Της Κάτιας Τσέλιου,
Μήπως είναι καλή στιγμή να ασχοληθείς με την ανάπτυξη των δεξιοτήτων σου;
Σε μία περίοδο περιορισμού των εξωτερικών δραστηριοτήτων και των κοινωνικών συναναστροφών, γίνεται συχνά λόγος για ενδοσκόπηση, διαλογισμό και προσωπική ανάπτυξη. Σίγουρα θα έχεις ακούσει πως η περίοδος που διανύουμε ναι μεν συνιστά μία παύση της κανονικότητας -όπως την είχαμε ορίσει στο παρελθόν τουλάχιστον- από την άλλη είναι μία μεγάλη ευκαιρία κανείς να «καλλιεργήσει τα skills του» προκειμένου να επιστρέψει πιο δυναμικός και ανταγωνιστικός στις νέες συνθήκες. Δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση πως ένας ηγέτης δεν αντιμετωπίζει περιόδους κρίσης με πανικό και άρνηση, αντιθέτως προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα για να προσκομίσει το μεγαλύτερο όφελος από την εκάστοτε πρόκληση.
Αν επιθυμείς να γίνεις πρωτίστως ηγέτης του εαυτού σου έτσι ώστε να πετύχεις τη στρατηγική καριέρας σου, η συγκεκριμένη περίοδος αποτελεί προσοδοφόρο έδαφος σε αυτή σου την προσπάθεια. Τα τελευταία πρόσφατα χρόνια το ενδιαφέρον μονοπωλούν δύο ομάδες δεξιοτήτων αναφερόμενες ως hard skills και soft skills.
Τα hard skills αναφέρονται κυρίως σε τεχνικά, ψηφιακά και αναλυτικά χαρακτηριστικά και είναι αυτά που εντοπίζονται ευκολότερα και γρηγορότερα από τους εργοδότες καθώς αποδεικνύονται με πτυχία, πιστοποιήσεις, τίτλους ξένων γλωσσών αλλά και διαθέσιμων projects που μπορεί κανείς να επισυνάψει στο βιογραφικό του.
Πέρα από τα βασικά hard skills που κανείς αποκτά κατά τη διάρκεια των σπουδών του, η 4η βιομηχανική επανάσταση επιτάσσει την απόκτηση των λεγόμενων digital skills στα οποία το εργατικό δυναμικό της χώρας παρουσιάζει σημαντική υστέρηση. Στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού επιχειρήσεων και κρατών, τα digital skills δεν αφορούν στη βασική γνώση του λογισμικού Office, ούτε καν στη γνώση βασικών γλωσσών προγραμματισμού και διαχείρισης βάσεων δεδομένων τα οποία πλέον θεωρούνται δεδομένα.
Η νέα πραγματικότητα βρίσκει τις επιχειρήσεις να επιζητούν την ολοκλήρωση των πληροφοριακών συστημάτων τους με στόχο την υιοθέτηση των παρακάτω νέων τεχνολογιών:
- Τεχνητή νοημοσύνη. Μέσω έξυπνων συστημάτων λογισμικού που μπορούν να επεξεργαστούν διαδικασίες που απαιτούν συνεχή βελτίωση επιτρέπεται η ανάλυση σημαντικής ποσότητας δεδομένων.
- Νανοτεχνολογία. Με τη βοήθεια των κυβερνητικών συστημάτων και ολογραμμάτων, οι επιχειρήσεις μπορούν να αλλάξουν τη δομή τους και να ενδυναμώσουν τον ρόλο των εργαζομένων.
- Αυτοματοποίηση και ψηφιοποίηση διαδικασιών. Με τη γνώση έξυπνων λογισμικών και ρομποτικής εξοικονομείται πλέον σημαντικό κόστος και χρόνος από καθαρά διεκπεραιωτικές εργασίες γεγονός που αφενός μειώνει τη συχνότητα σφαλμάτων αφετέρου απελευθερώνει σημαντικό χρόνο από το ανθρώπινο δυναμικό αυξάνοντας την παραγωγικότητα της επιχείρησης.
- Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και επαυξημένη πραγματικότητα (AR). Αφορούν στην ενσωμάτωση τσιπ και αισθητήρων σε αντικείμενα με σκοπό τη συλλογή δεδομένων και τη σύνδεσή τους στο διαδίκτυο καθώς και στην σε πραγματικό χρόνο θέαση ενός περιβάλλοντος που τα στοιχεία του αναπαράγονται από συσκευές υπολογιστών.
