Της Μαρίας-Ελένης Καποτά,
Σύμβολο και επίσημη κατοικία της αγγλικής μοναρχίας, τα ανάκτορα του Buckingham έχουν τεράστια ιστορική σημασία. Αποτελούν από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα του Λονδίνου και βρίσκονται εντός του νομοθετικού τομέα Westminster.
Βρισκόμαστε -έστω και νοερά- έξω από τα κιγκλιδώματα των ανακτόρων. Γύρω μας πλήθος τουριστών κατακλύζουν τον χώρο, για να βγάλουν φωτογραφίες μπροστά από το παλάτι. Σε άλλες περιπτώσεις, όπως ειδικές επετείους, ντόπιοι και μη, μαζεύονται στο ίδιο σημείο, για να ζητωκραυγάσουν τη βασιλική οικογένεια, η οποία εμφανίζεται στο μπαλκόνι των ανακτόρων, ανάμεσα στις κεντρικές στήλες.
Βρίσκεται, άραγε, η βασίλισσα στην κατοικία της; Η βασιλική σημαία, που κυματίζει στην κορυφή του παλατιού, αποδεικνύει πως, πράγματι, είναι εκεί. Ποια είναι, λοιπόν, η ιστορία των ανακτόρων;
Η ιστορία
Το 1705, ο John Sheffield, δούκας του Μπάκιγχαμ, έχτισε ένα εξοχικό σπίτι. Το 1761, ο George Ⅲ αγόρασε το εξοχικό αυτό για τη γυναίκα του, τη βασίλισσα Charlotte. Σκοπός τους ήταν να λειτουργήσει το οίκημα ως μια άνετη οικογενειακή κατοικία, κοντά στο παλάτι του St. James, όπου λάμβαναν χώρα πολλές δραστηριότητες της Αυλής. Έτσι, από «oικία του Μπάκιγχαμ» μετονομάστηκε σε «οικία της βασίλισσας». Εντούτοις, στα τέλη του 1826, ο βασιλιάς George Ⅳ αποφάσισε να μετατρέψει την οικία σε παλάτι, με τη βοήθεια του αρχιτέκτονα John Nash. Ο βασιλιάς πίεσε το Κοινοβούλιο, για να δοθούν 450.000 λίρες, έτσι ώστε να υλοποιήσει το όραμά του. Ο Nash κράτησε το κύριο οικοδομικό τετράγωνο, ενώ πρόσθεσε και νέα σειρά δωματίων, διπλασιάζοντας έτσι το μέγεθος του παλατιού, προσδίδοντας μια ευχάριστη αισθητική, σε γαλλικό νεοκλασικό ρυθμό. Οι βόρειες και οι νότιες πτέρυγες έγιναν μεγαλοπρεπείς με μια θριαμβευτική αψίδα, τη λεγόμενη “Marble Arch”, για τον εορτασμό της νίκης στη ναυμαχία του Trafalgar και στη μάχη του Waterloo. Ωστόσο, τα πράγματα ξέφυγαν στον προϋπολογισμό. Έτσι, ο νέος βασιλιάς, o William Ⅳ, ο οποίος δεν κατοίκησε ποτέ στο παλάτι, προσέλαβε τον Edward Blore, για να τελειοποιήσει το εγχείρημα.
Το 1834, όταν τα Κοινοβούλια καταστράφηκαν από φωτιά, ο βασιλιάς πρότεινε την εγκατάσταση του Κοινοβουλίου στο παλάτι, χωρίς όμως επιτυχία. Αργότερα, όταν η βασίλισσα Victoria ανέβηκε στον θρόνο, αποτέλεσε την πρώτη μονάρχη που κατοίκησε στο παλάτι, το 1837. Τότε, δημιουργήθηκε μια ακόμη πτέρυγα. Είναι σημαντικό να τονιστεί πως, στην αλλαγή του αιώνα, η γαλλική πέτρα, που χρησιμοποιήθηκε ως υλικό από τον Blore, άρχισε να δείχνει σημάδια φθοράς. Έτσι, το 1913, ο Sir Aston Webb δημιουργεί ένα νέο σχέδιο για την πρόσοψη του παλατιού, επιλέγει, ως υλικό, πέτρα από το νησί Portland και αντικαθιστά αυτό του Blore. Tέλος, τo τωρινό προαύλιο των ανακτόρων, όπου πραγματοποιείται η αλλαγή της φρουράς (διαδικασία την οποία πρέπει οπωσδήποτε να παρακολουθήσετε), δημιουργήθηκε το 1911, ως μέρος του σχεδίου “Victoria Memorial”, ενώ, την ίδια χρονιά, ολοκληρώθηκαν οι πύλες και τα κιγκλιδώματα. Το σύνολο της δουλειάς ολοκληρώθηκε αμέσως πριν την έκρηξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, το 1914.
