Του Νάσου Μπίρου,
Ένα από τα στοιχήματα της επόμενης ημέρας για την κυβέρνηση του Joe Biden είναι η διαχείριση των δραστηριοτήτων των big tech. Την τελευταία δεκαετία, εταιρείες, όπως η Apple, η Amazon, η Google, και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook και το Twitter, βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής άλλοτε για καλούς λόγους κι άλλοτε ως αντικείμενα κριτικής. Παρ’ ότι, τα πρώτα χρόνια, οι παραπάνω εταιρείες έφεραν την επανάσταση στον κόσμο της βιομηχανίας της τεχνολογίας, τελευταία, ολοένα και περισσότερες φωνές τονίζουν πως η παρεμβατικότητά τους σε θεσμούς και η προβληματική χρήση τους από το κοινό αυξάνει την ανάγκη για περαιτέρω έλεγχο και ρύθμιση από τους κρατικούς φορείς.
Περνώντας σε πολιτικό επίπεδο και ανατρέχοντας στο σύντομο παρελθόν, όλοι γνωρίζουν για την κόντρα που έχει ξεσπάσει τα τελευταία χρόνια μεταξύ του απερχόμενου Προέδρου Donald Trump και των δημοφιλέστερων μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η κόντρα αυτή αναζωπυρώθηκε τις τελευταίες εβδομάδες, μετά και το χάος, που προκλήθηκε από την εισβολή στο Καπιτώλιο. Facebook και Twitter, που αποτελούν τις πλατφόρμες με τις περισσότερες εγγραφές σε επίπεδο κοινωνικών δικτύων, έδειξαν από την επόμενη κιόλας ημέρα των εκλογών πως η ανοχή τους στον απερχόμενο πρόεδρο έχει πια τελειώσει. Εδώ και περίπου δύο μήνες, παρεμβαίνοντας σταθερά κάτω από δημοσιεύσεις και tweets των λογαριασμών του Donald Trump, αναφέρουν πως το περιεχόμενό τους ενδέχεται να είναι παραπλανητικό, μη διστάζοντας, μάλιστα, να μπλοκάρουν τη δραστηριότητά του. Μετά και από τα τελευταία γεγονότα, λοιπόν, γεννιούνται εύλογες απορίες, σχετικά με τον ρολό που παίζουν τα social media στη σύγχρονη εποχή και τη μετεξέλιξή τους σε «δικαστές» της πολιτικής ζωής και λογοκριτές από αντικειμενικούς παρατηρητές, που συνήθιζαν να είναι τα προηγούμενα χρόνια.
Παρ’ όλο που σε αρκετούς θα φανεί οξύμωρο, οι αντιδράσεις για τη σημερινή μορφή, που έχουν πάρει οι big tech, προέρχονται και από τις δύο παρατάξεις. Τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι όσο και οι Δημοκρατικοί συμφωνούν, πως η βιομηχανία της τεχνολογίας έχει γίνει επικίνδυνα ισχυρή. Είτε πρόκειται για την Amazon, που αποδεκατίζει συστηματικά τις επιχειρήσεις της Main Street, είτε για το Instagram, που τραβά την προσοχή των νέων της χώρας, ή πάλι για τις πρακτικές της Uber, που εκμεταλλεύεται τους εργαζομένους της, οι αμερικανικές φωνές, που εκφράζουν την ανησυχία τους για την πολυεπίπεδη επιρροή των big tech, πληθαίνουν ολοένα και περισσότερο. Αν και τα προϊόντα της βιομηχανίας παραμένουν ακόμα δημοφιλή στους καταναλωτές, φαίνεται να υπάρχει μία συναίνεση και ένα κοινό πεδίο κριτικής για την υπερβολική εξουσία που κατέχουν στα χέρια τους μερικοί δισεκατομμυριούχοι έχοντας έτσι τη δυνατότητα να ασκούν πίεση σε πολιτεία και θεσμούς, εξυπηρετώντας τα εταιρικά τους συμφέροντα και δημιουργώντας πελατειακές σχέσεις.
