Της Αναστασίας Τσερμενίδου,
«Όποιος θέλει να χωρίσει… να σηκώσει το χέρι του!». Μια παράσταση σωστό διαμάντι, που το αθηναϊκό κοινό της έχει χαρίσει απανωτά sold out και όχι άδικα. Πάντοτε ήθελα να την παρακολουθήσω από κοντά, όμως η καραντίνα και ο εγκλεισμός μας άλλαξαν τα σχέδια. Για καλή μου τύχη η παράσταση ήταν διαθέσιμη online για δύο ημέρες, οπότε αμέσως έτρεξα να προμηθευτώ κι εγώ το εισιτήριο μου. Ο Γιώργος Καπουτζίδης με το απίστευτο ταλέντο του κέντησε για ακόμη μια φορά και προσέφερε στο κοινό ένα θέαμα με έντονο παιδευτικό χαρακτήρα, επιμορφωτικό περιεχόμενο και έντονο προβληματισμό.
Τι να πρωτοπώ για αυτή την παράσταση; Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: την πλοκή. Έχουμε αρχικά τρεις φίλες, την Κική, τη Δήμητρα και τη Νατάσα. Αμέσως καταλαβαίνουμε πως πρόκειται για τρεις κολλητές που μετρούν χρόνια φιλίας. Η Κική είναι μια εκρηκτική προσωπικότητα, είναι μαμά και είναι δυστυχώς απατημένη σύζυγος και σύντομα διαζευγμένη. Η Δήμητρα είναι η φωνή της λογικής στην παρέα, πιο ρεαλίστρια, επαγγελματικά πετυχημένη, εσωστρεφής και ομοφυλόφιλη. Η τρίτη, η Νατάσα, η μπερδεμένη της παρέας. Είναι αυτή που πρόκειται να παντρευτεί τον Ιάκωβο, όμως τα απωθημένα της δεν την αφήνουν σε ησυχία. Η παράσταση ξεκινά με τη σκηνή της παραμονής του γάμου της Νατάσας. Είναι μια νύχτα γεμάτη με ευτράπελα, αποκαλύψεις και εκπλήξεις.
Στην πορεία της παράστασης γνωρίζουμε και τους υπόλοιπους χαρακτήρες: τον Ιάκωβο, μέλλοντα σύζυγο της Νατάσας, τον γόη και εγωιστή Μιχάλη, τον μεγάλο έρωτα της Νατάσας, τον Χάρη, καλύτερο φίλο της Δήμητρας, που είναι επίσης ομοφυλόφιλος και προτιμά σχέσεις μιντιακές, της μιας βραδιάς. Μετά έχουμε τη μαμά της Δήμητρας, που δε γνωρίζει την κρυφή σεξουαλικότητα της κόρης της, όμως όπως θα φανεί στην πορεία του έργου είναι υποστηρικτική και καταδεχτική, ενώ επίσης η ίδια αποκαλύπτει πως για πολλά χρόνια σήκωνε τον δικό της σταυρό.
Αυτή η παράσταση λοιπόν έχει όλα τα στερεοτυπικά κεκτημένα της προβληματικής ελληνικής κοινωνίας. Το πρώτο που κατανοούμε είναι το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας. Αμέσως βλέπουμε την καλά δομημένη ελληνική νοοτροπία. Στη συντηρητική Ελλάδα, άτομα όπως η Δήμητρα φοβούνται να αποκαλύψουν τις προτιμήσεις τους για να μην κουβαλάνε τη ρετσινιά της ντροπής. Μέχρι και στους γονείς δε δύνανται να πουν κουβέντα, στους ανθρώπους που η αγάπη είναι μια αστείρευτη πηγή, που αγαπούν χωρίς όρια, που ζουν και αναπνέουν για τα παιδιά τους. Φυσικά, σε αυτή τη χώρα τέτοια άτομα δεν μπορούν να απολαμβάνουν τις ίδιες επαγγελματικές ευκαιρίες με κάποιος άλλους, με τους «φυσιολογικούς».
Μια ακόμη προκατάληψη είναι η θέση της γυναίκας μέσα στην πατριαρχική κοινωνία. Μια γυναίκα μόνη, για παράδειγμα, δεν μπορεί ή μάλλον καλύτερα δεν της επιτρέπεται να νοικιάσει μόνη της σπίτι. Επειδή έρχεται σε μονάδα και όχι σε δυάδα. Φαντάζει τρελό, αλλά δυστυχώς είναι πέρα για πέρα αληθινό, απτό και πραγματικό. Ακόμη και όταν υπάρχει το οικονομικά σταθερό περιβάλλον που προσφέρει την οικονομική ασφάλεια στον εκμισθωτή, πάλι κάτι δεν κάθεται καλά. Αν όμως μια γυναικά που εκατό τοις εκατό συντηρούσε μόνη της ένα σπίτι και ένα νοικοκυριό είχε δίπλα της έναν σύντροφο που για τους χ ψ λόγους δεν συνέδραμε στα έξοδα, τότε εκεί θα άλλαζε το πράγμα. Σε αυτή την περίπτωση προφανώς θα νοίκιαζε στη «δυάδα» το σπίτι και θα ευχόταν και καλά στέφανα! Έτσι και η Δήμητρα (παρά τις οικονομικές δυνατότητες που διαθέτει, καθώς εργάζεται σε καίρια θέση σε γνωστή αυτοκινητοβιομηχανία) για να μη μείνει στον δρόμο νοικιάζει σπίτι με τον κολλητό της Χάρη ώστε να τους περάσουν για ζευγάρι.
