Της Μαριάτζελας Δημητροπούλου,
Σε μείζον πολιτικό θέμα έχει εξελιχθεί η υπόθεση Κουφοντίνα, αποτελώντας, μάλιστα, σημείο τριβής, διαξιφισμών και αντιπαραθέσεων μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων της χώρας. Αφορμή στάθηκε ένα κείμενο υποστήριξης υπέρ του Δημήτρη Κουφοντίνα, το οποίο συνυπογράφουν 17 στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ανάμεσά τους και η πρώην βουλευτής Αννέτα Καββαδία, ο Πάνος Λάμπρου, ο Γιώργος Κυρίτσης, ο Νίκος Μανιός κ.α.
Πιο συγκεκριμένα, στο κείμενό τους, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που προέρχονται από διαφορετικές εσωκομματικές τάσεις, ισχυρίζονται πως η κυβέρνηση λειτουργεί ως ένα άτυπο σώμα απονομής δικαιοσύνης, δρώντας παράλληλα με τη δικαστική εξουσία και διορθώνοντας «λάθη» του κράτους δικαίου. Προσθέτουν, ακόμη, πως σε αυτή την ιδιάζουσα περίπτωση, η κυβέρνηση έχει προβεί σε ενέργειες που κατά κανόνα παραβιάζουν το σωφρονιστικό κώδικα και δεν συνάδουν με το πνεύμα δικαίου που διέπει το κράτος και στον τομέα αυτό. Σημειώνουν, επίσης, πως όταν η ζωή ενός ανθρώπου κινδυνεύει, όπως στην προκειμένη φάση, λόγω της απεργίας πείνας και της επιβαρυμένης υγείας του, δεν εκδικείσαι, δεν παραπέμπεις στην πράξη, δεν ισοφαρίζεις τα αδικήματα, καθώς αυτά θεωρούνται πρακτικές, που δε συμπορεύονται με το δημοκρατικό πολίτευμα, ούτε συνάδουν με την εκπλήρωση του απώτατου και ουσιαστικού σκοπού του σωφρονιστικού μας συστήματος.
Το παρόν κείμενο φέρει τον τίτλο «Η δημοκρατία δεν εκδικείται». Πράγματι, αυτό αποτελεί μια παγιωμένη και ηθικά αποδεκτή άποψη από το κοινωνικό σύνολο. Όμως, σε κάθε κανόνα υπάρχει και μια εξαίρεση. Δεν είναι δυνατό και αποδεκτό όλες οι καταστάσεις να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο, συνυπολογίζοντας πάντα και τις υπάρχουσες συνθήκες. Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά που ο ΣΥΡΙΖΑ, στηρίζει τέτοιες πρακτικές, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της διακυβέρνησής του (βλ. Νόμο Παρασκευόπουλου). Κάτι τέτοιο, φυσικά, όπως είναι αναμενόμενο, απομακρύνει το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης από το «άνοιγμα» προς το κέντρο και τη σοσιαλδημοκρατία και το καθιστά απείρως δυσκολότερο, καθώς τέτοια θέματα εκλαμβάνονται από το μεγαλύτερο μέρος της κοινής γνώμης ως υπεράσπιση ενός τρομοκράτη.
Η συζήτηση είναι, προφανώς, σοβαρή, αφορά άλλωστε δικαιώματα κρατουμένων, αλλά είναι προφανές ότι το ζήτημα θα έπρεπε να απεικονίζεται συνολικά και η συζήτηση να περιστρέφεται στα δικαιώματα των κρατουμένων και στην ανάγκη εκσυγχρονισμού των φυλακών, ώστε να διασφαλίζονται οι απαιτούμενες συνθήκες κράτησης. Η χώρα άλλωστε έχει δεχθεί σημαντικό αριθμό καταδικών από το ΕΔΔΑ. Το ζήτημα, βέβαια, είναι πως οι καταδικαστικές αποφάσεις από το ΕΔΔΑ δεν καταγράφουν φαινόμενα καταπάτησης δικαιωμάτων των κρατουμένων (όπως αυτό που επικαλείται ο Κουφοντίνας), αλλά κυρίως τις συνθήκες που επικρατούν σε κάποιες φυλακές.
Απεναντίας, όμως, επειδή τίποτα στην Ελλάδα δεν ξεφεύγει από την σφαίρα επιρροής της πολιτικής, για άλλη μια φορά, ένα τόσο ζωτικής σημασίας θέμα αντί να πολιτικοποιηθεί, κομματικοποιήθηκε.
Όπως ήταν φυσικό, η ανταπάντηση της ΝΔ στο κείμενο αυτό, η οποία καλεί τον ΣΥΡΙΖΑ να λάβει σαφή θέση υπέρ ή κατά της κίνησης αυτής, αφού ο Δ. Κουφοντίνας και οι υποστηρικτές του πρέπει να αντιληφθούν πως «η δημοκρατία δεν εκβιάζεται». Επίσης, τονίζουν πως προκαλεί δυσάρεστη έκπληξη και εντύπωση η στήριξη προς έναν αδίστακτο δολοφόνο, ενώ ποτέ δεν ειπώθηκε το παραμικρό για τα θύματά του.
Σε όλα αυτά, ποια ήταν η απάντηση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ; Εξόχως διπλωματική, καλύπτοντας ουσιαστικά και τα δύο αντίρροπα φάσματα: «Η τρομοκρατία είναι απολύτως καταδικαστέα και δεν έχει καμία θέση στη Δημοκρατία. Σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος δικαίου ο νόμος ισχύει για όλους». Στο θέμα με κείμενό τους και συλλογή υπογραφών παρενέβησαν και 68 πανεπιστημιακοί, οι οποίοι κάνουν λόγο για «διακριτική και εκδικητική αντιμετώπιση του Δημήτρη Κουφοντίνα».
Μια ιδιαίτερα εύστοχη δήλωση και, παράλληλα, λύση στο πολιτικό ζήτημα που προέκυψε, αποτέλεσαν τα λόγια του Λευτέρη Οικονόμου: «Η Δημοκρατία δεν εκδικείται, αλλά ταυτόχρονα δεν εκβιάζεται. Ο Κουφοντίνας είναι ένας βαρυποινίτης, καταδικασθείς για πολύ σοβαρά αδικήματα και εκτίει την ποινή του, όπως ορίζει ο νόμος. Έχει και θα έχει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουν και οι άλλοι κρατούμενοι της χώρας». Έτσι, καλό θα ήταν να συνειδητοποιήσουμε πως οι εκρήξεις και οι κομματικοί διαξιφισμοί πάνω σε τέτοια σοβαρά ζητήματα δεν ωφελούν κανέναν, ούτε βελτιώνουν την προς τα έξω εικόνα τους, αλλά έχουν τα εντελώς αντίθετα αποτελέσματα.
