Της Ελένης Σακκά,
Η εισαγωγή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην καθημερινότητά μας ξεκίνησε λίγο μετά την αλλαγή της χιλιετίας και τη διάδοση του Internet και ομαλά εντάχθηκαν στο σύνολο πλατφόρμες για όλα τα γούστα και όλες τις κατηγορίες ανθρώπων. Σχεδόν όλοι πλέον βρίσκονται με κάποιον τρόπο σε κάποιο από τα social media και όχι άδικα. Η επικοινωνία με τη χρήση ενός πλήκτρου, η ανταλλαγή απόψεων, η ευκολότερη πρόσβαση σε ειδήσεις και παράλληλα η ευκολία με την οποία κάποιος εκθέτει και διαφημίζει τη δουλειά, την τέχνη ή την επιστήμη του αδιαμφισβήτητα κερδίζουν την εκτίμηση του κοινού παραπάνω από τα περισσότερα από τα παλιά μέσα.
Η ακραία αυτή ανάπτυξη όμως έφερε στην επιφάνεια διάφορα περίεργα και συχνά επικίνδυνα περιστατικά, με τα περισσότερα να εμφανίζονται τα τελευταία 4-5 χρόνια σε πλατφόρμες όπως αυτή του ΤikΤok, του instagram και του youtube. Τα “challenges” -ή οι προκλήσεις στα ελληνικά- λοιπόν αποτελούν ένα φαινόμενο το οποίο έχει στοιχήσει την υγεία και πολλές φορές ακόμη και τη ζωή κάποιων νεαρών ατόμων στον κόσμο. Η ενημέρωση για τις επιπτώσεις καθενός από αυτά είναι ελάχιστη, ενώ ο λόγος πίσω από αυτά είναι είτε η νεανική ανάγκη να ξεπεράσει κανείς τα όριά του ή άλλες φορές η επιδειξιομανία ή και η ανάγκη για κάτι τρελό και ξεχωριστό το οποίο θα δώσει στο άτομο views, likes, σχόλια και αναδημοσιεύσεις και πολύ συχνά χρήματα, ειδικά εάν κάνουμε λόγο για διάσημα άτομα διαδικτυακά (influencers).
Cinnamon challenge
Το φαινόμενο του cinnamon challenge περιγράφηκε αρχικά το 2001, όμως βρήκε σημαντική αναγνώριση περίπου το 2012 μέσω του youtube. Σε αυτή την πρόκληση τα άτομα που παίρνουν μέρος πρέπει να καταπιούν μία ολόκληρη κουταλιά της σούπας κανέλα σε σκόνη. Αυτό ακούγεται αρχικά αθώο, εφόσον κάποιος σκέφτεται την πικρή γεύση σαν τον κύριο λόγο ώστε να θεωρηθεί “challenge”. Δυστυχώς όμως τα άτομα που αποφασίζουν να το ακολουθήσουν κινδυνεύουν από την πιθανότητα να εισπνεύσουν την κανέλα, η οποία αποτελεί τμήμα από τον εσωτερικό φλοιό δέντρων. Το μπαχαρικό αυτό, εάν εισέλθει στον πνεύμονα κάποιου, μπορεί να του προκαλέσει από φλεγμονές έως και πνευμονία.
“In my feelings” challenge
Όταν ο πασίγνωστος rapper Drake από τον Καναδά το 2018 κυκλοφόρησε τον 5ο του δίσκο με τίτλο Scorpion, ο οποίος εμπεριέχει ένα κομμάτι με τίτλο “In my feelings”, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί αυτά που ακολουθούσαν. Αρχικά, ο διάσημος κωμικός Shiggy ανέβασε στον λογαριασμό του στο instagram ένα μικρού μεγέθους βίντεο στο οποίο χόρευε στον δρόμο υπό το άκουσμα του συγκεκριμένου τραγουδιού. Τότε ξεκίνησε μία τάση που ακολούθησαν άνθρωποι όλων των ηλικιών, με πολλούς όμως να μην μένουν απλά σε μια χορογραφία στη μέση του δρόμου και με τη πρόκληση να παίρνει άλλη τροπή. Συγκεκριμένα, πολλοί νέοι ανέβασαν βίντεο στα οποία, ενώ κάθονταν στη θέση του συνοδηγού σε κάποιο αυτοκίνητο με το τραγούδι να παίζει στα ηχεία, άνοιγαν την πόρτα, ενώ το αυτοκίνητο κινούνταν, και συνέχιζαν να περπατούν χορεύοντας δίπλα του. Αυτό, όπως είναι λογικό, είχε σαν αποτέλεσμα τους τραυματισμούς σε πόδια, χέρια και σπονδυλικές στήλες αρκετών νέων. Η αστυνομία σε όλο τον κόσμο περίπου προειδοποίησε για χρηματικές ποινές ή ακόμη και για αφαίρεση της άδειας οδήγησης όσων πιάνονταν να κάνουν το συγκεκριμένο challenge.