Το επόμενο πρόβλημα που υπογραμμίζεται εξαιρετικά καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου είναι αυτό των social media ή καλύτερα της εξάρτησης και της προσκόλλησης στα social. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως η επίδραση και η επιρροή τους στις ζωές των ανθρώπων είναι καθοριστική. Μάλιστα, η ενασχόληση με αυτά καταλαμβάνει πολλές ώρες της ημέρας οποιουδήποτε ανθρώπου, οποιασδήποτε ηλικίας. Ουσιαστικά μέσα από τις πλατφόρμες αυτές χτίζεις ένα προφίλ, εξιδανικευμένο τις περισσότερες φορές. Διαλέγεις τις πιο ωραίες φωτογραφίες για το Instagram, σχολιάζεις όπως θες εσύ την όποια κατάσταση στο Facebook (τις περισσότερες φορές μάλιστα χωρίς ίχνος σεβασμού ή ακόμη και με ύβρεις), προβάλλεις όλα τα καλά στοιχεία, τα ατού του εαυτού σου στο Tinder για να γνωρίσεις ερωτικούς και αναλώσιμους συντρόφους, όπως ακριβώς έπραττε και ο Χάρης στην καθημερινότητά του. Όλα κρύβονται πίσω από μια οθόνη, όλος ο «αψεγάδιαστος» εαυτός μας. Πολύ βολικό δεν είναι;
Το επόμενο ζήτημα είναι το γνωστό: «Από που κρατά η σκούφια σου;» ή το «παπούτσι από τον τόπο σου κι ας είναι μπαλωμένο». Ο σεναριογράφος μας συστήνει τη μαμά της Δήμητρας. Η γυναίκα αυτή λοιπόν, όταν ήταν πιο νέα είχε γνωρίσει τον μεγάλο της έρωτα κατά τη διάρκεια των σπουδών της στη Γαλλία. Ωστόσο, οι δικοί της γονείς στάθηκαν εμπόδιο στην προσωπική της ευτυχία, γιατί εκείνος δεν ήταν Έλληνας, δεν προερχόταν από οικονομικά ευκατάστατη οικογένεια και ήταν μαύρος και όχι λευκός. Έτσι, η μαμά της Δήμητρας αναγκάστηκε να παντρευτεί έναν άντρα που δεν αγαπούσε, να κάνει την οικογένειά της, όπως άρμοζε, και να θάψει μαζί με τα όνειρά της και τη μεγάλη της αγάπη. Η μόνη δυνατότητα ήταν να είναι με εκείνον μέσα από τις αναδρομές στο παρελθόν και τις αναμνήσεις. Διαφαίνεται, όπως παρατηρούμε, ένα από τα χρόνια θέματα της ελληνικής κουλτούρας, παρόλο που οι καιροί έχουν εκσυγχρονιστεί και η γυναίκα είναι πλέον οικονομικά ανεξάρτητη. Φαντάζουν να έρχονται πρώτα όλα τα άλλα (μισθός, κοινωνική τάξη, καταξιωμένη δουλειά, ακαδημαϊκή εκπαίδευση) και έπειτα το συναίσθημα. Τόσο λυπηρό…
Τέλος, ανατρέχοντας τα λεπτά της παράστασης, παρατηρούμε την κοινωνική νόρμα του γάμου (επιβεβλημένος από την πλειοψηφία της κοινωνίας), τον εγωισμό των ανθρώπων που αναβλύζει όταν τους πάρεις κάτι που θεωρούν κεκτημένο τους, τα μυστικά των φίλων μας προκειμένου να μην μας πληγώσουν ή να μας προστατέψουν, την έλλειψη ρομαντισμού και άλλα πολλά. Η παράσταση είναι γεμάτη με δυνατές και συγκινητικές στιγμές (προσωπικά η αγαπημένη μου είναι η σκηνή των αποκαλύψεων ανάμεσα στη Δήμητρα και τη μητέρα της). Το χιούμορ είναι διάσπαρτο και οι στιγμές γέλιου αμέτρητες. Ερμηνείες γεμάτες, ολοκληρωμένες προσωπικότητες, αληθινοί χαρακτήρες.
Ένα τρομερό έργο που συνιστώ ανεπιφύλακτα και που ελπίζω να είναι ξανά διαθέσιμο σε ψηφιοποιημένη μορφή. Κάπου εδώ να τονίσουμε πως είναι ευφυέστατη ιδέα η ψηφιοποίηση παραστάσεων, καθώς με αυτό τον τρόπο όχι μόνο βγαίνει κερδισμένο το κοινό, αλλά ακόμη ενισχύεται η τέχνη, το θέατρο και ο κλάδος των ηθοποιών που τόσο πολύ έχει πληγεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Σίγουρα δεν είναι ίδια η αίσθηση σε σχέση με τη φυσική παρουσία μπροστά από μια διαδραστική σκηνή θεάτρου, ωστόσο είναι ένας εναλλακτικός τρόπος διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Καλή απόλαυση και σύντομα σε ανοιχτά θέατρα!
