Του Ηλία Κοντού,
Ο ίδιος θα περιέγραφε τον εαυτό του ως ρεαλιστή και ταυτόχρονα καινοτόμο, επαναστάτη. Στο παρελθόν, ξεχώρισε τέσσερις προσωπικότητες στη σύγχρονη ιστορία των Ρεπουμπλικάνων: τον Barry Goldwater, που εδραίωσε τον συντηρητισμό, τον Ronald Reagan, τον Donald Trump και τον ίδιο. Ο Barack Obama, αντίθετα, στο πρόσφατο βιβλίο του, “A Promised Land”, έγραψε για τον Newt Gingrich, πως άλλαξε την πολιτική στις Η.Π.Α. Ποια ήταν, όμως, η αλλαγή, που επέφερε ο εκκεντρικός πολιτικός και ιστορικός;
Λαϊκισμός, GOPAC και μαθήματα επικοινωνιολογίας
Στον Gingrich αρέσει να περιγράφει ένα περιστατικό στα δεκαπέντε του, όταν επισκέφτηκε ένα γαλλικό χωριό, στο οποίο ήταν ακόμα εμφανής η καταστροφή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ως την στιγμή της αφύπνισής του: ένα κράτος μπορεί να καταστραφεί, αλλά θα ήταν στο δικό του χέρι να μην συμβεί το ίδιο και στις Η.Π.Α. Επηρεασμένος ίσως και από τον Μακαρθισμό (που ήδη έφθινε πάντως), στόχος της ζωής του έγινε η άνοδος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, σε αντιδιαστολή με την αντι-αμερικανική πολιτική, που θεωρούσε ότι ασκούσαν οι Δημοκρατικοί.
Αξίζει να αναφερθεί ότι, όταν ο Gingrich ψηφίστηκε μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων, το 1978, επικρατούσε μια πρακτική συνεργασίας και συμβιβασμού μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων. Ο Gingrich θεωρούσε ότι αυτή η σχέση συνέφερε μόνο τους Δημοκρατικούς, οι οποίοι διατηρούσαν την πλειοψηφία στη Βουλή για περίπου δύο δεκαετίες ήδη (θα έφταναν στις τέσσερις δεκαετίες υπεροχής). Η λύση, πάντα σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν η σύγκρουση. Ένας ιδεολογικός πόλεμος, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, που θα ανάγκαζε τους δύο πόλους να αποκτήσουν σαφείς και αντίθετες θέσεις για τα περισσότερα εθνικά ζητήματα. Προκειμένου να το πετύχει αυτό, επιστράτευσε τη σκληρότερη δυνατή γλώσσα: αποκαλούσε τους Δημοκρατικούς φιλο-κομμουνιστές, προδότες, αντι-Αμερικανούς. Ο λαϊκισμός του δεν ήταν αρεστός σε όλους, με πολλούς Ρεπουμπλικάνους να ενίστανται. Η πραγματικότητα, όμως, έδειχνε πως, το 1989, χρησιμοποιώντας αλύπητα λασπολογία και αναπαράγοντας κάθε δυνατή φήμη, κατάφερε να οδηγήσει σε παραίτηση τον Δημοκρατικό Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Jim Wright, σύντομα παίρνοντας τη θέση του. Για πρώτη φορά μετά από 40 χρόνια, οι Ρεπουμπλικάνοι ήλεγχαν την πλειοψηφία και στα δύο σώματα του Κογκρέσο.
Η πολιτική επιτροπή GOPAC υπήρχε πριν τον Gingrich. Υπό τον έλεγχό του, η επιτροπή, που ως στόχο είχε την εκπαίδευση των Ρεπουμπλικανών πολιτικών, διαμοίρασε το 1994 ένα υπόμνημα στα μέλη της: “Language: A Key Mechanism of Control” ή σε πιο ελεύθερη μετάφραση «Πώς να μιλάς σαν τον Newt Gingrich». Το υπόμνημα έδινε οδηγίες για το λεξιλόγιο, που θα χρησιμοποιούσαν οι Ρεπουμπλικάνοι, δημιουργώντας ένταση με τους αιφνιδιασμένους Δημοκρατικούς. Ένταση που, σύμφωνα με τον Gingrich, τραβούσε την προσοχή των Μέσων, και επομένως των ψηφοφόρων. Ανάμεσα στο λεξιλόγιο που πρότεινε, ξεχωρίζουν λέξεις όπως «ψεύτες», «προδότες», «διαφθορά», «άρρωστοι», ακόμα και «τύραννοι». Σκοπός ήταν να δημιουργηθεί η εντύπωση μιας μάχης καλού-κακού, μια διαρκής αντίθεση, η οποία θα εντυπωνόταν βαθιά στη συνείδηση του ψηφοφόρου. Ελάχιστα τυχαία φαίνεται η επιλογή του Trump να αναφέρεται σε πρόσωπα, ομάδες και καταστάσεις ως «καλό» ή «κακό». Απλό λεξιλόγιο, που απευθύνεται κυρίως στην εκλογική του βάση, μακριά από τις μεγαλουπόλεις.
