Της Μαριάτζελας Δημητροπούλου,
«Τιμούμε έτσι το θάρρος που επιδείξατε για την επίτευξη επίπονων συμβιβασμών και τον αγώνα σας για τη Συμφωνία των Πρεσπών, παρά τις έντονες αντιδράσεις που σημειώθηκαν στις χώρες σας. Δεν υπάρχουν πολλοί αρχηγοί κυβερνήσεων, κύριε Τσίπρα, που θα παρέμεναν σταθεροί στην πορεία τους, ενώ διακυβεύεται η κυβερνητική συνεργασία τους. Αντισταθήκατε και οι δύο σε όλες τις αντιξοότητες. Αυτό που δεν κατάφεραν επί δεκαετίες εκατοντάδες διπλωματών, το καταφέρατε εσείς οι δύο με την αισιοδοξία και την επιμονή σας!», υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Έσσης, Μπόρις Ράιν. Το βραβείο Ειρήνης της Έσσης απονέμεται ετησίως σε προσωπικότητες διεθνούς κύρους με συμβολή στην επίλυση πολυετών διαφορών και στην υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου και των δικαιωμάτων των λαών. Για το 2020, το βραβείο αυτό ανήκει στον Αλέξη Τσίπρα και τον Ζόραν Ζάεφ, τους πρωτοστάτες της «Συμφωνίας των Πρεσπών». Επιπλέον, η επιτροπή απεφάνθη ότι χάρη στο έργο αυτών των δύο πολιτικών τερματίστηκε μία αντιπαράθεση 27 και πλέον ετών, που στεκόταν εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη ολόκληρης της περιοχής και είχε σοβαρές επιπτώσεις στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρώπη και το ΝΑΤΟ. Όμως, ποια η πραγματική σκοπιμότητα της βράβευσης αυτής; Είναι κάτι ουσιαστικό ή κάλλιστα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως και ένα βραβείο-βιτρίνα; Ας προσπαθήσουμε να ξεδιαλύνουμε αυτό το «κουβάρι».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, το Βραβείο Ειρήνης της Έσσης απονέμεται από το 1995 και στο παρελθόν έχουν βραβευτεί με αυτό προσωπικότητες, όπως ο Δαλάι Λάμα, η γενική εισαγγελέας του Διεθνούς Δικαστηρίου, Κάρλα Ντελ Πόντε, η διεθνής διαμεσολαβήτρια και Ύπατη Εκπρόσωπος της Ε.Ε., Φεντερίκα Μογκερίνι, αρχηγοί κρατών, διπλωμάτες και πολιτικοί, στους οποίους οφείλεται κατά περίπτωση η ειρηνική επίλυση πολυετών συγκρούσεων.
Όπως, λοιπόν, διαπιστώνουμε, το βραβείο αυτό -από μόνο του- δεν είναι κάτι τυπικό και επιφανειακό, αλλά έχει μια βαθύτερη ουσία και διαδραματίζει ζωτικής σημασίας ρόλο στα τεκταινόμενα της διεθνούς κοινότητας. Αποτελεί, αν θέλετε, ένα ισχυρό τεκμήριο και μια αδιαμφισβήτητη απόδειξη της επίλυσης των χρόνιων διακρατικών διαφορών που ταλανίζουν τα συμβαλλόμενα κράτη και συμβάλλει στην επίτευξη και τη διατήρηση της οικουμενικής ειρήνης, καθώς και στην αρμονική συμβίωση των λαών.
Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, κάτι τέτοιο είναι πρακτικά εφαρμοστέο και υπαρκτό; Με μια πρώτη ματιά, θα λέγαμε πως η απάντηση είναι αρνητική. Η «Συμφωνία των Πρεσπών» μπορεί να είναι νομικά κατοχυρωμένη, όχι όμως κοινωνικά και ηθικά αποδεκτή. Στις συνειδήσεις των πολιτών των δύο συμβαλλόμενων κρατών έχει χαραχθεί ως μια επιλήψιμη ενέργεια και ως μια πράξη -ας μου επιτραπεί ο όρος- «εθνική προδοσία». Ας μη ξεχνάμε την πληθώρα των συλλαλητηρίων που έλαβαν χώρα στην Ελλάδα και τις εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων που ξεχύθηκαν στους δρόμους για να δηλώσουν σθεναρά την αντίθεσή τους στην απόφαση αυτή, για την οποία δεν ζητήθηκε η δική τους ετυμηγορία.
Βάσει των παραπάνω δεδομένων, γίνεται αντιληπτό πως η συμφωνία αυτή δεν έχει επιτελέσει επαρκώς τον σκοπό της και δεν έχει επιφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα στο διαχρονικό ζήτημα της ονομασίας της -πλέον επίσημα- Βόρειας Μακεδονίας. Οι αντιδράσεις δεν έχουν καμφθεί, ενισχύοντας, ταυτόχρονα, με γοργούς ρυθμούς τις αλυτρωτικές τάσεις στο εσωτερικό τον δύο χωρών και δίνοντας χώρο και χρόνο σε ακραίες δυνάμεις να αναπτυχθούν και να εδραιώσουν τη θέση και την κυριαρχία τους στις συνειδήσεις των πολιτών, κάτι το οποίο είναι άκρως ανησυχητικό και βλέπουμε -δυστυχώς- να λαμβάνει «γιγαντιαίες» διαστάσεις σε όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, δεν επιδέχεται σε καμία των περιπτώσεων αμφισβήτηση η σημασία και η αξία που έχει από μόνο του το βραβείο της Έσσης. Άλλωστε αυτό έχει αποδειχθεί από την ίδια την ιστορία. Στη συγκεκριμένη, όμως, περίπτωση, η απονομή του βραβείου στους δύο αυτούς πολιτικούς άνδρες έγινε -κατ’ εμέ- για λόγους τυπολατρικούς και εσωτερικής κατανάλωσης και ικανοποίησης του μικροκομματικού τους ακροατηρίου και όχι για την αναγνώριση της προσφοράς τους στο διεθνές κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι. Από κει και πέρα, τα συμπεράσματα; Δικά σας!
