Της Μαριλένας Καγκαράκη,
Εάν υπάρχει κάτι που επισκέπτονται περισσότερο οι τουρίστες στο Λονδίνο, και δε οι Έλληνες τουρίστες, είναι το Βρετανικό Μουσείο. Μαζί με το Λούβρο στο Παρίσι είναι από τα μεγαλύτερα και πιο γνωστά μουσεία. Είναι από αυτά τα μουσεία που χρειάζεται ημέρες να το γυρίσει κανείς ολόκληρο και να εξερευνήσει όλες τις συλλογές και τις εκθέσεις, που προσφέρονται. Τι το κάνει τόσο σπουδαίο όμως; Σίγουρα, οι τεράστιες συλλογές, αλλά μήπως και κάτι άλλο;
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. To μουσείο βρίσκεται στο κεντρικό Λονδίνο, πολύ κοντά στο περίφημο Κόβεντ Γκάρντεν (Covent Garden) και την πλατεία, αλλά και σταθμό μετρό Ράσελ Σκουέρ (Russell square). Ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του κοινοβουλίου το 1753, άνοιξε όμως για το κοινό 6 χρόνια μετά, το 1759, στην περιοχή Bloomsbury, στο λεγόμενο Montagu House, όπου και βρίσκεται μέχρι και σήμερα. Το μουσείο είχε, αρχικά, ως κεντρική ιδέα να διαφυλάξει αρχαιότητες και σημαντικές ανακαλύψεις των εξερευνητών της εποχής από όλο τον τότε γνωστό κόσμο.
Αυτό που κάνει μοναδική αίσθηση μπαίνοντας στο μουσείο είναι η αρχιτεκτονική του. Το σπασμένο άσπρο χρώμα μαζί με τον κυκλικό σχεδιασμό και το ιδιαίτερο ταβάνι με τα τριγωνικά σχέδια, που έχει σχήμα τρούλου, δημιουργούν μια αίσθηση σύγκρουσης του μοντέρνου με το κλασικό και την αρχαιότητα, που περιβάλλει τον χώρο. Το στρογγυλό αυτό δωμάτιο, που είναι το πρώτο και ιδιαίτερο που βλέπει κανείς, όπως μπει στο μουσείο, είναι το δωμάτιο ανάγνωσης (reading room). Το συγκεκριμένο δωμάτιο ήταν, αρχικά, η βιβλιοθήκη του Βρετανικού Μουσείου, στην οποία έγραφαν και δούλευαν διάφοροι τότε συγγραφείς και λόγιοι, όπως η Βιρτζίνια Γουλφ. Όμως, από το 1973, με απόφαση του βρετανικού κοινοβουλίου, ενώθηκε σε μία βιβλιοθήκη, τη βρετανική (British Library). Πλέον το δωμάτιο φιλοξενεί μια μόνιμη έκθεση σχετικά με την εποχή του διαφωτισμού.
Είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία με πολυάριθμες αίθουσες, που φιλοξενούν εκθέματα από την Αρχαία Ελλάδα και Αίγυπτο, τη Μεσοποταμία, την Αμερική, την Κίνα και την υπόλοιπη Ασία. Καθ’ όλη τη διάρκεια περιήγησης στο μουσείο, περπατάς ανάμεσα σε αιώνες ιστορίας του κόσμου και σε τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους αρχαίους πολιτισμούς.
Τα πιο γνωστά εκθέματα που επισκέπτονται οι περισσότεροι είναι τα γλυπτά του Παρθενώνα -μέρη από τον ναό του Παρθενώνα στην Αθήνα, που αφαιρέθηκαν από τον Λόρδο Έλγιν επί Τουρκοκρατίας – καθώς και το άγαλμα της Καρυάτιδας και τα γλυπτά από το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού και από τον ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο. Τα συγκεκριμένα εκθέματα βρίσκονται στις πρώτες αίθουσες, με τα γλυπτά να κατέχουν ένα ξεχωριστό δωμάτιο και να είναι σχετικά υπερυψωμένα στον τοίχο ολόγυρα. Τα υπόλοιπα γλυπτά από τον Παρθενώνα βρίσκονται σε υπόλοιπες αίθουσες του τμήματος της Ελληνικής ιστορίας.