«Συμβόλαιο με την Αμερική» και Clinton
Το 1994, προσυπογράφηκε από τριακόσιους Ρεπουμπλικάνους και κατατέθηκε ένα νομοσχέδιο δέκα σημείων, με αρχιτέκτονα τον Gingrich. Το νομοσχέδιο ονομάστηκε “Contract with America” και αποτέλεσε ίσως το έργο ζωής του. Το ίδιο το νομοσχέδιο απέτυχε, κατά γενική ομολογία, με τα περισσότερα άρθρα του να αλλοιώνονται αισθητά, να απορρίπτονται ή να προσκρούουν στο βέτο του Bill Clinton. Τα άρθρα του, όμως, περί φορολογίας, προϋπολογισμού και επιδομάτων, παρ’ ότι αόριστα και χωρίς συγκεκριμένες λύσεις, έδωσαν πνοή στο κόμμα και έθεσαν το ρεύμα, που θα ακολουθούσε τα επόμενα χρόνια. Έδωσαν, επίσης, έξι εβδομάδες μετά, μια μεγαλειώδη νίκη στις ενδιάμεσες εκλογές, με τους Ρεπουμπλικάνους να εκλέγουν Ρεπουμπλικάνο κυβερνήτη σε δώδεκα ακόμα Πολιτείες και να αποκτούν πλειοψηφία σε πολιτειακούς νομοθέτες σε είκοσι ακόμα Πολιτείες. Μπορεί να μην απέδωσε, αλλά το νομοσχέδιο του Gingrich ήρθε την κατάλληλη στιγμή για τους Ρεπουμπλικάνους.
Μνημειώδης ήταν η κόντρα του με τον Bill Clinton, που ξεκίνησε το 1995, με τη διαφωνία τους σχετικά με τον προϋπολογισμό του νέου έτους. Ο Gingrich, για να πιέσει τον Bill Clinton, οδήγησε τις Η.Π.Α. σε κυβερνητικό λουκέτο και χιλιάδες ομοσπονδιακούς εργαζόμενους σε αναστολή εργασίας εν μέσω Χριστουγέννων. Ήταν η πρώτη φορά που το κυβερνητικό λουκέτο χρησιμοποιήθηκε ως διαπραγματευτικό όπλο, μια παράδοση που ήρθε, για να μείνει, καθώς συνέβη τρεις φορές κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του Donald Trump. Κι αν η παράδοση έμεινε, ήταν η αρχή του τέλους για τον Gingrich, καθώς το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα γνώρισε τις συνέπειες και το πολιτικό κόστος για την αναστάτωση, που δημιουργήθηκε. Η κόντρα μεταξύ των δύο πολιτικών αναζωπυρώθηκε, με την πρόταση μομφής, που επεδίωξε μανιωδώς ο Gingrich για τον Bill Clinton, για το σκάνδαλο με τη Monica Lewinsky. Πρόταση μομφής, που στόχευε περισσότερο στο Δημοκρατικό Κόμμα, παρά στον Clinton. O Gingrich, τελικά, οδηγήθηκε σε παραίτηση, μετά από ερωτικό σκάνδαλο, που αφορούσε τον ίδιο και τη μέλλουσα γυναίκα του, Callista Bisek.
Η Callista διορίσθηκε επί Trump πρέσβειρα στο Βατικανό. Ο Gingrich λέγεται ότι αρνήθηκε κάποιο αξίωμα από τον Trump (θεωρήθηκε ακόμα και πιθανός αντιπρόεδρος λόγω της σχέσης με τον Πρόεδρο), προτιμώντας τα εκατομμύρια δολάρια, που βγάζει από τον ιδιωτικό τομέα, κυρίως από ομιλίες και ως σύμβουλος. Μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Washington και Ιταλίας και παρακολουθεί την πορεία του Donald Trump, τον οποίο υποστηρίζει στις επικλήσεις του για νοθεία στις τελευταίες εκλογές. Ο ίδιος έθεσε χωρίς επιτυχία υποψηφιότητα για το Ρεπουμπλικανικό χρίσμα το 2012, υποστηρίζοντας, τελικά, τον Mitt Romney. Προβλέπει δε, επάνοδο Trump στις επόμενες εκλογές του 2024, καθώς θεωρεί ότι θα αποτύχει στην οικονομία ο Biden. «Οι Δημοκρατικοί θέλουν να φτιάξουν ένα κόμμα για τους πλούσιους», δήλωσε πρόσφατα. «Ο Τύπος με αντιπαθεί, επειδή βοήθησα στην άνοδο των Ρεπουμπλικάνων και αυτό είναι κακό για εκείνους». Όπως έχει πει ο ίδιος, «όταν κάνεις κάτι καλά, συνέχισε να το κάνεις». Κι αυτό κάνει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Newt Gingrich: Democrats are trying to ‘brainwash the entire next generation, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- The man who broke politics, The Atlantic, διαθέσιμο εδώ
- How Newt Gingrich Laid the Groundwork for Trump’s Republican Party, TIME, διαθέσιμο εδώ