“Throw it in the air” challenge
Το “Throw it in the air challenge” («ρίξτο στον αέρα») είναι ίσως ένα από τα πιο επικίνδυνα challenges του ΤikΤok. Σε αυτό αρχικά μία ομάδα 5-6 ατόμων στέκονται σε κύκλο με το κεφάλι τους να κοιτάζει το έδαφος και τότε ένας από την παρέα πρέπει να ρίξει στον αέρα κάποιο αντικείμενο. Οι συμμετέχοντες δεν πρέπει να σηκώσουν το κεφάλι τους, μέχρι το αντικείμενο να πετύχει κάποιον από αυτούς. Το σημαντικό εδώ είναι πως τα αντικείμενα ποικίλουν, με μερικούς να ρίχνουν από παπούτσια ή μπάλες του μπάσκετ έως και πλαστικές καρέκλες ή πλαστικές μπασκέτες. Πρέπει να ξεκαθαριστεί σε αυτό το σημείο πως κάνουμε λόγο για τραυματισμούς στην αυχενική μοίρα, η οποία εμπεριέχει μέρος του νωτιαίου μυελού αλλά και στον ίδιο τον εγκέφαλο. Οι τραυματισμοί που προκύπτουν σε αυτά τα σημεία είναι ιδιαίτερα σοβαροί τις περισσότερες φορές και μπορεί να έχουν διάφορα επακόλουθα, όπως την αδυναμία διατήρησης της ισορροπίας ή συντονισμού του σώματος (αν αναφερόμαστε σε τραυματισμούς για παράδειγμα στην παρεγκεφαλίδα). Στις χειρότερες περιπτώσεις μπορεί να κάνουμε λόγο για τετραπληγία ή και για ακαριαίο θάνατο, εξαιτίας της σημασίας του σημείου.
“Benadryl” challenge
Τα αντιισταμινικά χάπια με όνομα Benadryl χρησιμοποιούνται συχνά για την ελάττωση συμπτωμάτων που οφείλονται σε αλλεργίες, όπως ο βήχας, το φτάρνισμα κλπ. Η δραστική τους ουσία είναι η διφαινυδραμίνη και οι ενήλικες δε θα πρέπει να λαμβάνουν ημερησίως πάνω από 300 mg της ουσίας (25-50 mg ανά 4-6 ώρες), ενώ στα παιδιά η ποσότητα δεν πρέπει να ξεπερνά τα 150 mg ημερησίως. Ένα βίντεο όμως που κυκλοφόρησε στο TikTok παρακινούσε τους χρήστες να λάβουν 12 ή παραπάνω χάπια από το συγκεκριμένο, διότι είχε παρατηρηθεί πως η υπερκατανάλωση της διφαινυδραμίνης προκαλεί παραισθήσεις στον οργανισμό. Δεν ήταν λίγα τα άτομα που το προσπάθησαν κι όντως είχαν τις πολυπόθητες παραισθήσεις, όμως αυτός ήταν ο λόγος που οδήγησε πολλούς νέους στο νοσοκομείο, μέχρι και στον θάνατο μιας 15χρονης.
Η υπερκατανάλωση του αντιισταμινικού αυτού μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την ξηρότητα στον λαιμό, τη θολή όραση, τη ναυτία, την ταχυκαρδία, ακόμη και τις αρρυθμίες. Γνωρίζουμε επίσης πως το 2016 οι θάνατοι από υπερβολική δόση από τη συγκεκριμένη ουσία αποτελούσαν το 3.2% των θανάτων από υπερβολική δόση ναρκωτικών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί με τη σωστή χρήση των κοινωνικών δικτύων, τη σωστή κριτική και την επίβλεψη από τους γονείς για όσα ή για τα περισσότερα από αυτά που προκαλούν τα παιδιά τους να δοκιμάσουν διαδικτυακά. Κριτική είναι σωστό να ασκείται από όλους μας για οτιδήποτε βλέπουμε το οποίο προσβάλλει τη δημόσια υγεία. Ο παρορμητισμός των νέων σίγουρα έχει χώρο στο διαδίκτυο, αλλά όχι με αυτή την τόσο επικίνδυνη και συχνά καταστροφική μορφή.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Sicari V, Zabbo CP. Diphenhydramine. [Updated 2020 Jul 13]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK526010/
- Huynh DA, Abbas M, Dabaja A. Diphenhydramine Toxicity. [Updated 2020 Oct 20]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557578/
- Koziol LF, Budding D, Andreasen N, D’Arrigo S, Bulgheroni S, Imamizu H, Ito M, Manto M, Marvel C, Parker K, Pezzulo G, Ramnani N, Riva D, Schmahmann J, Vandervert L, Yamazaki T. Consensus paper: the cerebellum’s role in movement and cognition. Cerebellum. 2014 Feb;13(1):151-77. doi: 10.1007/s12311-013-0511-x. PMID: 23996631; PMCID: PMC4089997.
- Bob Curley,“‘Benadryl Challenge’ on TikTok Is Dangerous, Experts Say”, Sept. 24 2020, healthline, Retrieved on :Jan. 12-2021, διαθέσιμο εδώ
- David Kroll,“Five reasons not to take the cinnamon challenge”, Forbes, Apr. 23- 2013,Retrieved on: Jan. 12-2021, διαθέσιμο εδώ
- Caitlin o’ Kane, “Super Dangerous”: Police warn against jumping out of moving cars for “In my feelings” challenge”, CBS News, Jul.25-2018, Retrieved on: Jan. 12- 2021, διαθέσιμο εδώ
- Morton SM, Bastian AJ. Cerebellar control of balance and locomotion. Neuroscientist. 2004 Jun;10(3):247-59. doi: 10.1177/1073858404263517. PMID: 15155063.
- Shannon Raphael, “Seven of the most dangerous TikTok challenges”, Distractify, Retrieved on : Jan. 12-2021, διαθέσιμο εδώ
- Colby Scott, Most dangerous idiotic TikTok trends and challenges of 2020, Parentology, Oct. 1 2020, , Retrieved on : Jan. 12-2021, διαθέσιμο εδώ