Του Νάσου Μπίρου,
Το παρόν κείμενο αποτελεί συνέχεια του άρθρου «Bidenomics: Το μεγάλο στοίχημα για την επόμενη μέρα των Η.Π.Α. (Μέρος Α’)», διαθέσιμο εδώ.
Συνεχίζοντας την ανάλυση αυτή και ξετυλίγοντας το κουβάρι της πολυεπίπεδης οικονομικής πολιτικής, δεν θα πρέπει να λησμονήσουμε τον αντίκτυπο που είχαν τα προηγούμενα χρόνια οι εμπορικοί πόλεμοι. Η μέχρι τώρα πολιτική του “America First” τέμνεται σε πολλά σημεία με το νέο “Made in America”, που, όμως, δεν θα ακολουθήσει την ίδια ισοπεδωτική εξομοίωση συμμάχων και εχθρών. Ο Biden αναμένεται να συμμαχήσει εκ νέου με την Ευρώπη, την Ιαπωνία, τον Καναδά και το Μεξικό φτιάχνοντας έτσι ένα τείχος προς την ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία της Κίνας. Ακόμα, δεν έχει διευκρινιστεί, αν αρθούν οι δασμοί, που επιβλήθηκαν επί προεδρίας Trump, αλλά, σίγουρα, κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε τη διευθέτηση μιας σειράς πάγιων αιτημάτων των Η.Π.Α., όπως ο τερματισμός παραβίασης της πνευματικής ιδιοκτησίας ή παροχής κρατικών επιδοτήσεων, που δημιουργούν αθέμιτο ανταγωνισμό. Άλλωστε, ρυθμιστικές τάσεις, όπως ο περιορισμός της Huawei στα δίκτυα 5G της επόμενης γενιάς και γενικότερα στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, όπως και η αναστολή λειτουργίας των WeChat και TikTok στις Η.Π.Α., βρίσκει σύμφωνες τόσο φωνές εξ αριστερών του Joe Biden, που διαθέτουν πιο ριζοσπαστικές θέσεις, όσο και τους Ρεπουμπλικάνους, που τα εξωτερίκευσαν πρώτοι ως θέματα επί διακυβέρνησης Trump.
Σκληρή πολιτική αναμένεται να ακολουθηθεί και στον τομέα των διαδικτυακών υπηρεσιών, που με βεβαιότητα θα αυστηροποιηθεί η αντιμονοπωλιακή νομοθεσία και θα ανασταλεί, επίσης, ο Νόμος 230 (Section 230 of the Communications Decency Act), που προστατεύει τις εταιρείες από αγωγές σε χρήστες των δικτύων τους. Κάτι τέτοιο, μάλιστα, κατά την ατζέντα των Δημοκρατικών, έχει αναχθεί ως μείζον θέμα, καθώς η σημερινή χρήση δημιουργεί πολλές φορές ρητορική μίσους και παραπληροφόρησης στους κόλπους των κοινωνικών δικτύων, ενώ, από την άλλη πλευρά, οι Ρεπουμπλικάνοι πιστεύουν σε ένα δημοκρατικότερο τοπίο στις κοινωνικές πλατφόρμες, που δεν θα φιμώνει ενίοτε τις συντηρητικές φωνές.
Από τη νέα οικονομική ατζέντα δεν θα μπορούσε να λείπει η διαχείριση των φοιτητικών δανείων, που προκαλεί μεγάλο προβληματισμό στους κόλπους της μεσαίας τάξης τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, ο Joe Biden θα συνθέσει ένα αναθεωρημένο πρόγραμμα αποπληρωμής βάσει εσόδων με τις παρακάτω μεταρρυθμίσεις:
- Όποιος εισπράττει περισσότερα από 25 χιλιάδες δολάρια, θα πληρώσει το 5% του διακριτικού του εισοδήματος, ενώ μετά από 20 χρόνια πραγματοποίησης υπεύθυνων πληρωμών τα δάνεια θα διαγραφούν κατά 100%.
- Όποιος λαμβάνει λιγότερα από 25 χιλιάδες δολάρια, δεν θα οφείλει πληρωμές ή τόκους για προπτυχιακά φοιτητικά δάνεια.
- Οι οφειλέτες με υφιστάμενο ή νέο χρέος από φοιτητικά δάνεια θα εγγράφονται αυτόματα στο πρόγραμμα αποπληρωμής βάσει εισοδήματος με την επιλογή να καταργηθεί η εγγραφή, εάν το επιθυμούν.
- Το ξεχασμένο χρέος μέσω του σχεδίου αποπληρωμής, που βασίζεται στο εισόδημα, δεν θα φορολογηθεί.
- Μόνο οι προπτυχιακοί φοιτητές θα πληρούν τις προϋποθέσεις για το αναθεωρημένο πρόγραμμα πληρωμών.
Παράλληλα, τα δίδακτρα σε ένα δημόσιο πανεπιστήμιο ή κολλέγιο θα είναι δωρεάν για φοιτητές που το εισόδημα αυτών ή της οικογένειάς τους είναι λιγότερα από 125 χιλιάδες δολάρια, ενώ η φοίτηση σε ένα κοινοτικό κολλέγιο θα είναι δωρεάν για τα πρώτα δύο χρόνια, ανεξάρτητα από το εισόδημα. Μια ευνοϊκή πολιτική αναφορικά με τη διαγραφή δανείων αναμένεται να ακολουθηθεί και για ανθρώπους που τη χρειάζονται περισσότερο και όχι μαζικά.
