Της Γαρυφαλλιάς Κουτζή,
Τίτλοι τέλους πέφτουν σε λίγες μέρες για τα πλαστικά μιας χρήσης σε σύνολο 1.718 φορέων του Δημοσίου, σύμφωνα και με την ΕΛΣΤΑΤ. Πιο συγκεκριμένα, από την 1η Φεβρουαρίου όλοι οι φορείς Γενικής Διακυβέρνησης του Δημοσίου, δηλαδή δήμοι, υπουργεία, δημόσια νοσοκομεία, πανεπιστήμια, πολιτιστικοί και αθλητικοί οργανισμοί, βιβλιοθήκες, λιμάνια και διάφορες άλλες δημόσιες υπηρεσίες καταργούν την προμήθεια πλαστικών μιας χρήσης με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος. Η απόφαση αυτή προέκυψε μετά την ψήφιση του νόμου 4736/2020 τον Οκτώβριο, που έχει στόχο την ολοκληρωτική κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης σε όλη τη χώρα μετά την 3η Ιουλίου.
Η απαγόρευση αφορά σε πλαστικά πιάτα, μαχαιροπίρουνα και καλαμάκια, πλαστικούς αναδευτήρες ποτών, περιέκτες ποτών και τροφίμων, πλαστικά καπάκια και κυπελάκια για ποτά από διογκωμένο πολυστυρένιο (π.χ. φελιζόλ) και τα στηρίγματα αυτών, πλαστικές μπατονέτες και πλαστικά στηρίγματα για μπαλόνια. Η ίδια απαγόρευση ισχύει για σακούλες ή περιέκτες τροφίμων που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη.
Η απόφαση αυτή είναι μέρος του σχεδίου δράσης που έχει αναλάβει η χώρα, συμβάλλοντας στην ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την κατάργηση των δέκα πλαστικών που προκαλούν τα περισσότερα προβλήματα στο περιβάλλον και επιβαρύνουν τις θάλασσες. Περίπου έναν χρόνο νωρίτερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε την έκδοση της οδηγίας που υποχρεώνει τα κράτη να εφαρμόσουν μέτρα για τη μείωση των αποβλήτων, καθώς αυτά προκαλούν σοβαρό πρόβλημα στο περιβάλλον. Βέβαια, είναι στη διακριτική ευχέρεια του κάθε κράτους να ενσωματώσει την οδηγία και να θέσει ένα πλάνο δράσης σύμφωνα με τις ανάγκες της εκάστοτε εθνικής κοινότητας.
Η ανάγκη για την εφαρμογή των μέτρων είναι άμεση. Εκτιμάται πως το 90% της θαλάσσιας ρύπανσης παγκοσμίως οφείλεται στα πλαστικά. Αν τα νούμερα συνεχίσουν να αυξάνονται με αυτούς τους ρυθμούς, μέχρι το 2050 θα υπάρχουν στη θάλασσα περισσότερα πλαστικά από ψάρια. Και όλα αυτά δεν είναι μακριά από εμάς. Η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που επηρεάζεται από την καταστροφή του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Όπως είχε αναφέρει η κ. Κοσμοπούλου, η Εκτελεστική Διευθύντρια του κοινωφελούς Ιδρύματος Α.Κ. Λασκαρίδη, «η γαλάζια οικονομία στην Ελλάδα χάνει ανά έτος σχεδόν 26 εκατ. ευρώ, εξαιτίας της πλαστικής ρύπανσης». Από το σύνολο των πλαστικών συσκευασιών στη χώρα μας μόνο το 10% ανακυκλώνεται. Από εκείνα που δεν ανακυκλώνονται πολλά καταλήγουν στη θάλασσα. Υπολογίζεται πως είναι σαν κάθε μέρα να ρίχνουμε 1 εκ. πλαστικά μπουκάλια στις ελληνικές θάλασσες.
Η ρύπανση της θάλασσας έχει με τη σειρά της αρνητικά αποτελέσματα τόσο για το περιβάλλον όσο και για την υγεία του ανθρώπου. Ο όγκος των πλαστικών που καταλήγουν στη θάλασσα είναι τεράστιος. Οι θαλάσσιοι οργανισμοί πολλές φορές τρέφονται με μικροπλαστικά ή τρέφονται με ψάρια που ήδη έχουν καταπιεί πλαστικό. Έτσι, στο τραπέζι μας καταλήγουν τρόφιμα που περιέχουν πλαστικές ουσίες. Υπολογίζεται πως κάθε εβδομάδα ένας άνθρωπος καταναλώνει τόσο πλαστικό όσο είναι το βάρος μιας πιστωτικής κάρτας.
Αν αναλογιστεί κανείς αυτά και άλλα τόσα πραγματικά δεδομένα ερευνών για τις επιπτώσεις των πλαστικών στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, πραγματικά θα αντιληφθεί πως η κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης είναι άκρως σημαντική. Είναι το πρώτο βήμα, η μεταβατική φάση, ώστε να μπορέσουμε όλοι να μειώσουμε και τελικά να εξαλείψουμε το πλαστικό από τη ζωή μας. Βέβαια, είναι σημαντική η δράση διάφορων μη δημοσίων φορέων που αναλαμβάνουν να ενημερώσουν για την ανάγκη αυτή και που πραγματοποιούν δράσεις για τη σωστή διαχείριση και την ομαλότερη μετάβαση σε μια εποχή χωρίς πλαστικά μιας χρήσης.
Το Δημόσιο θα κάνει σε λίγες μέρες το πρώτο αυτό βήμα, προσπαθώντας να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά και για τους πολίτες ξεχωριστά. Μακάρι αυτό να εγχείρημα να είναι αποδοτικό. Θα είναι προς όφελος όλων μας!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τέλος στα πλαστικά μιας χρήσης στην ΕΕ, buildinggreen.gr, διαθέσιμο εδώ
- Parliament seals ban on throwaway plastics by 2021,europarl.europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- ΠΕΣ ΑΝΤΙΟ ΣΤΑ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ, wwf.gr, διαθέσιμο εδώ