Του Θάνου Παπαδογιάννη,
Κάθε χρόνο συμβαίνουν γεγονότα που χαράζονται στην Ιστορία, στη χώρα μας, όπως και σε όλο τον κόσμο. Σε ένα έτος σαν το 2020 δεν θα μπορούσαν να μην υπάρχουν τέτοια. Από τον πρώτο μέχρι και τον τελευταίο μήνα, βρεθήκαμε και βρισκόμαστε αντιμέτωποι με περιστατικά που είτε μας χαροποίησαν, είτε μας προκάλεσαν νοσταλγία, θυμό, θλίψη.
Σκεφτείτε το 2020 ως ένα φιλμ και πάρτε το φακό σας για να εστιάσουμε στα πιο φωτεινά καρέ του.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από την αρχή.
Στις 22 Ιανουαρίου 2020, εκλέγεται για πρώτη φορά γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η κυρία Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, αφήνοντας πίσω της την κλασική εικόνα του Προέδρου. Θεωρείται ότι εκσυγχρονίζει το αξίωμα, αφού για πρώτη φορά η Προεδρία αποκτά Social Media, στα οποία κοινοποιεί την άποψη του προσώπου που το εκπροσωπεί, καθώς και την υποστήριξη της σε πολλά θέματα, ακόμα και σε θέματα taboo. Αναλαμβάνει καθήκοντα στις 13 Μαρτίου και για πρώτη φορά η προεδρία, απευθύνεται στο λαό με διάγγελμα στις 25 Μαρτίου 2020 για την επέτειο των 199 ετών από την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της επανάστασης του 1821, αλλά ταυτόχρονα μιλά στους πολίτες και για την κατάσταση που επικρατούσε στην περίοδο της πρώτης καραντίνας και τον περιορισμό των ατομικών ελευθεριών που αυτή επέβαλε. Κίνηση για ελπίδα στο λαό.
Το 2020, η Τουρκία προχωρά σε επίδειξη δύναμης προς τη χώρα μας. Το χρόνο αυτό οι προκλήσεις από μεριάς της γείτονος φαίνεται να αυξάνονται. Στις 28 Φεβρουαρίου, η Τουρκία ανακοινώνει πως προχωρά μονομερώς στο άνοιγμα των συνόρων της με την Ελλάδα, αφήνοντας έτσι, τους χιλιάδες πρόσφυγες που βρίσκονται στο τουρκικό έδαφος να μετακινηθούν ελεύθερα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέσα σε λίγες ώρες τα σύνορα κατακλύζονται από χιλιάδες ανθρώπους, οι οποίοι επιθυμούν να περάσουν στη χώρα μας. Η Ελλάδα προσπαθεί μόνη της να υπηρετήσει το ρόλο του συνοριοφύλακα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αποτρέψει την μεταναστευτική αυτή ροή. Η βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω της Frontex, έρχεται καθυστερημένα.
Στις 22 Μαρτίου, ο Πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε διάγγελμα του ανακοινώνει πως από την επόμενη κιόλας μέρα επιβάλλεται στην χώρα καθολικό lockdown, για την διακοπή της διασποράς του κορωνοϊού. Προφανώς και δεν είχαμε έρθει ποτέ ξανά αντιμέτωποι με τέτοιες καταστάσεις και οι συζητήσεις για τον περιορισμό των ελευθεριών ξεκίνησε. Κάτι τέτοιο ισχύει. Οι ελευθερίες μας περιορίζονται, αλλά δεν υπάρχει άλλος τρόπος να προλάβουμε την εξάπλωση του ιού και να προφυλάξουμε ο ένας τον άλλον. Εάν δεν είχαν ληφθεί τα μέτρα τον Μάρτη, θα ήμασταν αντιμέτωποι πολύ νωρίτερα με τα σκηνικά του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου, που μετά από ένα πιο «φυσιολογικό» καλοκαίρι τα πράγματα πήραν τροπή από το κακό στο χειρότερο.
