Της Άννας-Μαρίας Μακρή,
Το έτος που σημάδεψε όλον τον πλανήτη με την έκρηξη της πανδημίας δίνει τη σκυτάλη στο 2021. Η πανδημία εξακολουθεί να αποτελεί υπαρκτό κίνδυνο, η οικονομική κρίση αναμένεται εξίσου πανδημική και το έτος 2021 επιφυλάσσεται εκλογικό για σχεδόν όλη την Ευρώπη. Οι εκλογές αυτές θα έχουν το στίγμα της πανδημίας – δύσκολα μπορούν να ερμηνευτούν ως μια απλή δημοκρατική πράξη ανανέωσης της λαϊκής εντολής. Αντιθέτως, φαίνεται ότι θα λειτουργήσουν επικριτικά στις κυβερνήσεις για τον όποιο τρόπο αντιμετώπισαν την υγειονομική αυτή κρίση. Έτσι, οι διάφορες αναμετρήσεις που θα λάβουν χώρα το 2021, μεταξύ ηγετών σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, δύνανται να ταράξουν ακόμα περισσότερο το Ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο στο φόντο μιας πανδημίας με απροσδιόριστο τέλος.
Πορτογαλία:
Για τις 24 Ιανουαρίου έχουν προγραμματιστεί οι Προεδρικές εκλογές στην Πορτογαλία, με τις δημοσκοπήσεις να δίνουν προβάδισμα στην κεντροδεξιά και τον Marcelo Rebelo de Sousa να ετοιμάζεται για επανεκλογή με πολύ υψηλό ποσοστό. Παρόλα αυτά, η Ana Gomes από τη σοσιαλιστική πτέρυγα και η πολιτική ακροδεξιά της χώρας φαίνονται να επηρεάζουν την κοινή γνώμη, χωρίς να λαμβάνουν όμως, σημαντικά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις. Να επισημανθεί εδώ πως η Πορτογαλία είναι από τις χώρες που σημείωσαν από τα υψηλότερα ρεκόρ κρουσμάτων κορωνοϊού, με ό,τι αυτό να σημαίνει για την κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας. Σίγουρα, πάντως, τα επαινετικά ποσοστά που λαμβάνει η υφιστάμενη κυβέρνηση στις δημοσκοπήσεις εγείρουν προβληματισμούς σχετικά με το ποιο θα είναι εν τέλει το κριτήριο των ευρωπαίων πολιτών σε αυτές τις εκλογές.
Ολλανδία:
Στην συνέχεια, ακολουθεί η Ολλανδία με τις βουλευτικές της εκλογές στις 15 με 17 Μαρτίου. Η παρούσα κυβέρνηση φαίνεται να έχει κλονιστεί, λόγω του τρόπου που διαχειρίστηκε την πανδημία. Το αρχικό αντιπαραθετικό (σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες) μοντέλο διαχείρισης της πανδημίας -το λεγόμενο «έξυπνο lockdown»- έφερε αύξηση των νεκρών και επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, μαζί με ένα αυστηρότερο lockdown. Παρόλη την κριτική, όμως, που ασκείται ενάντια στις κυβερνητικές αποφάσεις, ο πρωθυπουργός και οι κεντροδεξιοί σύμμαχοι του φαίνεται να έχουν το προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. Όσον αφορά την ακροδεξιά, το κόμμα «Φόρουμ για τη Δημοκρατία» φαίνεται να χάνει τη μικρή δύναμη που είχε αντλήσει από τις εκλογές του 2019, ενώ το Κόμμα για την Ελευθερία σημειώνει τη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις. Σε αυτή την εκλογική συγκυρία το βλέμμα της Ευρώπης και των παρατηρητών είναι στραμμένο στην θέση και την κατάσταση της ακροδεξιάς. Με βασικό παράγοντα την πανδημία, η ακροδεξιά θα ανορθώσει το ανάστημα ή θα παραμείνει αθόρυβη;
Βουλγαρία:
Σε βουλευτικές εκλογές προχωρά και η Βουλγαρία στις 28 Μαρτίου. Παρά το κύμα αναταραχής και διαμαρτυριών που είχε ξεσπάσει το προηγούμενο διάστημα, με τους διαδηλωτές να ζητούν την παραίτηση του Πρωθυπουργού Borissov μετά το σκάνδαλο για υποθέσεις διαφθοράς και αδιαφανών σχέσεων μεταξύ κυβέρνησης, δικαστικού σώματος και υπηρεσιών ασφαλείας, ο Borissov φαίνεται μέσα από τις δημοσκοπήσεις να έχει ένα μικρό προβάδισμα, με τους Σοσιαλιστές να έρχονται δεύτεροι με ποσοστό 25%. Παρόλα αυτά, η δυσαρέσκεια για τον Borissov παραμένει μεγάλη, ενώ η αντιπολίτευση από την πλευρά της κάνει λόγο για τακτικές «μαφίας» και για πλουτισμό την στιγμή που τα επίπεδα φτώχειας στη χώρα παραμένουν πολύ υψηλά. Τέλος, η κοινή γνώμη φαίνεται να μην παραβλέπει το ζήτημα της διαφθοράς, πράγμα που αναμένεται να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα.