Σήμερα, η καθημερινή είσοδος στο παλάτι γίνεται από τη βορειοκεντρική πύλη, ενώ η κεντρική πύλη χρησιμοποιείται για επίσημες περιστάσεις και για την αποχώρηση του φρουρού, μετά την αλλαγή φρουράς.
Πριν την επίσκεψή μας…
Γνωρίζοντας πλέον την ιστορία του παλατιού, ας αναλογιστούμε: βρισκόμαστε στο Λονδίνο, κατά το φθινόπωρο, τον χειμώνα, την άνοιξη ή το καλοκαίρι; Στη περίπτωση που είναι καλοκαίρι, είμαστε τυχεροί, εφόσον τα ανάκτορα είναι ανοιχτά στο κοινό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τον χειμώνα (Δεκέμβριο και Ιανουάριο), υπάρχει ένας περιορισμένος αριθμός περιηγήσεων, όπως ακριβώς και το Πάσχα. Αφού το αποφασίσουμε αυτό, ας προχωρήσουμε στη περιήγησή μας. Η επίσκεψη στα ανάκτορα γίνεται από την πύλη C, στη νότια πλευρά τους.
Το εσωτερικό των ανακτόρων
Τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ διαθέτουν 775 δωμάτια. Αυτά περιλαμβάνουν 19 Αίθουσες Τελετών, 52 βασιλικά δωμάτια και δωμάτια προσκεκλημένων, 188 υπνοδωμάτια προσωπικού, 92 γραφεία και 78 μπάνια. Η εσωτερική διακόσμηση του παλατιού διακρίνεται για την πολυτέλεια και τη μεγαλοπρέπεια, που σε ταξιδεύουν σε μια άλλη εποχή. Το κοινό μπορεί να επισκεφτεί τις Αίθουσες Τελετών, στις οποίες η βασίλισσα και η βασιλική οικογένεια υποδέχονται και ψυχαγωγούν τους καλεσμένους τους σε επίσημες, μεταξύ άλλων, περιστάσεις. Οι 19 αίθουσες αντικατοπτρίζουν την αισθητική του βασιλιά Γεώργιου Δ΄, με τις σκαλιστές λεπτομέρειες, τις εντυπωσιακές οροφές και τα λαμπερά χρώματα. Είναι διακοσμημένες με θησαυρούς από τη βασιλική συλλογή, όπως πίνακες ζωγραφικής του Van Dyck και του Canaletto, γλυπτά, αντικείμενα από γαλλική πορσελάνη και έπιπλα άριστης ποιότητας.
Iδιαίτερα εντυπωσιακή, κατά την περιήγησή μας, είναι η αίθουσα του θρόνου. Εκεί έλαβε χώρα η γαμήλια φωτογράφιση του δούκα και της δούκισσας του Cambridge κι άλλες επίσημες τελετές. Ο θόλος και η αψίδα πάνω από τους θρόνους δημιουργήθηκαν και είναι επηρεασμένοι από την αισθητική του John Nash, ο οποίος είχε εργαστεί σε θέατρα του Λονδίνου. Στο κέντρο της αίθουσας, οι δύο θρόνοι (Chairs of Estate) χρησιμοποιήθηκαν, το 1953, για την τελετή στέψης της βασίλισσας Ελισάβετ Β΄.
Η θεατρική επιρροή του Nash διακρίνεται, επίσης, και στη διπλή σκάλα (Grand Staircase), την οποία ανεβήκαμε, για να περιηγηθούμε στις Αίθουσες Τελετών, με τα περίτεχνα σκαλιστά σχέδια. Στο τελείωμα της σκάλας, θαυμάζουμε πίνακες ζωγραφικής της οικογένειας της βασίλισσας Βικτώριας.