Στις 30 Μαρτίου, πεθαίνει σε ηλικία 97 ετών ο Μανώλης Γλέζος, σημαντικός πολιτικός της Αριστεράς. Ανεξίτηλη έχει χαραχθεί στη μνήμη όλων μας, η κίνηση που έκανε μαζί με τον Λάκη Σάντα, την νύχτα της 30ης προς 31η Μαΐου του 1941, κατεβάζοντας την Ναζιστική σημαία από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Καθόλη την διάρκεια της ζωής του υπήρξε αγωνιστής ως δημοσιογράφος, συγγραφέας, ευρωβουλευτής και βουλευτής του Ελληνικού κοινοβουλίου.
Μέσα στο κλίμα των αυξανόμενων τουρκικών προκλήσεων, η γείτονα χώρα στέλνει το ερευνητικό της σκάφος, Oruc Reis, με συνοδεία πολεμικών πλοίων για έρευνες σε ελληνικό θαλάσσιο χώρο.
Η Αθήνα, θέλοντας να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα στην Άγκυρα, υπογράφει, στις 9 Ιουνίου, συμφωνία με την Ιταλία και, στις 6 Αυγούστου, με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ (Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης). Με τον τρόπο αυτό, η Τουρκία περιορίζεται σε συγκεκριμένα ύδατα. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν φαίνεται, όμως, να πτοείται και συνεχίζει τις έρευνες.
Ένα ακόμα σημαντικό πολιτικό γεγονός που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του 2020 είναι η απόφαση της δίκης της Χρυσής Αυγής. Στις 7 Οκτωβρίου 2020, το πολιτικό κόμμα της Χρυσής Αυγής κρίνεται, από το εφετείο Αθηνών, εγκληματική οργάνωση, τα στελέχη της κρίνονται ένοχοι για συμμετοχή στην εγκληματική αυτή οργάνωση και οι άνθρωποι που χάθηκαν άδικα από τα χέρια ή τις εντολές αυτών των ανθρώπων, δικαιώνονται.
Γενικότερα, στην εποχή που η κλιματική αλλαγή επηρεάζει άμεσα τις ζωές των ανθρώπων, με ακραία καιρικά φαινόμενα και μεγάλες φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές, σεισμοί κ.λπ.), η Ελλάδα φαίνεται πως είναι ακόμα απροετοίμαστη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση τους. Το 2020, χτύπησαν τη χώρα μας οι κακοκαιρίες «Θάλεια» και «Ιανός», ο σεισμός της Σάμου, αλλά και οι πυρκαγιές στην Κορινθία στερώντας ανθρώπινες ζωές και προκαλώντας ανυπολόγιστες καταστροφές.
Όμως, το φιλμ του 2020 σε κάθε καρέ του είχε κάτι σαν στίγμα, που είχε κολλήσει στον φακό και επιμένει να μη φεύγει, η παρουσία του κορωνοϊού. Η εσωτερική πολιτική αναλώθηκε στο μεγαλύτερο της κομμάτι με την διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση, αλλά και στο τι θα είχε ή δεν θα είχε κάνει η αντιπολίτευση εάν καθόταν στα κυβερνητικά έδρανα. Συζητήσεις με ένταση επί ώρες στη Βουλή, εκατοντάδες δημοσιεύματα για την υποστήριξη της μια ή της άλλης άποψης. Ο κορωνοϊός επισκίασε, λοιπόν, οποιοδήποτε άλλη σκηνή είχε προγραμματιστεί να «γυριστεί» κατά τη διάρκεια του έτους.
Το φιλμ του 2020 πλησιάζει στο τέλος του.
Όμως, το ερώτημα είναι ένα, η ταινία της νέας χρονιάς θα αποτελεί τη συνέχεια της φετινής ή οι σκηνοθέτες και οι σεναριογράφοι θα κληθούν να σκαρφιστούν ένα νέο, ελπιδοφόρο και χωρίς γκρίζες ζώνες και επισκιάσεις σενάριο;