Μολονότι πιθανώς τα προαναφερθέντα φαντάζουν ως σενάρια του μακρινού μέλλοντος, ένα σύγχρονο στέλεχος οφείλει να επενδύσει σε αυτά, έτσι ώστε μεσοπρόθεσμα να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και να μη βρεθεί εκτός αγοράς. Τα hard skills, ωστόσο, αφορούν αποκλειστικά την κατάρτιση και την απόκτηση τεχνογνωσίας γύρω από το γνωστικό σου αντικείμενο και σίγουρα δεν αρκούν για μία καταξιωμένη σταδιοδρομία.
Τα soft skills αποτελούν μία κατηγορία δεξιοτήτων που αφορούν στις διαπροσωπικές και επικοινωνιακές ικανότητες του εργαζομένου. Είναι δύσκολα μετρήσιμα καθώς δε μπορούν να εξακριβωθούν μέσα από πιστοποιήσεις γεγονός που συχνά καθιστά την καλλιέργειά τους αμελητέα στην καθημερινότητά μας. Ωστόσο, είναι εκείνα που ανεξαρτήτως των τεχνολογικών και οικονομικών τάσεων διακρίνουν τα επιτυχημένα στελέχη σε περιόδους κρίσεων και μετασχηματισμών.
- Προσαρμοστικότητα: Αν μία χρονιά μας έμαθε πως στον 21ο αιώνα δεν μπορεί τίποτα να θεωρηθεί σταθερό και δεδομένο ήταν το 2020. Πλέον, το μέλλον της εργασίας βασίζεται στην ευκινησία (agility), την ελαστικότητα (flexibility) και τη διά βίου μάθηση (lifelong learning).
- Ενσυναίσθηση: Οι οργανισμοί έχουν πλέον κατανοήσει τη σημασία του ανθρώπινου συναισθήματος περισσότερο από κάθε άλλη εποχή. Ο άνθρωπος δεν λειτουργεί αυτοτελώς βασισμένος στη λογική και τον ορθολογισμό αλλά τις περισσότερες φορές διακατέχεται από συναισθήματα που επηρεάζουν τη συμπεριφορά του σε όλους τους τομείς. Σε μία εποχή που το συναίσθημα αποτελεί αντικείμενο έρευνας ως προς την ανάλυση και τον έλεγχό του, ένας άνθρωπος με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί να προσδώσει σημαντική προστιθέμενη αξία.
- Συλλογικότητα και ομαδικό πνεύμα: Ο κατακερματισμός της γνώσης και η εξειδίκευση υπογραμμίζουν την ανάγκη στροφής σε συνέργειες, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι μίας πραγματικότητας που επηρεάζεται από πολυσύνθετους και απρόβλεπτους παράγοντες. Σε αυτό το σημείο, καλό θα ήταν να σκεφτείς και πώς θα δικτυωθείς με εν δυνάμει συνεργάτες σου.
- Επικοινωνιακές δεξιότητες και διαπραγματεύσεις: Στο ίδιο μήκος κύματος με τη μελέτη του ανθρώπινου συναισθήματος κινείται και η ικανότητα ενός ατόμου να κοινωνεί με ορθό τρόπο το επαγγελματικό του προφίλ (personal branding), να γνωρίζει τη γλώσσα του σώματος και πώς αυτή επηρεάζει τον συνομιλητή και να επιδεικνύει τα κατάλληλα ηγετικά skills, όταν έρχεται η στιγμή να διαπραγματευτεί.
Τα soft skills προφανώς δε σταματούν στις παραπάνω κατηγορίες, καθώς περιέχουν ακόμα την κριτική σκέψη που κρίνεται απαραίτητη για τη διαχείριση της γνώσης, την καινοτομία, τη δημιουργικότητα, το problem solving κι άλλες δεξιότητες που εξαρτώνται από μία συνιστώσα παραγόντων.
Τι περιμένεις, λοιπόν; Βγες από το comfort zone που ίσως έχεις δημιουργήσει σε αυτές τις συνθήκες του εγκλεισμού κι άρχισε να χτίζεις το επιχειρηματικό σου προφίλ!