Της Μαρίας Βασταρδή,
Η ανατολή του νέου έτους βρίσκει τα θέατρα, τους συναυλιακούς χώρους, τα εστιατόρια και τους χώρους διασκέδασης κλειστούς. Οι φετινές γιορτές δεν θυμίζουν σε τίποτα τα Χριστούγεννα του παρελθόντος, καθώς ο πλανήτης προσπαθεί να ξεπεράσει το πολύ δύσκολο έτος, που πέρασε. Ωστόσο, και φέτος είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε μία αγαπημένη συνήθεια της εορταστικής περιόδου, την Πρωτοχρονιάτικη συναυλία της Βιέννης.
Πιστή στο ραντεβού της, η φιλαρμονική ορχήστρα της αυστριακής πρωτεύουσας καλωσόρισε το 2021 με τους ήχους των βιεννέζικων βαλς υπό την διεύθυνση του μαέστρου Riccardo Muti, παρά την πανδημία του κορωνοϊού. Η ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση της συναυλίας ξεκίνησε με ένα γενικό πλάνο της χρυσοποίκιλτης αίθουσας εστιάζοντας στις κενές θέσεις. Ο μαέστρος εισήλθε στη σκηνή και υποκλίθηκε στην άδεια αίθουσα, αλλά και στους εκατομμύρια τηλεθεατές σε περισσότερες από 90 χώρες, που η συναυλία αναμεταδίδεται. Την έντονη απουσία του κοινού αντιστάθμισαν τα διαδικτυακά χειροκροτήματα ζωντανά από όλον τον κόσμο, ενώ προβλήθηκαν και φωτογραφίες ακροατών, σε μία προσπάθεια στήριξης του έργου των μουσικών όχι μόνο της ορχήστρας, αλλά και των καλλιτεχνών γενικά.
Η αίθουσα ήταν στολισμένη με συνθέσεις λουλουδιών από τους κήπους και τα πάρκα της Βιέννης, καθώς η φιλαρμονική συνεργάζεται με τους κηπουρούς της πόλης, ήδη από το 2015, για τον στολισμό εν όψει της πρωτοχρονιάτικης συναυλίας. Στη διάρκεια της μετάδοσης, προβλήθηκαν εικόνες από το τεχνικό μουσείο της Βιέννης και τις μεθόδους καταγραφής ήχου στα μουσικά κουτιά και τις πλάκες των γραμμοφώνων. Ακολούθησαν τοπία από τα προάστια της Βιέννης και εικόνες από τα κάστρα της Αυστρίας και τα ανάκτορα του Σένμπρουμ, υπό τους ήχους του αυτοκρατορικού βαλς. Συμμετείχαν, επίσης, χορευτές του κρατικού μπαλέτου, οι οποίοι χόρεψαν το βαλς «Φωνές της Άνοιξης».
Στη διάρκεια του διαλείμματος, προβλήθηκε ένα μικρό φιλμ αφιερωμένο στα 100 χρόνια από την προσάρτηση του ομόσπονδου κρατιδίου Μπέργκενλαντ στην Αυστρία. Το έργο αυτό αφηγήθηκε το ταξίδι ενός φωτογράφου στην προσπάθειά του να απαθανατίσει στιγμές της αγροτικής ζωής στην περιοχή. Μέλη της ορχήστρας ερμήνευσαν έργα του Χάυντν και του Λιστ, οι οποίοι κατάγονταν από το κρατίδιο αυτό, ενώ προβλήθηκαν και αξιοθέατα της περιοχής, όπως το σπίτι του Λιστ και η “Haydnkirche”, η εκκλησία που βρίσκεται στην πρωτεύουσα του κρατιδίου και στην οποία βρίσκεται το μαυσωλείο του συνθέτη και φυλάσσεται το εκκλησιαστικό όργανό του.
Το ρεπερτόριο της ορχήστρας ακολούθησε τα χνάρια των προηγούμενων ετών, αλλά περιλάμβανε και πρώτες εκτελέσεις κομματιών τόσο της οικογένειας Στράους, όσο και συγχρόνων της συνθετών, όπως ο Franz von Suppé και ο Carl Zeller. Όπως κάθε χρόνο, η συναυλία έκλεισε με το βαλς του Γαλάζιου Δούναβη και το εμβατήριο Radetzky. Το πρόγραμμα της συναυλίας είχε αποφασιστεί ενάμιση χρόνο πριν, ενώ ο μαέστρος, σε συνεργασία με τους μουσικούς, ενορχήστρωσε εκ νέου όλα τα κομμάτια, που ακούστηκαν. Παρά την απουσία του κοινού, η ορχήστρα ερμήνευσε με μοναδικό τρόπο, για άλλη μια χρονιά, τις αυστριακές μελωδίες, υπενθυμίζοντάς μας ότι, ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες, η μουσική επιβιώνει και γίνεται καταφύγιο για τον ακροατή.
Κλείνοντας τη συναυλία, ο Muti, όπως και ο πρόεδρος της ορχήστρας στο προηγηθέν μήνυμά του, χαιρέτησαν τους τηλεθεατές και ακροατές, στέλνοντας μήνυμα ελπίδας και αισιοδοξίας για το νέο έτος, με την ευχή την επόμενη πρωτοχρονιά η Χρυσή Αίθουσα του Musikverein να είναι κατάμεστη από το κοινό, που θα απολαύσει τους ήχους των βιεννέζικων βαλς υπό τη διεύθυνση του Daniel Barenboim.
