Της Διώνης Ζούβελου,
Το «πολιτικώς ορθό» πρωτοεμφανίστηκε στις ΗΠΑ τον 20ο αιώνα, χωρίς το διχασμό και την απαρέσκεια που προκαλεί σήμερα ο όρος. Μάλιστα, η πολιτική ορθότητα ως «αποφυγή εκφράσεων ή ενεργειών», που πιστεύεται ότι περιθωριοποιούν ομάδες, ήταν απαράβατη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ και έγινε αντικείμενο επίθεσης των σοσιαλιστών απέναντι σε ενδεχόμενο δογματισμό των κομμουνιστών. Η αμφισβήτηση του όρου, όμως, ξεκίνησε το Μάρτιο του 1968 με τη δήλωση του Γάλλου μεταμοντερνιστή φιλοσόφου και ψυχολόγου Michel Paul Foucault «μια πολιτική σκέψη μπορεί να είναι πολιτικά ορθή μόνο εάν είναι επιστημονικά επίπονη», προκαλώντας σύγχυση στους Κομμουνιστές διανοούμενους για την επιστημονική απόδοση του μαρξισμού.
Η πολιτική ορθότητα ως ασπίδα απέναντι στην κοινωνική αδικία χρησιμοποιήθηκε, εκτός από τον τομέα της πολιτικής, και από περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες. Ομάδες που μέχρι και σήμερα, εξοβελίζονται από μια «προπαρασκευασμένη» από νοήμονες, ελίτ «κοινωνία» η οποία δεν υφίσταται καν, πέρα απ’ το μυαλό ενός καθωσπρεπιστή και ενός άλλου που απέχει από την κοινωνική πραγματικότητα και ανθρώπινη φύση. Χάρη στην αυστηρότητα της πολιτικής ορθότητας, ικανοποιητικό μέρος της κοινής γνώμης αμείλικτα στηλιτεύει ομοφοβικές συμπεριφορές, σεξιστικές ατάκες και ρατσιστική, μιντιακή υποτίμηση. Τα παραπάνω αίσχη εξακολουθούν να μαστίζουν την ανθρωπότητα και θα υπάρχει αυτή η κοινωνική παθογένεια για πολύ ακόμα. Ανεξάρτητα απ’ τις αυλακώσεις στον φλοιό του εγκεφάλου και τα χιλιάδες χρόνια όπου ο άνθρωπος πασχίζει να αφήσει το στίγμα του στο σύμπαν με κάτι τόσο μεγαλειώδες όσο η έννοια του «πολιτισμού», η ποικιλότητα και οι διαφορές στον ανθρώπινο νου, εξυπακούονται. Δεν θα είναι ποτέ δυνατόν η πολιτική ορθότητα και οποιοδήποτε πνευματώδες μέσο να «θεραπεύσει» τελείως οποιαδήποτε κοινωνική αδικία ή διάκριση, καθώς οι νόμοι της φύσης για ποικιλία στην αντιληπτική ικανότητα των ανθρώπων, δεν επιτρέπει σε όλους να υπερβούν τα ζωώδη τους ένστικτα και να απεμπολήσουν άμυνες όπως αυτή του ρατσισμού, της φοβίας του ξένου ή του διαφορετικού.
Όμως, επιθετικές συμπεριφορές δεν παρουσιάζουν μονάχα οι προαναφερθέντες πάσχοντες, αλλά και οι υποτιθέμενοι φιλελεύθεροι, που αυταπατώνται ότι εκπροσωπούν τη διαφορετικότητα, και μια καλή πρόθεση για ελευθερία αρκεί για να αποδεσμευτούν από οποιαδήποτε ευθύνη ή επίπτωση της οριακά δογματικής συμπεριφοράς τους. Είναι ασύλληπτο, το τι θα θεωρήσει ως ελαφρυντικό ο άνθρωπος για να δικαιολογήσει την επιθετικότητα που πηγάζει από μέσα του και να χρησιμοποιεί ως άσυλο την καταπίεση της κοινωνικής ομάδας που βρίσκεται. Δεν υπάρχει καλή και κακή βία, ασυγχώρητη και συγχωρίσιμη. Ο Νίτσε αποκάλεσε την πολιτική ορθότητα «ηθική αντιστροφή», θέλει θάρρος η διαφωνία με το υπερνεωτεριστικό, χρειάζεται αυτοθυσία η οποιαδήποτε θρησκευτική εξωτερίκευση, μετά το ’90 άλλαξαν στίχοι τραγουδιών, σενάρια από σίριαλ και για να κοινωνικοποιηθεί κανείς χρειάζεται να συμπληρώσει μια φόρμα κάποιων βασικών ερωτήσεων προς παρεξήγηση. Απαραίτητη πλέον, η λίστα με τα ονόματα κατηγοριοποίησης της σεξουαλικότητας σε εξονυχιστικές λεπτομέρειες, διότι η πολιτική ορθότητα δικάζει αμείλικτα αν μπερδέψεις το pansexuality με το bisexuality, το cupiosexual με το bicurious, το fluid ή το allosexism. Η παραδοχή κάποιας θρησκευτικής πεποίθησης χρειάζεται λεπτούς χειρισμούς, για να μην θεωρηθεί ότι επιβάλλεται δια της βίας η πίστη στον περίγυρο και φυσικά να μην ξεχνάμε ότι το φλερτ πρέπει να διώκεται ποινικά με την παρουσία κάποιου εισαγγελέα.
Ο άνθρωπος πάντα επιζητούσε να είναι το επίκεντρο, σε οποιαδήποτε κοινωνική σέκτα και αν αυτοκατατασσόταν. Το κοινωνικό αυτό στίγμα της λογοκρισίας με την επίφαση πολιτικής ορθότητας, δεν γνωρίζουμε, αν είναι εσωτερική επιθετικότητα ή άμυνα σε κάποια ενδεχόμενη λεκτική προσβολή που διαιωνίζεται ή απλά κάποια δυτική ψευδαίσθηση φιλελευθερισμού και νεωτερικότητας. Σίγουρο πάντως είναι ότι η ανυπέρβλητη κυνομαχία και η φοβία έκφρασης του λόγου δεν πρόκειται να απαλλάξει τις περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες από την αποξένωση τους, αλλά να επιβαρύνει τη θέση τους ως αντιδημοκρατικές σέκτες.
