψη της Ρώμης και, μετέπειτα του Βερολίνου. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται πως τόσο οι συμμαχικές δυνάμεις, όσο και οι δυνάμεις του άξονα βρέθηκαν σε αδιέξοδο στην περιοχή του Cassino. Ούτε οι μεν μπορούσαν να προχωρήσουν την προέλασή τους στη ιταλική χερσόνησο, ούτε οι δε να τους απωθήσουν προς τη θάλασσα.
Οι Συμμαχικές Δυνάμεις, κρίνοντας αδύνατο να καταφέρουν να διασπάσουν την αμυντική γραμμή Gustavo και τη γερμανική στρατιωτική ομάδα που την επάνδρωνε, προχωρούν σε ένα ιδιόμορφο σχέδιο. Το σχέδιο Shingle, όπως ονομάστηκε, ήθελε μια ομάδα αμφίβιων καταδρομέων να προσγειωθεί στη δυτική ιταλική ακτή, πίσω από τις γερμανικές δυνάμεις, εξασθενώντας το μέτωπο του Cassino και απομακρύνοντας μέρος των γερμανικών δυνάμεων από τη γραμμή Gustavo. Θεωρούσαν, πως αν οι εκστρατευτικές τους δυνάμεις καταλάμβαναν τους λόφους Alban, θα εμπόδιζαν και το γερμανικό ανεφοδιασμό στο Cassino, εξωθώντας τούς σε υποχώρηση στα Απένινα όρη.
Το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή στις αρχές 1944. Στις 22 Ιανουαρίου, σημειώθηκε συνδυαστική επίθεση Ηνωμένου Βασιλείου και ΗΠΑ, υπό τον Αμερικανό στρατηγό John Lucas. Οι συμμαχικές δυνάμεις προσγειώθηκαν στο Nettuno και, παρά την έλλειψη πόρων και εντατικής προετοιμασίας, η αποβατική ομάδα πέτυχε να αιφνιδιάσει τους αντιπάλους της. Παρ’ όλα αυτά, ο στρατηγός Lucas δεν εκμεταλλεύτηκε αυτό το πλεονέκτημα και αντί να πιέσει προς τα εμπρός, επέλεξε να ευρύνει την παράκτια ζώνη μεταξύ του Nettuno και του Antzio.
Παράλληλα, ο Γερμανός διοικητής Kesserling, αναγνωρίζει γρήγορα τη συμμαχική απειλή και συγκεντρώνει μεγάλο μέρος των γερμανικών δυνάμεων στη γραμμή Gustavo. Στα μέσα Φεβρουαρίου, οι γερμανικές δυνάμεις, πέρασαν στην αντεπίθεση. Κύριος στόχος τους ήταν η εξάλειψη των συμμαχικών δυνάμεων από την περιοχή και η καταστροφή της παράκτιας ζώνης. Όμως, ούτε αυτές οι δυνάμεις δεν κατάφεραν να πετύχουν τον σκοπό τους. Παρά το ότι είχαν περιορίσει τα αντίπαλα στρατεύματα σε μια αισθητά στενή ζώνη, και παρά την ποικιλομορφία του εδάφους, που ευνοούσε την επέλαση του υπέρογκου πυροβολικού τους, οι γερμανικές ταξιαρχίες δεν κατάφεραν να διασπάσουν την αμυντική γραμμή των συμμάχων.
Και οι δύο πλευρές βρίσκονταν σε τακτικό αδιέξοδο, ανήμπορες να το αντιμετωπίσουν, δίχως να διακινδυνεύσουν τις θέσεις τους. Ο Lucas απομακρύνθηκε από τη διοίκηση των μονάδων, παρά το απραγματοποίητο του σχεδίου που του είχε ανατεθεί και αντικαταστάθηκε από το στρατηγό Lucien Truscott. Ούτε ο νέος στρατηγός, όμως, κατάφερε να ξεπεράσει τις αντικειμενικές δυσκολίες και να βρει κάποια εφεδρεία για οδηγήσει και ν’ αλλάξει την κατάσταση.
Ήταν η γενικότερη συμμαχική επιθετική πολιτική και όχι οι δυνάμεις του συγκεκριμένου μετώπου που έδωσαν λύση στο αδιέξοδο. Η γερμανική υποχώρηση ήταν αποτέλεσμα της γενικότερης πίεσης που ασκούνταν στις δυνάμεις του άξονα, μετά την σφοδρή αντεπίθεσή τους. Τέσσερις μήνες αργότερα, στις 25 Μαΐου, οι γερμανικές δυνάμεις, μην έχοντας άλλη επιλογή, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Ο δρόμος άνοιξε για τους Συμμάχους, οι οποίοι προχώρησαν την επέλασή τους, και στις 5 Ιουνίου, προχώρησαν στο βομβαρδισμό της Ρώμης και την κατάληψή της, τρεις ημέρες αργότερα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Από την ιστοσελίδα History, στο «Battle of Anzio», Διαθέσιμο εδώ
- Από την ιστοσελίδα Britannica, στο «Battle of Anzio» του Adrian Gilbert, Διαθέσιμο εδώ
- Από την ιστοσελίδα Imperial War Museums, στο «Anzio, the invasion that almost failed», Διαθέσιμο εδώ
