Του Παναγιώτη Παναγιωτακόπουλου,
Θα μπορούσε ποτέ η Ελλάδα να μπει στην συζήτηση γύρω από τους φορολογικούς παραδείσους ανά την υφήλιο; Μάλλον όχι είναι η απάντηση, όμως αν συνεχίσουν να γίνονται κινήσεις προς την σωστή κατεύθυνση τότε όλα θα ήταν πιθανά. Αφορμή για την όλη κουβέντα αυτή τη φορά είναι το νέο νομοσχέδιο που κατέθεσε εντός της εβδομάδας το Υπουργείο Οικονομικών.
Σύμφωνα με το πρόσφατο σχέδιο νόμου, λοιπόν, προκύπτουν φορολογικά κίνητρα, κάτω από τις ανάλογες προϋποθεσεις φυσικά, ώστε εργαζόμενοι, μισθωτοί και αυτοαπασχολούμενοι, ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, να μεταφέρουν την έδρα δραστηριοποίησης τους στην χώρα μας. Πιο συγκεκριμένα, κρίνονται εφικτά τα εξής,
- Απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του 50% του εισοδήματος που θα αποκτάται στην Ελλάδα, για 7 χρόνια.
- Μη εφαρμογή της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης για κατοικία και επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης.
Τα «ψιλά» γράμματα για να απολαύσει κανείς τα προνόμια που αναφέρθηκαν πρωτύτερα φαίνονται παρακάτω,
- Ο δυνητικά ευνοούμενος δεν ήταν φορολογικός κάτοικος της χώρας τα προηγούμενα 7 από τα 8 έτη προτού αιτηθεί μεταφοράς φορολογικής στέγης.
- Η μεταφορά θα γίνει από κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου ή από συνεργαζόμενο φορολογικά κράτος, σε διοικητικό επίπεδο, με την Ελλάδα.
- Η παροχή υπηρεσιών στην Ελλάδα θα εντάσσεται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης κατά την έννοια της 2ης παραγράφου του άρθρου 12 και θα γίνεται προς ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα είτε προς αλλοδαπή επιχείρηση μόνιμης εγκατάστασης στην Ελλάδα.
- Η παραμονή στην χώρα μας θα είναι τουλάχιστον διετούς διάρκειας.
Έπειτα από την σύντομη και επιγραμματική ανάλυση των λεπτομερειών γύρω από την νέα πρόταση περί φορολογικών δεδομένων κρίνεται σκόπιμη η περιήγηση ανά τον πλανήτη και η παρουσίαση των οικονομικών οφελών των χωρών που έως και σήμερα θεωρούνται οι ελκυστικότερες φορολογικές κατοικίες.
Λίγο πολύ, όλοι, είτε μέσω των ειδήσεων, και της περίφημης λίστας Λαγκάρντ, είτε μέσα από ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, έχουν μία ιδέα γύρω από πιθανούς προορισμούς του σύντομου ταξιδιού που θα ακολουθήσει, όμως σίγουρα εμφανίζονται και χώρες που κατά τα φαινόμενα είναι αυστηρές, πειθαρχημένες και κανείς δεν φανταζόταν ότι θα μπορούσαν να αποτελέσουν την ιδανική φορολογική κατοικία.
Ξεκινάμε από το Βέλγιο, το οποίο, τελευταία, παρουσίασε τεχνητά μετατοπισμένα έσοδα από χώρες με υψηλή φορολογία ύψους $20.5 δις, με το 19% φορολογίας των κερδών αυτών να φαντάζει για ορισμένους αρκετά δελεαστικό. Εξωτικός προορισμός, αν μη τι άλλο, τα νησιά Κέιμαν όχι μόνο για παραθεριστικούς λόγους, αλλά και για φοροαπαλλαγές τεραστίων διαστάσεων. Παρά το «ονειρικό» 0% στα μετατοπισμένα κέρδη, τα εθνικά έσοδα από ξένες εταιρίες είναι μόλις $32.9 δις. Στην Λατινική Αμερική και το Πουέρτο Ρίκο η επόμενη στάση όπου το επίσης πολύ χαμηλό 2% προσέλκυσε $38.3 δις από επιχειρήσεις που μετέφεραν την φορολογική τους έδρα. Επιστροφή εντός ευρωπαϊκών συνόρων, με το 3% του Λουξεμβούργου και το 13% της Ολλανδίας, να αποφέρουν $66 δις και $79.3 δις αντίστοιχα. Υπερσύγχρονος σε όλα τα επίπεδα ο επόμενος σταθμός, που δεν είναι άλλος από την Σιγκαπούρη, η οποία σχεδόν άγγιξε τα τριψήφια έσοδα με τα $98 δις από τεχνητές μετατοπήσεις, λόγω βεβαίως του χαμηλού 5% που προσφέρει. Η λίστα ολοκληρώνεται με δύο εκπλήξεις θα έλεγε κανείς, αφού Ιρλανδία και Ελβετία κατοχύρωσαν το χρυσό και το αργυρό μετάλλιο στην κούρσα των τεχνητά μετατοπισμένων εσόδων με $126.2 δις και 98$ δις κατ’ αντιστοιχία με τα κίνητρα να είναι 5% και 8% αναλόγως. Άλλες χώρες όπως η Κύπρος, η Ουγγαρία και η Μάλτα παρουσιάζουν, επίσης, ευνοϊκές φορολογικές συνθήκες, όμως τα έσοδα τους είναι μικρότερης κλίμακας και γι’ αυτό δεν παρουσιάστηκαν παραπάνω.
Γίνεται σαφές, πως ο επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός καλύπτει ακριβώς το λεγόμενο «παραθυράκι» του νόμου, ώστε η εκάστοτε εταιρία να αποκομίζει αυξημένα κέρδη μέσω της διάβρωσης της φορολογικής βάσης και της μετατόπισης της φορολογητέας ύλης. Πολύ κοντά αν όχι επάνω στα όρια της παρανομίας θα μπορούσε να πει κάποιος και άλλωστε δεν είναι λίγες οι φορές που πρόσωπα και επιχειρήσεις, που ακολουθούσαν την εν λόγω τακτική, έχουν κατηγορηθεί και ξέπλυμα χρήματος, ληξιπρόθεσμες οφειλές φόρων και άλλες οικονομικές απάτες.
Σε κάθε περίπτωση, όταν οι συνθήκες κινούνται στο φάσμα του ιδεατού, τότε τα έσοδα μιας χώρας μπορούν δυνητικά να δεχτούν μία ένεση τόνωσης διόλου αμελητέας ποσότητας με τα τρανταχτά παραδείγματα που προαναφέρθηκαν να ξεχωρίζουν. Ακόμα και αν η Ελλάδα βρίσκεται έτη φωτός μακριά από τους αριθμούς των φορολογικών παραδείσων αυτών, η στροφή που γίνεται με στόχο την προσέλκυση γηγενών και εξωγενών φορολογικών «επενδύσεων» μοιάζει να είναι προς την σωστή κατεύθυνση. Ιδιαίτερα σε περιόδους μακρόχρονων οικονομικών, και μη, κρίσεων σαν αυτές που βιώνουμε τα τελευταία, ουκ ολίγα, χρόνια στην όποια στρατηγική θα πρέπει πάντα να καταλαμβάνουν εξέχουσα θέση τα έσοδα από εισαγόμενους φορείς κάθε είδους. Ίσως ήρθε η ωρα την θέση του brain drain να καταλάβει το brain gain…