Ακόμη ένα έκθεμα, που σίγουρα τραβάει την προσοχή του επισκέπτη και είναι από τα πιο σημαντικά, είναι η στήλη της Ροζέτας. Η στήλη αυτή, κομμάτι πέτρας δηλαδή, είχε σκαλισμένο πάνω το διάταγμα από τον βασιλιά Πτολεμαίο Ε΄, σε τρεις διαφορετικές τότε δημοφιλείς γλώσσες, τα ιερογλυφικά, την αιγυπτιακή δημοτική και τα αρχαία ελληνικά. Καθώς πολλοί λόγιοι ήξεραν αρχαία ελληνικά, μπόρεσαν με τη στήλη αυτή να θέσουν τις βάσεις και να αποκρυπτογραφήσουν τα ιερογλυφικά. Εάν και το συγκεκριμένο έκθεμα δεν περιέχει ακριβώς κάποιο σημαντικό μήνυμα, ήταν κλειδί για την αποκρυπτογράφηση πολλών άλλων αιγυπτιακών ευρημάτων. Η αυθεντική στήλη βρίσκεται στο δωμάτιο 4 μαζί με τα βασικά αιγυπτιακά εκθέματα, ενώ υπάρχει και αντίγραφο έκθεμα πάλι περίπου στη μέση του δωματίου 1. Στο δωμάτιο 4 υπάρχει, επίσης, και η προτομή, μέρος από το άγαλμα του Φαραώ Ραμσή Β΄.
Τέλος, όπως προαναφέρθηκε, όμως, τα εκθέματα καλύπτουν χιλιάδες χρόνια και πολιτισμούς. Οπότε αξίζει κανείς να κάνει και μία στάση και στα δωμάτια που υπάρχουν επιπλέον αιγυπτιακά ιερογλυφικά, πολύτιμοι λίθοι και λείψανα από τους Ασσύριους, καθώς και από άλλα μέρη της Μεσοποταμίας και, τέλος, βάζα και κινέζικα κεραμικά από την εποχή των δυναστειών. Εντούτοις, το μουσείο είναι ένα αμάλγαμα σύγχρονου και παλαιού κόσμου. Έτσι, προσφέρει και εκθέσεις με σύγχρονη και ευαισθητοποιημένη θεματολογία, όπως η κλιματική αλλαγή. Μία έκθεση που προσφέρεται αυτή τη περίοδο είναι η «Αρκτική: Κουλτούρα και κλίμα» και σύντομα θα ανοίξει η έκθεση για τον βασιλικό γραμματέα και θρησκευτική μορφή, Τόμας Μπέκετ. Οι εκθέσεις αυτές, λόγω της περιόδου, προσφέρονται και ηλεκτρονικά στον ιστότοπο του μουσείου.
Εν τέλει, κάθε μουσείο είναι μια μοναδική εμπειρία, πάντα θα εμπλουτίζεται κανείς με γνώση και λίγη περισσότερη κατανόηση για τον κόσμο και το σήμερα. Πόσω μάλλον, εάν μιλάμε για ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία, που φιλοξενεί από τα πιο πολύτιμα εκθέματα και που συνδυάζει τον αρχαίο με τον μοντέρνο κόσμο και τις καινούριες τάσεις. Μία επίσκεψη στο Βρετανικό Μουσείο, σίγουρα, θα σου αφήσει μία γλυκιά αίσθηση ανακάλυψης πολιτισμών και ταξιδιού στον χρόνο, που δεν θα ήθελες να χάσεις ερχόμενος στο Λονδίνο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- British Museum. Encyclopaedia Britannica. Διαθέσιμο εδώ.
- British Museum. Διαθέσιμο εδώ.
- Rosetta Stone. Encyclopaedia Britannica. Διαθέσιμο εδώ.
- How the Parthenon Lost Its Marbles. Διαθέσιμο εδώ.