Σύμμαχος των φωνών, που προβληματίζονται για τη διαρκή μεγέθυνση και τον σύγχρονο χαρακτήρα, που έχουν αποκτήσει οι μεγάλες τεχνολογικές βιομηχανίες, αποτελεί η φιλελεύθερη πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος. Είναι γεγονός, πως τα τελευταία χρόνια, η ιδεολογική βάση των Δημοκρατικών έχει μετατοπιστεί προς τα αριστερά σε βασικά ζητήματα, όπως τα δικαιώματα των εργαζομένων, η άνιση κατανομή του πλούτου, η μετανάστευση, η δικαιοσύνη και η αστυνόμευση. Η χαλαρή πολιτική, που κατείχε ο πρώην Πρόεδρος Barack Obama με την Google και άλλους γίγαντες της βιομηχανίας, δεν θα γινόταν ανεκτή από τη σημερινή ακτιβιστική πτέρυγα. Στην Bay Area, οι τεχνολογικοί κολοσσοί πιέζονται να λάβουν πιο προοδευτικές θέσεις για θέματα που σχετίζονται με το εργατικό τους δυναμικό. Ταυτόχρονα, η εποχή Trump οδήγησε σε αυξημένες εντάσεις, με υποστηρικτές του, όπως ο Peter Thiel, να έχουν εγκαταλείψει τη Silicon Valley κηρύσσοντάς την ιδεολογικά ακατοίκητη. Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Elon Musk, ο οποίος κατέγραψε ρεκόρ για παραβιάσεις στον χώρο εργασίας, παρεμπόδιση συνδικάτων και άρνηση συμμόρφωσης με τα μέτρα κατά του κορωνοϊού στην California, μετέφερε την κατοικία του στο Texas.
Παρατηρώντας τις εξελίξεις, μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται να έχει η συνέχεια της δίκης για την αντιμονοπωλιακή αγωγή εναντίον της Google. Ενώ οι εμπειρογνώμονες είναι διχασμένοι για τη δύναμη της ίδιας της αγωγής, συμφωνούν ότι θα συνεχιστεί υπό την προεδρία του Biden. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι πιθανότατα θα ενισχυθεί, καθώς αρκετές πολιτείες (συμπεριλαμβανομένης και της Νέας Υόρκης) αναμένεται να υποβάλουν δικές τους αγωγές, οι οποίες θα συνοδευτούν με την τρεχούμενη προσπάθεια του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Επιπλέον, η διοίκηση Biden έχει τη δυνατότητα να τροποποιήσει την καταγγελία, συμπεριλαμβάνοντας πιθανές αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές στην προβολή διαφημίσεων. Οι νομοθέτες και των δύο μεγάλων κομμάτων υποστηρίζουν μία ισχυρότερη εποπτεία της βιομηχανίας, ισχυριζόμενοι ότι η τεράστια ισχύ της στην αγορά συνθλίβει μικρότερους ανταγωνιστές και θέτει σε κίνδυνο την ιδιωτική ζωή των καταναλωτών.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος Biden έχει υποστηρίξει επανειλημμένα την ανάκληση του Section 230, του κεφαλαίου του Communications Decency Act, που προστατεύει τις διαδικτυακές εταιρείες από την ευθύνη για το περιεχόμενο, που φιλοξενούν. Αυτή η νομική ασπίδα επιτρέπει τη διασπορά ψευδών πληροφοριών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανοίγοντας τον δρόμο στη ρητορική μίσους ή σε θεωρίες συνωμοσίας, που οδηγούν μερικές φορές σε βίαια γεγονότα. Βέβαια, λέγεται ότι η πραγματική στάση του νεοεκλεγούς Προέδρου είναι πιο αποχρωματισμένη και ότι, ενώ το Section 230 θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πεδίο αντιπαράθεσης, οι ρυθμιστικές αρχές είναι πιο πιθανό να απορρίψουν τις προτάσεις, που εισηγήθηκε η προηγούμενη ηγεσία. Σύμφωνα με την εκστρατεία Biden, θα δημιουργηθεί μία νέα ειδική ομάδα για τον διαδικτυακό εξτρεμισμό, η οποία θα εξετάζει το περιεχόμενο κάθε διαδικτυακής πλατφόρμας και θα το συσχετίζει με εγκληματικές ενέργειες, όπως οι μαζικοί πυροβολισμοί και η βία κατά των γυναικών.
