Της Κατερίνας Κάκου,
Τις τελευταίες μέρες γνωστοποιήθηκε από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας ότι ολοκληρώθηκε ένα πολυετές πρόγραμμα του μουσείου της Ακρόπολης, το οποίο παραδόξως έλαβε χώρα όχι στους πρόποδες του Παρθενώνα, αλλά στον ίδιο τον ιστότοπο του οικείου μουσείου.
Το νέο διαδικτυακό μουσείο της Ακρόπολης είναι πλέον πραγματικότητα, γεγονός που συντελεί τόσο στο άνοιγμα νέων δρόμων επικοινωνίας με το κοινό του όσο και στην προοδευτική εξοικείωση των εν γένει πολιτισμικών ιδρυμάτων με τον κόσμο της ψηφιακής τεχνολογίας. Το πλήθος των εφαρμογών που αναπτύχθηκαν με το ιδρυθέν πρόγραμμα δεν αποτελεί πρωτοτυπία, καθώς προϋπήρχε μια εικονική περιήγηση που ήταν διαθέσιμη μέσω της συνεργασίας με το Google Arts & Culture. Ύστερα όμως από τη σημαντική πρωτοβουλία του μουσείου, απόρροια της οποίας ήταν η -σε μεγάλο βαθμό- αναβάθμιση της ψηφιακής του παρουσίας με το πρόγραμμα «Δημιουργία Ψηφιακού Μουσείου Ακρόπολης», που μόλις ολοκληρώθηκε (Π.Ε.Π «Αττική 2014-2020»), κατέστη δυνατή η ανάδειξη των πολύπλευρων πτυχών των εκθεμάτων, η παροχή μοναδικών εμπειριών στους μουσειακούς του χώρους και η δημιουργία ενός νέου, συναρπαστικού κόσμου για μικρούς και μεγάλους από απόσταση και με ασφάλεια. Αξίζει να σημειωθεί, επιπλέον, ότι ο ιστότοπος εξασφαλίζει πρόσβαση και στους επισκέπτες με αχρωματοψία, ενώ είναι φιλικός για άτομα με μειωμένη όραση.
Ο νέος ιστοχώρος (διαθέσιμος εδώ) παρουσιάζει το μουσείο και τους εκθεσιακούς του χώρους, ενώ παράλληλα δίνει πληροφορίες για την επίσκεψη, τις περιοδικές εκθέσεις, τις δράσεις, τις εκδηλώσεις, τις σχολικές και οικογενειακές δραστηριότητες, την έρευνα, τη συντήρηση, τις νέες τεχνολογίες, ενώ -για πρώτη φορά σε ελληνικό μουσειακό ιστότοπο- προβάλλει το σύνολο των εκθεμάτων του, καθιστώντας τα προσβάσιμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα 2.156 έργα που περιλαμβάνει σήμερα το site, στα οποία θα προστεθούν σταδιακά και αυτά που φυλάσσονται στις αρχαιολογικές αποθήκες του μουσείου, συνοδεύονται από εκτενείς περιγραφές, διαδραστικό γλωσσάρι, βιβλιογραφία, φωτογραφίες, σχέδια και -σε πολλές περιπτώσεις- βίντεο. «Τίποτε δεν υποκαθιστά την εμπειρία που βιώνει ο επισκέπτης σε έναν μουσειακό χώρο», διευκρινίζει η κυρία Ελευθεράτου, Διευθύντρια Συλλογών και Εκθέσεων Μουσείου Ακρόπολης, «ωστόσο η πύλη (portal) είναι ένα θαυμάσιο υποκατάστατο, και όχι μόνον στις παρούσες συνθήκες. Στην ουσία δηλαδή λειτουργεί συμπληρωματικά με τη φυσική επίσκεψη στο μουσείο και ενισχυτικά, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα στο απομακρυσμένο κοινό να αποκτήσει μια πολύ καλή εικόνα για τον χώρο, τη λειτουργία του, τις δράσεις και τις συλλογές του».
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Σύστημα Διαχείρισης Συλλογών του Μουσείου (Museum Plus) μεταπτώθηκαν 27.755 ψηφιακά αρχεία που συνδέονται με 10.557 αντικείμενα, μεταξύ των οποίων το σύνολο αυτών που παρουσιάζονται στους εκθεσιακούς του χώρους. Το Σύστημα, που εμπλουτίζεται καθημερινά με νέες καταχωρήσεις, αποτελεί τον κορμό της διαχείρισης των συλλογών και τη βάση για την οργάνωση εκθέσεων, την παραγωγή διαδραστικού υλικού, παιχνιδιών και εκδόσεων. Παράλληλα, προσφέρει τη δυνατότητα εξαγωγής δεδομένων στον ιστοχώρο του Μουσείου, παρέχοντας στο κοινό ελεύθερη πρόσβαση σε επιστημονικό και ερευνητικό υλικό. Επιπλέον, η σάρωση μεγάλου μέρους του αρχειακού υλικού των συλλογών του Μουσείου εμπλούτισε σημαντικά το ψηφιακό του αποθετήριο και διασφάλισε τη μακροχρόνια διατήρηση και την αποτελεσματική διαχείριση του πολύτιμου αυτού υλικού. Συγκεκριμένα, ψηφιοποιήθηκαν 496 χειρόγραφα ημερολόγια ανασκαφής, 110.000 φωτογραφίες, 18.410 δελτία καταγραφής και 7.500 δελτία συντήρησης κινητών ευρημάτων. Όσον αφορά τις φωτογραφήσεις των εκθεμάτων, 550 εκθέματα του Μουσείου φωτογραφήθηκαν από όλες τις όψεις. Οι υψηλής ποιότητας έγχρωμες ψηφιακές φωτογραφίες που παράχθηκαν εμπλούτισαν το φωτογραφικό αρχείο του Μουσείου, συμβάλλοντας σημαντικά στην τεκμηρίωση των εκθεμάτων του, στην προβολή των συλλογών του και στην αναβάθμιση των υπηρεσιών που παρέχει στο ευρύ κοινό και την επιστημονική και εκπαιδευτική κοινότητα. Παράλληλα, 60 σημαντικά εκθέματα του Μουσείου σαρώθηκαν με τη μέθοδο της ψηφιακής φωτογραμμετρίας. Τα τρισδιάστατα μοντέλα που σαρώθηκαν βοηθούν στην κατανόηση της πολυπλοκότητας των επιφανειών και της γεωμετρίας των αρχαίων έργων, προωθούν την ανάπτυξη της έρευνας γύρω από αυτά και αποτελούν τη βάση για τη δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών.