Μιας και έγινε αναφορά σε πίνακες ζωγραφικής, δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την πινακοθήκη (Picture Gallery) του παλατιού. Σε αυτήν θαυμάζει κανείς, αριστερά και δεξιά του, κάποια από τα σημαντικότερα ζωγραφικά έργα της βασιλικής συλλογής. Ο χώρος φιλοτεχνήθηκε από τον Νας και, σήμερα, χρησιμοποιείται ως χώρος δεξιώσεων και αναμονής για τους παραλήπτες των τιμών (recipients of honours), προτού αυτοί οδηγηθούν στην αίθουσα χορού για την απονομή τους. Εντός της πινακοθήκης, οι πίνακες ζωγραφικής αλλάζουν τακτικά, καθώς η βασίλισσα δανείζει κάποιους από αυτούς σε διάφορες εκθέσεις τέχνης.
Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά και στην αίθουσα χορού, από τις μεγαλύτερες των Αιθουσών Τελετών, η οποία ολοκληρώθηκε κατά τη μοναρχία της βασίλισσας Βικτώριας, το 1855, αλλά και στο λευκό δωμάτιο, το οποίο λειτουργεί ως βασιλική αίθουσα υποδοχής για τη βασίλισσα και τη βασιλική οικογένεια. Εκεί συγκεντρώνονται πριν από επίσημες εκδηλώσεις.
Εντός του χώρου του παλατιού
Μετά την επίσκεψη στις Αίθουσες Τελετών, κατεβαίνουμε τη σκάλα των Υπουργών και μπορούμε να περπατήσουμε στον κήπο των ανακτόρων. Εκεί, το καλοκαίρι, λαμβάνουν χώρα τα garden parties της βασίλισσας. Αργότερα, μπορούμε να σταματήσουμε στο Garden Cafe για τσάι και κέικ, ενώ, μέσω του Garden Highlights Tour, θα περιηγηθούμε σε αυτούς τους εξωτερικούς χώρους και θα δούμε, μεταξύ άλλων, τον κήπο με τα τριαντάφυλλα και το γήπεδο τένις.
Μπορούμε, στη συνέχεια, να επισκεφτούμε τους βασιλικούς στάβλους, όπου βρίσκονται οι ιστορικές βασιλικές άμαξες. Οι βασιλικοί στάβλοι των ανακτόρων αναλαμβάνουν τις μετακινήσεις της βασίλισσας και της βασιλικής οικογένειας. Χτίστηκαν το 1825 στους κήπους του παλατιού και εκεί προπονούνται τα βασιλικά άλογα, Windsor Greys και Cleveland Bays. Τέλος, θα παρακολουθήσουμε την αλλαγή φρουράς. Η συγκεκριμένη διαδικασία λαμβάνει χώρα τακτικά και κάθε πρωί από τον Μάιο έως τον Ιούλιο και κάθε δεύτερο πρωινό, τον υπόλοιπο χρόνο. Ο νέος φρουρός, ο οποίος, κατά την διάρκεια της τελετής, καθίσταται φρουρός της βασίλισσας, καταφθάνει από το στρατόπεδο Wellington Barracks, στο παλάτι με μουσική συνοδεία.
Τα ανάκτορα σήμερα
Κλείνοντας, τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ αποτελούν ιδιαίτερο χώρο για ποικίλες βασιλικές εκδηλώσεις και τελετές, για τη διασκέδαση ξένων αρχηγών κρατών, αλλά και για εορτασμούς και δεξιώσεις. Ο αριθμός των προσκεκλημένων σε δείπνα, χορούς και garden parties ξεπερνάει τους 50.000 ανά τον χρόνο. Μάλιστα, το παλάτι λειτουργεί και για τις εβδομαδιαίες επαγγελματικές συναντήσεις της βασίλισσας Ελισάβετ Β΄ με τον πρωθυπουργό, αλλά και για την υποδοχή των πρόσφατα διορισμένων ξένων πρέσβεων.
Κάπου εδώ τελειώνει και η πρώτη μας λονδρέζικη περιήγηση στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Μείνετε συντονισμένοι για να «ταξιδέψουμε» και σε άλλα μοναδικά αξιοθέατα του Λονδίνου!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Buckingham Palace. Encyclopaedia Britannica. Διαθέσιμο εδώ.
- Nicholson L. (2009). National Geographic Traveler Λονδίνο. Εκδ. Alter Ego.
- Royal Residences: Buckingham Palace. Διαθέσιμο εδώ.
- Highlights of Buckingham Palace. Rct.uk. Διαθέσιμο εδώ.
- The royal mews today. Rct.uk. Διαθέσιμο εδώ.