Της Χριστίνας Βερβέρη,
Ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, και η κυβέρνησή του φέρνουν «νέο νομοσχέδιο για την ενίσχυση των δημοκρατικών αξιών», με σκοπό να ενισχύσει την κοσμικότητα και την ελευθερία έκφρασης στη χώρα. Είναι πασιφανές, ωστόσο, πως αυτό το νομοσχέδιο σκοπεύει να περιορίσει τη δράση των εξτρεμιστών ισλαμιστών, διατηρώντας πάντα την πολυπολιτισμικότητα, που πρεσβεύει η Γαλλία. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός της Γαλλίας περιέγραψε το προτεινόμενο νομοσχέδιο ως «νόμο της ελευθερίας, της προστασίας και της χειραφέτησης ενόψει του θρησκευτικού φονταμενταλισμού».
Το περιεχόμενό του είναι ποικίλο και «αγγίζει» πολλές πτυχές της ισλαμικής ζωής, που, όμως, στη Γαλλία πρέπει να εναρμονιστεί με τους κανόνες, τους νόμους και τις αξίες της. Ο Πρωθυπουργός υποστηρίζει πως το νομοσχέδιο στοχεύει στο να «ελευθερώσει τους μουσουλμάνους από την αυξανόμενη ισχύ του ριζοσπαστικού ισλαμισμού». Το νομοσχέδιο θα μειώσει την οικονομική υποστήριξη των τζαμιών και θα προσφέρει προστασία σε όσους στοχοποιούνται από εξτρεμιστές. Για να περιορίσει την εξάπλωση ακραίων ιδεών, την αποφυγή ένταξης των παιδιών σε εξτρεμιστικές οργανώσεις και την αποκοπή τους από την σχολική-κοινωνική πραγματικότητα, προτείνεται η αυστηροποίηση των κριτηρίων για την εκπαίδευση παιδιών στο σπίτι άνω των τριών ετών.
Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση θέλει να τερματίσει την πολυγαμία (η οποία είναι ήδη εκτός Συντάγματος), με την άρνηση έκδοσης εγγράφων παραμονής σε πολυγαμικούς αιτούντες, καθώς και με την υποχρεωτική συνέντευξη των ζευγαριών, πριν τον γάμο, ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν έχουν αναγκαστεί να δεσμευτούν με γάμο, κατά τα γνωστά μουσουλμανικά «έθιμα». Ακόμα, ένα ιδιαίτερα σημαντικό μέρος του νομοσχεδίου είναι η ποινικοποίηση (με πρόστιμο ή ακόμα και με φυλάκιση) σε γιατρούς που πραγματοποιούν τεστ παρθενίας στα κορίτσια. Ας θυμηθούμε ότι ήδη από το 2004 έχει απαγορευτεί διά νόμου η χρήση μαντίλας στα σχολεία, από το 2006 ισχύει η απαγόρευση χρήσης μπούρκας σε δημόσιους χώρους, και πρόσφατα, μάλιστα, ορισμένα θερινά θέρετρα απαγορεύουν την είσοδο σε γυναίκες, αν αυτές φορούν ολόσωμες μπούρκες. Τέλος, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει την ποινικοποίηση ειδικών εγκλημάτων διαδικτυακής ρητορικής μίσους και ριζοσπαστικοποίησης και της αποκάλυψης προσωπικών πληροφοριών στο διαδίκτυο, ώστε να εντοπίζονται και να τιμωρούνται οι «εγκέφαλοι» επιθέσεων εναντίον ατόμων διαφορετικού θρησκεύματος.
Ο Γάλλος Πρόεδρος υπεραμύνεται του νομοσχεδίου και των σχεδίων της κυβέρνησης, σημειώνοντας: «Δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να ισχυριστεί ότι η Γαλλία, ή η κυβέρνησή της, προωθεί τον ρατσισμό ενάντια στους μουσουλμάνους» και γενικότερα ότι είναι αντιρατσιστικό νομοσχέδιο που έχει ως στόχο την επίτευξη ισότητας μεταξύ όλων των μελών μιας κοινωνίας, όπως πάντα υποστηρίξει το γαλλικό ιδεώδες, και να εξαλείψει τα φαινόμενα ακραίων επιθέσεων. Το θέμα είναι περίπλοκο, καθώς πολλά έθιμα των μουσουλμάνων έρχονται σε αντίθεση με τις γαλλικές αξίες, ωστόσο θα πρέπει να δει κανείς ότι στη Γαλλία εκτιμάται ότι ζουν περίπου 4 εκατομμύρια μουσουλμάνοι (6% του πληθυσμού), οι οποίοι σε κάποια έρευνα (δημοσιευμένη από το ινστιτούτο Ιpsos) το 77% των μουσουλμάνων δήλωσαν ότι δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα στο να ασκήσουν την θρησκεία τους, όμως το 66% αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες και η χώρα δεν έχει κάνει πρόοδο σε αυτόν τον τομέα.
Εν κατακλείδι, με το πέρασμα των χρόνων, οι γαλλικές κυβερνήσεις συχνά έρχονταν σε αντίθεση με τις μουσουλμανικές παραδόσεις, όταν θεωρούνταν ότι έρχονται σε αντίθεση με τις βασικές γαλλικές αξίες ή εμποδίζουν την ολοκλήρωση. Το θέμα έχει αυξήσει τις διαμάχες μεταξύ αντίπαλων αντιλήψεων της γαλλικής κοσμικότητας ή του laïcité -ως laïcité, όπως ορίζεται από το άρθρο 1 του γαλλικού Συντάγματος, ερμηνεύεται ο διαχωρισμός θρησκείας και κράτους, ιδίως η απαγόρευση θρησκευτικής επιρροής στον καθορισμό των κρατικών πολιτικών από τις κυβερνήσεις, όπως και η απαγόρευση κυβερνητικής επιρροής στον προσδιορισμό της θρησκείας, δίχως, όμως, να αποκλείει το δικαίωμα στην ελεύθερη άσκηση της θρησκείας- οι οποίοι διαφωνούν ως προς το πόσο μακριά πρέπει να προχωρήσει το κράτος, για να διεκδικήσει τη θρησκευτική ουδετερότητα στη δημόσια σφαίρα. Αν θα περάσει και αν θα λειτουργήσει ορθώς αυτό το νέο νομοσχέδιο, θα το δείξει -όπως πάντα- η ιστορία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- French government unveils new law tackling Islamist extremism, FRANCE 24, διαθέσιμο εδώ
- ‘Islam is being hyper-politicised in France, but Muslims are not part of the debate’, FRANCE 24, διαθέσιμο εδώ
- ‘Legitimising’ violence? Macron takes on the Anglo-American press, FRANCE 24, διαθέσιμο εδώ
- Macron outlines plan to fight ‘Islamist separatism’ in France, FRANCE 24, διαθέσιμο εδώ