Της Σοφίας Κασσαβού,
Η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία είναι ένα κράτος, το οποίο κείται στην κεντρική Αφρική και διαθέτει πληθυσμό 4.830.000 κατοίκους. Αποτέλεσε γαλλική αποικία με ημι-προεδρικό σύστημα, ακολουθώντας δηλαδή το πρότυπο της Γαλλίας, μέχρι το 1960. Το ημι-προεδρικό σύστημα είναι εν τοις πράγμασι ένα μοντέλο προεδρικής δημοκρατίας, όπου ενυπάρχουν ο Πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο, με τον τελευταίο να ασκεί ως επί το πλείστον την εκτελεστική εξουσία.
Στην εν λόγω χώρα, έληξε η θητεία της εκλεγμένης κυβέρνησης και κατέστη επιτακτική ανάγκη η διεξαγωγή εκλογών για ανάδειξη της νέας πολιτικής ηγεσίας. Ωστόσο, όπως δείχνουν τα γεγονότα, οι εκλογές δεν πλαισιώνονται από ειρηνικά και δημοκρατικά ιδεώδη.
Ποια είναι, λοιπόν, τα γεγονότα που οδηγούν στο συμπέρασμα αυτό;
Ένταση επικρατεί κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας σε όλη τη χώρα με πολλές ομάδες, ακόμα και ένοπλες, να εναντιώνονται στις επικείμενες εκλογές, ενώ το δικαστήριο από τη μεριά του απορρίπτει τις αιτήσεις αυτές για ακύρωση των εκλογών. Μια από τις προαναφερθείσες ομάδες είναι ο «Συνασπισμός Πατριωτών για Αλλαγή» (Coalition of Patriots for Change-CPC). Η κυβέρνηση κατηγορεί τον πρώην Πρόεδρο, François Bozizé, η υποψηφιότητα του οποίου για την προεδρία ακυρώθηκε, για επαναστατική συμμαχία με τον παραπάνω συνασπισμό και για απόπειρα πραξικοπήματος.
Η λήξη της προεκλογικής εκστρατείας, που διεξήχθη σε κλίμα ακραίας πόλωσης, σημαδεύτηκε από τη δολοφονία τριών κυανόκρανων και τον τραυματισμό άλλων 2 της ομάδας «MINUSCA» (Multidimensional Integrated Stabilized Mission in the Central African Republic), από άγνωστης ταυτότητας ένοπλους αντάρτες. MINUSCA ονομάζεται μια ειρηνευτική αποστολή με δυναμικό προσωπικό που υπερβαίνει τους 10.000 στρατιώτες, στης οποίας τη σύσταση προέβη ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών το 2014, προκειμένου να εξασφαλιστεί σταθερότητα και ασφάλεια στο αφρικανικό κράτος. Φυσικά, πολλές επιθέσεις διαπράχθηκαν εναντίων των κυανόκρανων του ΟΗΕ και σε άλλες περιοχές της χώρας.
Παράλληλα, η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, εν ονόματι Bampari, που απέχει περίπου 380 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πρωτεύουσας Bangui, έπεσε στα χέρια ανταρτών. Αξιωματούχοι του ΟΗΕ εξέδωσαν ότι προηγήθηκε ανταλλαγή πυρών επί δύο ώρες, μεταξύ των ενόπλων ανταρτών από τη μία, που είναι μέλη της Μονάδας για την Ειρήνη στην Κεντρική Αφρική (UPC) και του στρατού και των κυανόκρανων της Αποστολής των Ηνωμένων Εθνών στην Κεντρική Αφρική (MINUSCA) από την άλλη.
Συγκρούσεις εκδηλώθηκαν και στον κύριο οδικό άξονα που συνδέει το Bangui με το Καμερούν γύρω στη 1 το μεσημέρι. Εκείνη την ώρα ένα κομβόι εμπορικών φορτηγών με προορισμό το Καμερούν από το Bangui και με τη συνοδεία της MINUSCA, εμποδίστηκαν να συνεχίσουν τη πορεία τους από άνδρες του κυβερνητικού στρατού. Η πληροφορία αυτή τρομοκράτησε τους ανθρώπους του Boali, μιας περιοχής που απέχει λίγα χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα, οι οποίοι έσπευσαν να διαφύγουν στη ζούγκλα. Σημειώνεται πως πολλοί τραυματίες κατέφθασαν στο κοινοτικό νοσοκομείο του Bangui.
Επιθυμώντας την αποκλιμάκωση της υφιστάμενης κατάστασης, εξωτερικές μεγάλες δυνάμεις έστειλαν ενισχύσεις. Όντας μια πρώην γαλλική αποικία, η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία δε γινόταν να μη λάβει την στήριξη της Γαλλίας, με τον Emmanuel Macron να τηλεφωνεί στον ομόλογο του Touadera και να κανονίζουν υπερπτήση μαχητικών γαλλικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο του κράτους ως ένδειξη «καταδίκης της Γαλλίας στις απόπειρες αποσταθεροποίησης», όπως χαρακτηριστικά επισήμανε ο Γάλλος Πρόεδρος. Παρόμοια στάση κράτησαν η Ρωσία και η Ρουάντα, που με τη σειρά τους απέστειλαν στρατιωτικούς εκπαιδευτές.
Στο πλαίσιο αυτό, πολλοί άνθρωποι, της τάξεως των 55.000, έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είναι ιδιαίτερα θορυβημένοι από την κατάσταση που επικρατεί, ώστε να μην επιθυμούν την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος. Υψηλά υφιστάμενοι του ΟΗΕ υποστήριξαν ότι το 70% της χώρας είναι ασφαλές για να ασκήσει το νόμιμο δικαίωμα στη ψήφο, όταν ανοίξουν οι κάλπες. «Φαβορί» για τις εκλογές στις 27 Δεκέμβρη είναι ο νυν Πρόεδρος Faustin-Archange Touadéra. Ο ίδιος, μάλιστα, κάλεσε το λαό να βοηθήσει τα στρατεύματα που έφτασαν στη χώρα στο όνομα της σταθεροποίησης.
Πράγματι, οι βοηθητικές δυνάμεις κατάφεραν να διατηρήσουν σε μεγάλο βαθμό την ηρεμία και την ασφάλεια την ημέρα των εκλογών, ειδικά στην πρωτεύουσα. Ωστόσο, το 1/3 των ψηφοφόρων δεν έφτασαν στις κάλπες φοβούμενοι για την ασφάλειά τους. Αυτός είναι και ο λόγος που o «Συνασπισμός Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης» (Democratic Opposition Coalition-COD) ζήτησε την επανάληψη των εκλογών, καθώς το αποτέλεσμα δε θα αντιπροσωπεύει την κοινή βούληση του λαού της χώρας.
Τα αποτελέσματα των εκλογών ακόμη εκκρεμούν. Θα μπορέσει, άραγε, το εκλογικό αποτέλεσμα να κατευνάσει τις εσωτερικές αναταραχές ή μήπως ο αμφισβητούμενος χαρακτήρας τους θα αποτελέσει πρόσφορο έδαφος για μία εκ νέου ένταση, ικανή να διαλύσει τις όποιες υπάρχουσες ισορροπίες; Οψόμεθα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- CAR opposition coalition demands annulment of election, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Three UN peacekeepers killed in CAR ahead of Sunday’s elections, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
-
UN peacekeepers killed in Central African Republic on eve of election, BBC, διαθέσιμο εδώ