Του Μιχάλη Σταματόπουλου,
Η ταινία βασίζεται σε αληθινά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα στη Νορβηγία. Το 1915 στο αναμορφωτήριο αρρένων της νήσου Μπαστόι καταφθάνουν δύο νέοι που έχουν παραβεί τον νόμο, ο Ivar (Magnus Lagnete) και ο Erling (Benjamin Helstad). Ο Ivar είναι ένας ευαίσθητος και λιγομίλητος έφηβος, ενώ ο Erling είναι σκληροτράχηλος και απείθαρχος πρώην ναυτικός που δούλευε σαν καμακιστής σε φαλαινοθηρικό πλοίο. Οι δύο τους οδηγούνται στην Πτέρυγα Γ’ του σωφρονιστικού ιδρύματος, όπου επιστάτης είναι ο Bråthen (Kristoffer Joner), ένας μυστηριώδης άνδρας με σαδιστικούς τρόπους ενάντια στους τρόφιμους. Παράλληλα, υπάρχει και ένας άλλος τρόφιμος ο Olav (Trond Nilssen) που είναι 6 χρόνια στο ίδρυμα και είναι ο υπεύθυνος του θαλάμου λόγω της καλής του διαγωγής. Η απόλυτη αρχή του ιδρύματος είναι ο διευθυντής Håkon (Stellan Skarsgård), που διοικεί με απόλυτη αυστηρότητα, αλλά και με «ανθρώπινο» πρόσωπο.
Η καθημερινότητα στο Μπαστόι αποτελείται από σιδερένια πειθαρχία, κοπιαστικές εργασίες στο τσουχτερό κρύο, λιγοστό φαγητό και σωματικές τιμωρίες. Ο Erling αποφασίζει πως θα αποδράσει και αυτός παραμένει ο στόχος του, παρά την αποτυχημένη του προσπάθεια που ως αποτέλεσμα έχει αρκετές βουρδουλιές και την απομόνωση. Οι μέρες περνούν δύσκολα και ξεκινά να κάνει παρέα με τον υποδειγματικό τρόφιμο Olav που του ζητάει να τον βοηθήσει να γράψει μια ιστορία για κυνήγι φάλαινας, την οποία θέλει να στείλει με γράμμα σε ένα αγαπημένο του πρόσωπο, καθώς ο ίδιος είναι αναλφάβητος. Ξαφνικά, ενώ όλα σχεδόν κυλούν ομαλά, οι δύο φίλοι παρατηρούν την περίεργη συμπεριφορά του επιστάτη Bråthen απέναντι στον Ivar.
Η σκληρή συνειδητοποίηση είναι πως ο Ivar πέφτει θύμα συστηματικής κακοποίησης από τον επιστάτη. Ο Olav διστάζει να μιλήσει, καθώς σε λίγες ημέρες θα αποφυλακιστεί, ενώ ο Erling δεν δέχεται να γίνεται όλο αυτό και να αδιαφορεί συνειδητά. Τελικά, ο Olav αποφασίζει να μιλήσει στον διευθυντή. Η απάντησή του είναι πως όλο αυτό είναι ένα ψέμα και υπερασπίζεται τον Bråthen χωρίς να δράσει, με τη συνέχεια είναι πραγματικά καθηλωτική.
Στο έργο του ο σκηνοθέτης Marius Holst δεν παραθέτει την κλασική εικόνα φυλακών και αναμορφωτηρίων. Θέτει ερωτήματα και σοβαρά συμπεράσματα και στηλιτεύει έννοιες, όπως ο σωφρονισμός, η τιμωρία και η δικαιοσύνη. Ποιος είναι ο πραγματικός εγκληματίας; Οι ανήλικοι τρόφιμοι που κάθε μέρα «διαλύονται» σωματικά και συναισθηματικά για τα ολισθήματά τους ή οι επιστάτες και οι σαδιστικές τους συμπεριφορές; Η εκδικητική δικαιοσύνη πλάθει έναν άνθρωπο απαλλαγμένο από την παραβατικότητα ή τον «σπρώχνει» σε μια πιο «άγρια» και βίαιη κατεύθυνση;
Ακόμη και οι κεντρικοί πρωταγωνιστές της ταινίας έχουν μοναδικά χαρακτηριστικά. Ο Erling συμβολίζει την ελεύθερη και αλύγιστη ψυχή που δεν φυλακίζεται, o Olav τον άνθρωπο που φοβάται τις συνέπειες αλλά εξεγείρεται βίαια, όταν η ώρα έρθει, και ο διευθυντής Håkon την ξεθωριασμένη και συντηρητική εξουσία που αδικεί και δεν τιμωρεί τους πραγματικούς ενόχους.
Τέλος, άξια αναφοράς είναι η μουσική επένδυση της ταινίας από τον Johan Söderqvist, που πραγματικά συνδυάζει τη θλίψη και τη σκληρή πραγματικότητα της ταινίας με το παγωμένο σκανδιναβικό περιβάλλον. Η ταινία προβλήθηκε το 2010 με τίτλο “Kongen av Bastøy” στη νορβηγική και σουηδική γλώσσα.
