Της Ιωάννας Χατζηαντωνίου,
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η σύγχρονη υπερδύναμη του διεθνούς συστήματος, αποτελεί ένα από τα πιο πολυπολιτισμικά κράτη του σύγχρονου κόσμου. Τόσο στο κοινωνικό όσο και στο πολιτικό της στερέωμα συναντώνται ιδιαίτερες προσωπικότητες πάσης εθνικότητας, οι οποίες προσπαθούν για το καλύτερο της χώρας αυτής, χωρίς βέβαια να ξεχνούν τις ρίζες τους. Μια από αυτές τις προσωπικότητες ήταν ο Paul Sarbanes, Ελληνοαμερικανός πρώην Γερουσιαστής της Πολιτείας του Maryland, τον οποίο θρηνεί ο ελληνισμός – τόσο της ομογένειας όσο και της χώρας μας. Ο Γερουσιαστής Sarbanes απεβίωσε την Κυριακή 6 Δεκεμβρίου, σε ηλικία 87 ετών, όπως ανακοίνωσε ο γιος του, John Sarbanes, μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Ποιος ήταν ο Paul Sarbanes;
Γεννημένος το 1933 στο Salisbury του Maryland και απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Harvard, ο Paul Spyros Sarbanes αποτέλεσε ακρογωνιαίο λίθο του ελληνικού lobby της αμερικανικής νομοθετικής εξουσίας. Η θητεία του στους αμερικανικούς θεσμούς ξεκινά το 1961 στη νομοθετική Γενική Συνέλευση του Maryland. Προσπαθώντας να καλύψει τις ανάγκες των συμπολιτών του, αλλά και να προωθήσει τα αιτήματά τους σε ομοσπονδιακό επίπεδο, εκλέγεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων με το Δημοκρατικό Κόμμα δέκα χρόνια μετά. Μέχρι το 1977, παραμένει στο πόστο αυτό, μέχρι να εκλεχθεί ως ο πρώτος Έλληνας ομογενής στη Γερουσία των Η.Π.Α.
Αξιομνημόνευτη ήταν η συνεισφορά του σε ζητήματα οικονομικής φύσεως, όπως οι μεταρρυθμίσεις της εποπτείας των εταιρειών, αλλά και η εμπλοκή του στην απονομή δικαιοσύνης σε σοβαρά σκάνδαλα. Παραδείγματος χάριν, το 2001, μετά τη δημοσιοποίηση του λογιστικού σκανδάλου της ενεργειακής εταιρείας Enron (παραπλάνηση επενδυτών μέσω απόκρυψης ελλείματος και δανείων από αποτυχημένα project) και τη χρεοκοπία αυτής, ο Paul Sarbanes μαζί με τον Γερουσιαστή του Ohio, Michael Oxley, συνέθεσαν το νομοσχέδιο Sarbanes-Oxley του 2002. Αυτό αποτέλεσε μια καίρια αναθεώρηση των ομοσπονδιακών χρηματοοικονομικών κανονισμών -στο πλαίσιο του ελέγχου αλλά και των ποινών- ενώ, παράλληλα, προέβλεπε τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου συμβουλίου εποπτείας, με στόχο να αποφευχθούν παρόμοια σκάνδαλα «δόλιων» λογιστικών πρακτικών εις βάρος επενδυτών. Μάλιστα, το προαναφερθέν νομοσχέδιο επεβίωσε και από μία υπόθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου το 2010 με τις ελάχιστες δυνατές αλλαγές.
Επίσης, ένα σημαντικό γεγονός, που δεν είναι ευρέως γνωστό, είναι ότι ο Sarbanes επιλέχθηκε από τους συναδέλφους του στη Βουλή των Αντιπροσώπων, για να συγγράψει τα πρώτα τρία άρθρα της καταγγελίας καθαίρεσης του Προέδρου Nixon το 1974! Αν και τα πρώτα τρία άρθρα έγιναν δεκτά από την επιτροπή δικαστικών θεμάτων, η διαδικασία δεν προχώρησε καθώς -όπως είναι γνωστό- ο Richard Nixon παραιτήθηκε τον ίδιο Αύγουστο από την Προεδρία, δίνοντας τη θέση του στον τότε Αντιπρόεδρό του, Gerald Ford.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της τριακονταετούς θητείας του στη Γερουσία, ήταν -μεταξύ άλλων- μέλος Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και μάλιστα στην υποεπιτροπή των ευρωπαϊκών ζητημάτων.
Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του έργου του στο Κογκρέσο αποτέλεσε το γεγονός ότι παρέμεινε πιστός στις ρίζες του, προσπαθώντας με κάθε τρόπο -όσο περνούσε από το χέρι του- να προωθεί τα ελληνικά συμφέροντα. Ο ρόλος του ήταν διπλός, καθώς, από τη μία, συμβούλευε τον εκάστοτε Έλληνα πρωθυπουργό στην πορεία του στην διακυβέρνηση της χώρας, αλλά, από την άλλη, έφερνε στο προσκήνιο της αμερικανικής Γερουσία θέματα που αφορούσαν την Ελλάδα, την Κύπρο ή και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στα οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούσαν να λάβουν θέση.
Μεταξύ άλλων, ο Paul Sarbanes πρωτοστάτησε στον αγώνα για την επιβολή εμπάργκο όπλων στην Τουρκία κατόπιν της εισβολής της στην Κύπρο, ενώ πολλάκις έθιξε και κατέκρινε τις Η.Π.Α. για την υπερβολικά «χαλαρή» και ήπια στάση, που κρατούσαν απέναντι στη γείτονά μας.
Οι Έλληνες, με τη σειρά τους, αναγνώρισαν το έργο του σπουδαίο ομογενή πολιτικού το 2008, όταν ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, τού απένειμε τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Φοίνικος.
Πληθώρα προσωπικοτήτων, τόσο της πολιτικής σκηνής του Maryland όσο και της αμερικανικής γενικότερα, έσπευσαν να εκφράσουν τα συλλυπητήριά τους στην οικογένεια Sarbanes. Ο κυβερνήτης του Maryland, Larry Hogan, η Speaker της Βουλής, Nancy Pelosi, αλλά και ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος των Η.Π.Α., Joe Biden, ο οποίος είχε συνεργαστεί στενά με τον πρώην Γερουσιαστή Sarbanes, μίλησαν με τα καλύτερα λόγια σκιαγραφώντας έναν άνθρωπο με αρχές και αφοσίωση στα ιδανικά του, που υποστήριξε σθεναρά το καλό και τα αιτήματα των συνανθρώπων του. Φυσικά και από την ελληνική πλευρά, ο Πρωθυπουργός Κυριακός Μητσοτάκης, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, εξέφρασαν μέσω Twitter τη λύπη, αλλά και τον θαυμασμό τους στον σπουδαίο αυτό Έλληνα της ομογένειας.
Ο Paul Sarbanes ήταν σίγουρα ένας «φάρος» για τους Έλληνες της Αμερικής, αλλά και για την Ελλάδα σαν χώρα, καθώς υπερασπιζόταν σε κάθε περίσταση τα συμφέροντα και τα ιδανικά της. Τον τελευταίο καιρό -για να μην πω καλύτερα χρόνια- η χώρα μας περνάει δύσκολες καταστάσεις με τη γείτονα Τουρκία, σε ότι αφορά θέματα κυριαρχίας και τις επεκτατικές τάσεις της Άγκυρας. Σίγουρα, είμαστε «παιδιά» της «ευρωπαϊκής οικογένειας», όμως αυτό δεν είναι αρκετό. Οι διαρκείς πιέσεις και η αλαζονεία, που δείχνει η τουρκική πλευρά, σε συνδυασμό με την έλλειψη μιας κοινής σταθερής ευρωπαϊκής γραμμής απέναντί τους, δημιουργούν την ανάγκη για μια επιπρόσθετη βοήθεια από τους άλλους μας συμμάχους.
Σε τέτοιες περιστάσεις, θα έπρεπε να ελπίζουμε για έναν ομοεθνή «φάρο» από την Αμερική… έναν Παύλο Σαρμπάνη…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Paul Sarbanes, longtime US senator from Maryland, dies at age 87. USA TODAY, διαθέσιμο εδώ
- Paul Sarbanes, Longtime Senator From Maryland And Financial Reformer, Dies At 87, NPR, διαθέσιμο εδώ
- Paul Sarbanes: The passing of an emblematic Greek-American politician, e-kathimerini, διαθέσιμο εδώ
- Πέθανε ο Πολ Σαρμπάνης, μια ιστορική μορφή της Ομογένειας – Συγκίνηση σε Αμερική & Ελλάδα, ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ, διαθέσιμο εδώ
- Paul Spyros Sarbanes, Maryland State Archives, διαθέσιμο εδώ
- Paul Spyros Sarbanes, Biographical Directory of the United States Congress, διαθέσιμο εδώ