Η πιο άμεση απειλή, ωστόσο, είναι η αλλαγή της φορολογίας. Συγκεκριμένα, ο Joe Biden έχει υποσχεθεί προεκλογικά αύξηση του εταιρικού φόρου κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες, στο 28%. Πιο άμεσο αντίκτυπο, ειδικότερα για τις τεχνολογικές εταιρείες, θα έχει η αύξηση του φόρου επί των εταιρικών κερδών, που έχουν οι εταιρείες για άυλα περιουσιακά τους στοιχεία, που βρίσκονται στο εξωτερικό. Αυτός ο φόρος στοχεύει σε περιουσιακά στοιχεία, όπως η πνευματική ιδιοκτησία, που, ως γνωστόν, οι τεχνολογικές εταιρείες μεταφέρουν στο εξωτερικό για φορολογικούς λόγους, με αποτέλεσμα το κράτος να παρουσιάζει απώλεια εσόδων. Αν και οι big tech φαίνεται πως θα πληγούν από τις νέες φορολογικές μεταρρυθμίσεις, ένα ευνοϊκότερο καθεστώς αναμένεται να θεσπιστεί, σχετικά με τις προσλήψεις εργαζομένων από το εξωτερικό. Ο Joe Biden έχει επικρίνει, κατά το παρελθόν, τον προκάτοχό του για τους περιορισμούς, που επέβαλε στην πρόσληψη μηχανικών και επιστημονικού προσωπικού από το εξωτερικό.
Από την άλλη πλευρά, οι εταιρείες τεχνολογίας θα μπορούσαν να διαδραματίσουν έναν πιο σημαντικό ρόλο στον συντονισμό των τεστ κορωνοϊού και της ανίχνευσης επαφών, όπως και στη διασφάλιση ότι οι Αμερικάνοι μπορούν να εργαστούν και να παρακολουθήσουν τα σχολικά τους μαθήματα στο διαδίκτυο.
Σχετικά με την κινεζική τεχνολογία και τις προσπάθειες Trump, να απαγορεύσει τη λειτουργία σε εταιρίες, όπως η Huawei, το WeChat και το Tik Tok, στις Η.Π.Α., η κυβέρνηση Biden δεν πρόκειται να διαφοροποιηθεί ουσιαστικά από τους προκατόχους της. Παρ’ όλο που ο Trump προεκλογικά συχνά χαρακτήριζε την Κίνα ως ανερχόμενη οικονομική δύναμη και ως απειλή για το εμπόριο και την εθνική ασφάλεια των Η.Π.Α., η εκστρατεία Biden δήλωνε, ότι θα ακολουθήσει μία πιο σκληρή πολιτική εναντίον του κινεζικού παράγοντα.
Λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, λοιπόν, ο Joe Biden θα αντιμετωπίσει μία σειρά από προκλήσεις, που σχετίζονται με την τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένων και της κατάργησης προστατευτικών κανονισμών, σχετικά με τους φορείς κοινωνικής δικτύωσης, την ενίσχυση των κανόνων προστασίας της ιδιωτικής ζωής των καταναλωτών, την έκκληση για πολιτική ουδετερότητα των δικτύων και την αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος, επεκτείνοντας την ευρυζωνική ή ασύρματη ευρυζωνική σύνδεση μέσω 5G σε αγροτικές περιοχές, αστικά σχολεία και φυλετικούς οικισμούς.
Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως η πολιτική Biden, σχετικά με τη διαχείριση των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, δεν έχει ξεδιπλωθεί ακόμα και μένει να δούμε από ποια τάση των Δημοκρατικών θα επηρεαστεί περισσότερο. Η αλήθεια είναι πως προτεραιότητα στην πολιτική ατζέντα Biden κατέχουν ζητήματα, όπως η διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού ή η κλιματική αλλαγή, αλλά μία πρώτη ματιά στο επιτελείο Biden και τη στελέχωσή του δίνει έναν ξεκάθαρο τόνο για τη συνέχεια στην επόμενη ημέρα. Αυτό επιβεβαιώνεται από τη στήριξη και τις δωρεές, που έλαβε η καμπάνια Biden προεκλογικά, που μαρτυρούν, μάλλον, μια μετριοπαθή, αν όχι φιλική, προς τους τεχνολογικούς κολοσσούς πολιτική. Αυτό που μένει να φανεί είναι αν αυτή θα βρει έρεισμα στους κόλπους της προοδευτικής συνιστώσας του κυβερνώντος κόμματος ή αν θα δημιουργήσει -πιθανότατα- τριγμούς στο εσωτερικό της παράταξης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Silicon Valley Gets Another President Skeptical of Big Tech, The Wall Street Journal, διαθέσιμο εδώ
- What can Silicon Valley expect from Joe Biden?, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
