Της Κωνσταντίνας Κασούμη,
Ένα ζήτημα που εδώ και δεκαετίες απασχολεί τόσο την ελληνική όσο την διεθνή επικαιρότητα είναι το Σκοπιανό. Η έντονη επιθυμία των γειτόνων μας Σκοπιανών για την αναγνώριση της ονομασίας της χώρας τους υπό τον όρο Μακεδονία, πράγμα το οποίο υλοποιήθηκε με την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Συγκεκριμένα, το παραπάνω θέμα της ονομασίας των Σκοπίων ήλθε στην επιφάνεια τον Σεπτέμβριο του 1991 όταν κήρυξαν την ανεξαρτησία τους έναντι της Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας, αποκαλώντας τη χώρα τους με την ονομασία Δημοκρατία της Μακεδονίας. Σε αυτό το σημείο παρατηρείται η πρόθεση των Σκοπιανών να θεμελιώσουν την ύπαρξή τους σε ένα μακεδονικό έθνος, παραποιώντας και υποκλέπτοντας την ελληνική ιστορία.
Στις 3 Δεκεμβρίου του 1991 ο ο πρόεδρος Κίρο Γκλιγκόροφ συνέταξε επιστολές προς τους ηγέτες όλων των κρατών, ζητώντας τους την διεθνή αναγνώριση της χώρας του. Η Βουλγαρία μάλιστα ήταν η πρώτη χώρα η οποία προέβη στην αναγνώριση αυτή. Η Ελλάδα επί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, όρισε τρεις όρους για να δεχθεί την ονομασία «Δημακρατία της Μακεδονίας»:
- Να αλλάξει η ονομασία Μακεδονία
- Να αναγνωρίσει ότι δεν έχει εδαφικές βλέψεις κατά της Ελλάδας
- Να αναγνωρίσει ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει μακεδονική μειονότητα
Τον Απρίλιο του 2008 η Ελλάδα άσκησε βέτο στη συμμετοχή των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ και τα μέλη του με ομοφωνία ανήγγειλαν ότι για τη συμμετοχή τους στο ΝΑΤΟ απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο καθορισμός του ονόματός τους. Το ίδιο βέβαια αποτελεί προϋπόθεση και για την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Προς επίλυση των παραπάνω, συνομολογήθηκε στις 12 Ιουνίου 2018 η Συμφωνία των Πρεσπών ανάμεσα σε Ελλάδα και Σκόπια επί πρωθυπουργίας του Αλέξη Τσίπρα. Τέθηκε σε ισχύ στις 12 Φεβρουαρίου του 2019, όπου και μετονόμασε τα Σκόπια σε Βόρεια Δημοκρατία της Μακεδονίας. Πρόκειται για μία νομικά δεσμευτική συμφωνία για τα μέρη από άποψη διεθνούς δικαίου και δεν μπορεί να αντικατασταθεί ή να ανακληθεί.
Η συμφωνία αυτή μόνο σταθεροποίηση της κατάστασης δεν μπόρεσε να επιτύχει. Η Ελλάδα όφειλε να διαφυλάξει την ιστορία και τον πολιτισμό της Μακεδονίας, πράγμα το οποίο η συμφωνία δεν μπορεί να υλοποιήσει. Πράγματι, η επίσημη ονομασία της χώρας είναι Βόρεια Μακεδονία, στην πράξη όμως κανείς δεν φαίνεται να χρησιμοποιεί τον όρο Βόρεια. Τόσο τα διεθνή ΜΜΕ, όσο ο πρωθυπουργός, Ζόραν Ζάεφ, μιλούν για κράτος της Μακεδονίας. Εξ αυτού και μόνο του λόγου, είναι προφανές ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος διαστρέβλωσης των ιστορικών και πολιτισμικών δεδομένων.
Από την άλλη μεριά, τα Σκόπια κάνοντας πολιτική σκοπιμότητας θέλησαν επί τη βάση του ελληνικού μακεδονικού πολιτισμού να χτίσουν τα θεμέλια της ισχύος τους. Η Μακεδονία είναι μια περιοχή με σημαντικό γεωπολιτικό πλούτο και με την συμφωνία αυτή δόθηκε βήμα για παρέμβαση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην περιοχή.
Σε κάθε περίπτωση, τα λόγια περιττεύουν από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση προέβη στη σύναψη της Συμφωνίας των Πρεσπών. Τα αποτελέσματα προφανώς θα φανερωθούν μακροπρόθεμα με την ελπίδα να μην είναι -σύμφωνα με τις προβλέψεις- δυσοίωνα.
Πηγές
