Της Άννας-Μαρίας Μακρή,
«Η Ευρώπη περιμένει να υπερασπιστούμε το πνεύμα του διαφωτισμού» ήταν τα λόγια του Μακρόν, νέο-εκλεγέντος προέδρου της Γαλλίας το 2017, εκλεγμένου με το κίνημα “En Marche”, δηλαδή Εμπρός. Πόσο διαφωτιστικός, όμως, μπορεί να είναι ένας νόμος που απαγορεύει την απαθανάτιση των αστυνομικών εν ώρα δράσης και πόσο εμπρός για τα δεδομένα μιας Ευρώπης που ευαγγελίζεται την πρόοδο και τη δημοκρατία;
Περί «Καθολικής Ασφάλειας»
Το νομοσχέδιο της «Καθολικής Ασφάλειας», που έφερε στη Βουλή εν μέσω πανδημίας, η κυβέρνηση του Γάλλου προέδρου Μακρόν, προβλέπει τη φυλάκιση και την επιβολή μεγάλων προστίμων για όποιον φωτορεπόρτερ, αλλά και απλό πολίτη φωτογραφήσει και δημοσιεύσει εικόνες αστυνομικών σε ώρα υπηρεσίας. Συγκεκριμένα, το άρθρο 24 του εν λόγω νομοσχεδίου απαγορεύει τη δημοσιοποίηση φωτογραφιών και βίντεο της αστυνομίας «με βλαπτικό σκοπό», και ταυτόχρονα προβλέπει φυλάκιση ενός έτους και πρόστιμα ύψους 45.000 ευρώ για τους παραβάτες. Η τυπολογία αυτή εγκρίθηκε με 146 ψήφους, με την κυβέρνηση να προβαίνει σε τυπικές εγγυήσεις περί διαφύλαξης της δημοκρατίας και της ελευθερίας της πληροφόρησης.
Πώς, όμως, ένα τέτοιο μέτρο «δεν μπορεί να επιφέρει βλάβη στο δικαίωμα στην πληροφόρηση», όπως λέει η κυβέρνηση Μακρόν, τη στιγμή που η βλάβη έγινε και μάλιστα με νόμο. Όχι μόνο βλάπτει έτσι, την ενημέρωση, αλλά αναιρεί στοιχειώδεις ελευθερίες πολιτών και δημοσιογράφων. Η «Καθολική Ασφάλεια», λοιπόν, σημαίνει την συνταγματικά κατοχυρωμένη αποσιώπηση περιστατικών αστυνομικής αυθαιρεσίας, άγριας καταστολής των διαδηλώσεων και κατάχρησης εξουσίας από τις δυνάμεις της αστυνομίας, εικόνες που μας έρχονται από το μαζικό και δυναμικό κίνημα των «κίτρινων γιλέκων», το όποιο αντιμετωπίστηκε με ακραία αστυνομική βία. Εικόνες που έκαναν το γύρο του κόσμου και μας κάνουν να καταλαβαίνουμε πολύ καλά, γιατί μια κυβέρνηση προβαίνει σε μια κίνηση που στα μάτια και του πιο συντηρητικού φαίνεται αντιδημοκρατική.
Οι αστυνομικές αυθαιρεσίες, η βία και η άγρια καταστολή των πολιτών αποτελεί σημείο των καιρών μας, σχεδόν καθημερινά τα μέσα γεμίζουν με εικόνες από άγριες σκηνές βίας από αστυνομικές δυνάμεις προς διαδηλωτές και πολίτες. Πίσω, όμως, από τις στολές και τις ασπίδες, κρύβεται μια κυβέρνηση που την ώρα που το γκλoπ χτυπάει το κεφάλι του διαδηλωτή (χέρι και γκλoπ δεν αυτομολούν, μη γελιόμαστε), το κάνει, επειδή ακολουθεί μια εντολή ή γενικότερα και ακριβέστερα μια κυβερνητική εντολή. Ποια κυβέρνηση, όμως, λαϊκή και δημοκρατική θέλει τα γκλοπ της να χτυπάνε κεφάλια πολιτών; Ή καλύτερα ποια κυβέρνηση θέλει να φαίνεται κάτι τέτοιο εξώστρεφα στην κοινωνία;
Οι Γάλλοι απάντησαν με σύνθημα:
Κόντρα στις απαγορεύσεις, οι πολίτες βγήκαν μαζικά στον δρόμο, διαδηλώνοντας ενάντια σε ένα αυταρχικό νομοσχέδιο, που επιτίθεται στην ενημέρωση και τις ελευθερίες τους. Η απάντηση της κυβέρνησης Μακρόν στην αντίθεση του κόσμου προς το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε, ήταν άγρια καταστολή, δακρυγόνα και αύρες σε πολίτες και φωτορεπόρτερ. Χιλιάδες ήταν οι πολίτες, λοιπόν, ανάμεσα σε αυτούς και «Κίτρινα Γιλέκα» που γέμισαν τους δρόμους του Παρισιού και άλλων μεγάλων πόλεων της Γαλλίας, διαδηλώνοντας από την πρώτη μέρα της κατάθεσης, απέναντι σε ένα νομοσχέδιο πού προσβάλει την ελευθερία του Τύπου δίνοντας ταυτόχρονα ελευθέρας στην αστυνομική βία. Με συνθήματα, όπως «ο νόμος σας είναι ντροπή για μας», «εσείς τα όπλα, εμείς τις κάμερες», μέχρι τελευταία στιγμή ο Γαλλικός λαός φώναζε υπερασπιζόμενος κεκτημένες ελευθερίες. Στο πλευρό των διαδηλωτών σωματεία δημοσιογράφων και οργανώσεις προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρούει τον κώδωνα…της ανησυχίας:
Από την πλευρά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξέφρασε τις αμφιβολίες της σε σχέση με τον νόμο της γαλλικής κυβέρνησης που ποινικοποιεί τη δημοσίευση εικόνων αστυνομικών εν δράσει, επισημαίνοντας πως οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να ασκούν το επάγγελμά τους ελεύθερα και με ασφάλεια. Ταυτόχρονη ανησυχία σχετικά με το νομοσχέδιο εξέφρασε και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και ο Γάλλος συνήγορος του πολίτη.
Σε μια Ευρώπη που δείχνει με το δάχτυλο την Ουγγαρία και την Πολωνία, μετά από συντηρητικές ως και οπισθοδρομικές κυβερνητικές επιλογές, επικαλούμενη το κράτος δικαίου, την εφαρμογή και τη διατήρηση του, η Γαλλία μας κάνει να μιλάμε από την άλλη για μια Ευρώπη του δημοκρατικού ελλείματος. Για μια Ευρώπη που ξεχνάει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών της και δεν τα προστατεύει. Η Γαλλία, λοιπόν, σαν να έρχεται και συμπληρώνει το παζλ ενός ευρωπαϊκού ολοκληρωτισμού που διαχέεται από άκρη σε άκρη στη Γηραιά Ήπειρο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- «Μεγάλη διαδήλωση για την ελευθερία του Τύπου στο Παρίσι», Euronews, διαθέσιμο εδώ
- «Γαλλία: Χιλιάδες διαδήλωσαν κατά του περιορισμού της μετάδοσης εικόνων αστυνομικών», CNN.gr, διαθέσιμο εδώ