Από τα παραπάνω δεν θα μπορούσαν να λείπουν και προγράμματα που να απευθύνονται σε μικρότερες ηλικίες. Το Μουσείο Ακρόπολης δημιούργησε μια ειδική ιστοσελίδα για τους μικρούς του φίλους. Το “Acropolis Museum Kids” απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 6-12 ετών από όλο τον κόσμο και τα προσκαλεί να γνωρίσουν τον συναρπαστικό κόσμο του Μουσείου, διασκεδάζοντας. Ευφάνταστα παιχνίδια, ευχάριστα βίντεο και μια σειρά από δημιουργικές δραστηριότητες τα παρακινούν να σκεφτούν, να ανακαλύψουν, να παίξουν, να πειραματιστούν και προπαντός να δημιουργήσουν.
Σε σύμπνοια με τα όσα αναφέρθηκαν το μουσείο της Ακρόπολης, ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις και πρακτικές, το πολυσύνθετο και πολυδιάστατο αυτό έργο κατάφερε να φέρει εις πέρας τους εξής στόχους: τη λειτουργία ενός αλληλεπιδραστικού χώρου ψηφιακών εκθεμάτων στο Μουσείο με την εκπόνηση ψηφιακών, ανοιχτών και επαναχρησιμοποιούμενων παραγωγών πολιτιστικού, εκπαιδευτικού και τουριστικού περιεχομένου, τη δημιουργία ενός διαδικτυακού τόπου, ο οποίος αποτελεί τον πυρήνα επικοινωνίας του Μουσείου με το κοινό του, παρέχει ισότιμη, ελεύθερη και άνευ περιορισμών πρόσβαση στις συλλογές και τα εκθέματα, στη γνώση και την πληροφορία, την προβολή των πολλαπλών διαστάσεων των εκθεμάτων που συνθέτουν τις συλλογές του Μουσείου με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της τεχνολογίας, την πολλαπλή αξιοποίηση του ψηφιακού υλικού για την ενίσχυση της ψυχαγωγίας και της βιωματικής εμπειρίας του φυσικού και διαδικτυακού επισκέπτη. Παράλληλα, επιτεύχθηκε η μακρόχρονη ψηφιακή διατήρηση του πολιτιστικού αγαθού μέσω της τεκμηρίωσης και ψηφιοποίησης του αρχαιολογικού υλικού που αφορά στα ευρήματα της Ακρόπολης, των Κλιτύων της και της ανασκαφής του οικοπέδου Μακρυγιάννη, η διαθεσιμότητα, προσβασιμότητα και εύκολη διαχείριση του υλικού για την προώθηση της επιστημονικής έρευνας και της εμπειρίας του επισκέπτη και, τέλος, η προμήθεια και εγκατάσταση στους χώρους του Μουσείου του κατάλληλου εξοπλισμού για την υποστήριξη του ψηφιακού έργου.
Παρατηρήθηκαν και αντιρρησίες, οι οποίοι αμφισβήτησαν το πολιτισμικό αυτό επίτευγμα με την αιτιολογία ότι κατά αυτόν τον τρόπο θα μειωθούν οι δια ζώσης επισκέψεις στο μουσείο. Παρ’ όλα αυτά, «οι έρευνες των μουσείων έχουν δείξει ότι, ύστερα από μια ενδιαφέρουσα ψηφιακή περιήγηση, ενδυναμώνεται η επιθυμία του θεατή να επισκεφθεί το μουσείο ζωντανά και να δει τα αντικείμενα των φωτογραφιών από κοντά», σύμφωνα με τη Σταματία Ελευθεράτου.
Εσείς επισκεφθήκατε το διαδικτυακό μουσείο της Ακρόπολης ή ακόμη το σκέφτεστε;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ψηφιακά όλα τα ευρήματα του Μουσείου της Ακρόπολης, διαθέσιμο εδώ
- Το Μουσείο της Ακρόπολης με ένα κλικ, διαθέσιμο εδώ
- Ψηφιακό ταξίδι στην Ακρόπολη: Για πρώτη φορά ολόκληρο το ελληνικό μουσείο στην οθόνη μας, διαθέσιμο εδώ
- Επίσημη Ιστοσελίδα του Μουσείου της Ακρόπολης, διαθέσιμη εδώ