Σκωτία:
Οι εκλογές στην Σκωτία θα γίνουν τον Μάιο με φόντο την υλοποίηση του Brexit, το οποίο θέτει εκ των πραγμάτων ξανά το ζήτημα της απόσχισής της από το Ηνωμένο Βασίλειο. Το κυβερνών κόμμα φαίνεται να μην χάνει την εκλογική του δύναμη και η πρωθυπουργός, Nicola Sturgeon, δηλώνει ανοιχτά τη φιλοευρωπαϊκή της διάθεση, κάνοντας νύξεις περί επιστροφής της Σκωτίας ως ανεξάρτητο κράτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Γαλλία:
Η πανδημία έχει καταστήσει μετέωρο τον ακριβή προγραμματισμό των περιφερειακών εκλογών στη Γαλλία, με τα πιθανότερα σενάρια να κάνουν λόγο για τον Ιούνιο. Οι εκλογές αυτές προβλέπεται να αποτελέσουν “crash test” για την κυβέρνηση Μακρόν, καθώς θα είναι το εκλογικό «βαρόμετρο» για τη δημοτικότητα του Γάλλου προέδρου πριν τις εκλογές του 2022. Η πανδημία και συγκεκριμένα ο τρόπος διαχείρισης της πανδημίας από την γαλλική κυβέρνηση θα αποτελούν τους καθοριστικότερους παράγοντες. Το κόμμα του Μακρόν “La République en marche” (LREM) θα δώσει μια δύσκολη μάχη στη κούρσα των περιφερειακών εκλογών, καθώς δεν έχει τόσους ισχυρούς δεσμούς στις 13 διοικητικές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας όσους έχουν άλλα, πιο καθιερωμένα κόμματα.
Γερμανία:
Στις 26 Σεπτεμβρίου θα λάβουν χώρα οι γενικές εκλογές για την Γερμανία. Δεδομένης της επικείμενης αποχώρησης της Μέρκελ από την αρένα της πολιτικής, φέτος θα διεξαχθεί η πρώτη εκλογική αναμέτρηση χωρίς αυτήν από το 2005. Ποιος ή ποια ενδέχεται, λοιπόν, να διαδεχθεί τη θέση της Καγκελαρίου; Η πανδημία έφερε δύο αναβολές για την εκλογή του επικεφαλής του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος – CDU. Υποψήφιοι για την ηγεσία του CDU είναι ο Armin Laschet, ο Norbert Röttgen, ο Friedrich Merz και ο Markus Söder, ο οποίος θεωρείται και ο επικρατέστερος.
Τσεχία:
Στις εκλογές που προβλέπονται για τις 8 και 9 Οκτωβρίου, ο Πρωθυπουργός, Andrej Babiš, φαίνεται να διεκδικεί και δεύτερη θητεία μετά από μια πρώτη τρικυμιώδη θητεία που βρήκε την κυβέρνηση του, όντας αντιμέτωπη με ένα δριμύ κύμα αντικυβερνητικών διαδηλώσεων με αίτημα την παραίτηση του. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν το κόμμα ANO να χάνει εκλογική δύναμη, με το ποσοστό να πέφτει στο 27%. Η διαχείριση της πανδημίας φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο στην εκλογική αυτή πτώση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι αντιδράσεις που είχαν δημιουργηθεί όταν ο Υπουργός Υγείας της χώρας και ο ίδιος ο Babiš, την ώρα που εγκαλούσαν τους πολίτες να παραμείνουν στα σπίτια τους, έσπαγαν στην πράξη τις κυβερνητικές εντολές. Γεγονός, το οποίο μοιάζει να αποτελεί κοινή γραμμή τόσο των ευρωπαίων ηγετών όσο και των κεντρικών κυβερνητικών προσώπων – να κάνουν διακοπές την ώρα που τα εθνικά συστήματα υγείας στενάζουν και ο λαός υποχρεώνεται σε καθεστώτα “lock-down”.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Το 2020 φεύγει, το 2021 έρχεται: Τι μας επιφυλάσσει η νέα χρονιά, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- European elections to watch in 2021, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
- Γερμανία: Χρονιά εκλογών το 2021, DW, διαθέσιμο εδώ