Τέλος, ιδιαίτερη έμφαση αναμένεται να δοθεί στον τομέα της κατοικίας που την επόμενη δεκαετία θα επενδυθούν περίπου 640 δισεκατομμύρια δολάρια για:
- Τερματισμό των πρακτικών επαναπροσδιορισμού και διακρίσεων στην αγορά κατοικιών.
- Δημιουργία επιστρεπτέας έκπτωσης φόρου ως και 15 χιλιάδες δολάρια, όταν οι Αμερικανοί αγοράζουν σπίτι για πρώτη φορά.
- Δημιουργία ενός ταμείου 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή προσιτής στέγασης.
- Προστασία των ενοικιαστών με θέσπιση ειδικής νομοθεσίας.
- Χορήγηση κουπονιών στέγασης σε επιλεγμένες οικογένειες, ώστε να μη χρειάζεται να τους κοστίσει περισσότερο από 30% του εισοδήματός τους η ενοικίαση κατοικιών.
Η νέα κυβέρνηση θα παρέχει την απαιτούμενη στήριξη και στις αγροτικές κοινότητες, οι οποίες αποτελούν το 20% του πληθυσμού των Η.Π.Α., επενδύοντας 20 δισεκατομμύρια δολάρια σε υποδομές αγροτικής ευρυζωνικότητας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας σε χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, επανεπενδύοντας στη γεωργική έρευνα, βελτιώνοντας τη πρόσβαση σε ομοσπονδιακούς πόρους και κονδύλια και επεκτείνοντας τις υπηρεσίες υγείας και προγραμμάτων ιατρικής κατάρτισης. Θεωρείται σίγουρο πως θα συναφθούν και δικαιότερες εμπορικές συμφωνίες προς το συμφέρον της αγροτικής παραγωγής.
Συνοψίζοντας, θα λέγαμε πως πολλά από τα οφέλη του πολυδιάστατου αυτού οικονομικού πακέτου Biden θα επωμιστούν μειονοτικές και χαμηλού εισοδήματος κοινότητες, ενώ ενθαρρυντικά θα είναι τα νέα και για μικρομεσαίες τάξεις εισοδήματος. Για να πετύχει ο εκλεγμένος πρόεδρος, βέβαια, μια ριζική αλλαγή εφαρμόζοντας την πολιτική του ατζέντα, θα πρέπει να πλαισιωθεί και από μια κατάλληλη ομάδα προσώπων, που θα είναι ικανοί να αλλάξουν τους συσχετισμούς στο εσωτερικό, αλλά και στο διεθνές στερέωμα ανασχηματίζοντας συμμαχίες και αναιρώντας προηγούμενες πολιτικές. Σύμμαχοι στο έργο του φαίνεται για αρχή να είναι η FED και το ΔΝΤ, που υποστηρίζουν δημοσιονομική στήριξη, ακόμα και αν δημιουργηθούν ελλείμματα το επόμενο διάστημα, ενώ ταυτόχρονα η πρώτη υπόσχεται και μια χαλαρή νομισματική πολιτική. Οι συνθήκες, μάλιστα, για τις παραπάνω αντιλήψεις μοιάζουν να είναι κάτι παραπάνω από ευνοϊκές, αφού πλέον οι τράπεζες είναι πιο εύρωστες και η ανεργία μειώνεται σε σχέση με τους πιο αργούς ρυθμούς ανάκαμψης της προηγούμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης. Φαίνεται λοιπόν, πως ένα γενναίο πακέτο τόνωσης, η πολύπλευρη πολιτική που θα χαραχθεί για μια δικαιότερη εισοδηματικά και κλιματικά κοινωνία και η έμφαση στην αμερικανική βιομηχανία για τη προστασία προϊόντων και εργαζομένων, σε συνδυασμό με μια σειρά από καινοτομίες, θα βάλουν την Αμερική ξανά στις ράγες ανάπτυξης της προ-κορωνοϊού εποχής.
Για να πραγματοποιηθούν, όμως, όλα αυτά, η Αμερική θα πρέπει να συγκροτείται από μια ηγεσία λιγότερο απρόβλεπτη, που θα σέβεται διαχρονικούς συμμάχους και δεν θα αυθαιρετεί. Θα προωθεί τη σταθερότητα και δεν θα υπονομεύει θεσμούς και οργανισμούς. Αν συμβούν αυτά, τότε οι μεγαλύτερες προκλήσεις θα βρίσκονται στο εσωτερικό, που Ρεπουμπλικάνοι στη Γερουσία, η αριστερή πτέρυγα στην κυβέρνηση και εταιρικά συμφέροντα θα προσπαθούν να βάλουν φραγμούς σε σχέδια δοκιμάζοντας τις αντοχές της διακυβέρνησης Biden.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Bidenomics: What Middle-Class Joe Means for Business and the Economy, Bloomerg, διαθέσιμο εδώ
- Joe Biden’s Economic Plan: Save the Middle Class to Save America, Investopedia, διαθέσιμο εδώ
- Comparing the Economic Plans of Trump and Biden, Investopedia, διαθέσιμο εδώ
- Bidenomics: can Democrats deliver on their new leftwing agenda?, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
- Bidenomics: More stimulus, tougher regulation, and gridlock, The Economic Times, διαθέσιμο εδώ
