Της Αθηνάς Φατσέα,
Η κλιματική αλλαγή αποτέλεσε ένα από τα βασικά σημεία της εκλογικής εκστρατείας του Δημοκρατικού υποψηφίου, Joe Biden. Ο νεοεκλεγείς Αμερικανός Πρόεδρος σχεδιάζει να προωθήσει αλλαγές σε όλο το φάσμα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, από το Υπουργείο Γεωργίας και το Υπουργείο Μεταφορών μέχρι το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Εξωτερικών· ήτοι και σε μη περιβαλλοντικές υπηρεσίες, ώστε να επισπεύσει τις διαδικασίες περιορισμού του φαινομένου, καθώς αυτό επηρεάζει όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας. Πρώτη από αυτές τις αλλαγές και πιο πρόσφατη ήταν αυτή στο ζήτημα της περιβαλλοντικής κρίσης, όπου έχρισε ειδικό προεδρικό απεσταλμένο για το κλίμα τον πρώην υποψήφιο για το προεδρικό χρίσμα και Υπουργό Εξωτερικών John Kerry.
Ο απερχόμενος Ρεπουμπλικανός Πρόεδρος, αμφισβητώντας ακόμα και την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής, καθώς και τις απόψεις των επιστημόνων, εφάρμοσε πολιτική υπέρ των ορυκτών καυσίμων και αποχώρησε από την κλιματική συμφωνία του Παρισίου. Παρ’ όλο που είχαν ήδη σημειωθεί ακραία καιρικά φαινόμενα, καταστροφές και θάνατοι στις Η.Π.Α., εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, ο Trump προώθησε πιο χαλαρούς κανονισμούς για το κλίμα και το περιβάλλον.
Έτσι, ο 46ος Πρόεδρος των Η.Π.Α. καλείται να αποκαταστήσει μεγάλο μέρος της νομοθεσίας για το περιβάλλον, που ακυρώθηκε επί προεδρίας Trump. Αναφορικά με τη συμφωνία του Παρισίου για το κλίμα, από την οποία η Αμερική αποχώρησε και επίσημα στις 4 Νοεμβρίου 2020, ο Biden δήλωσε πως η χώρα θα επανενταχθεί σε αυτή στις 20 Ιανουαρίου 2021, την ημέρα που θα ορκιστεί ως ο επόμενος Αμερικανός Πρόεδρος. Αυτή του η κίνηση δύναται να παρακινήσει και να ευαισθητοποιήσει και άλλες πιο διστακτικές χώρες, όσον αφορά το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και τις πολιτικές καταπολέμησής του.
Πιο συγκεκριμένα, ο Δημοκρατικός Πρόεδρος έχει σχεδιάσει ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο πρόγραμμα επένδυσης 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε 4 έτη, με μακροπρόθεσμο στόχο τη μηδενική εκπομπή ρύπων έως το 2050. Το σχέδιο προβλέπει τη θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού με ενδιάμεσους στόχους-ορόσημα, την αύξηση των επενδύσεων στην καθαρή ενέργεια, την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας και την παροχή κινήτρων για την ανάπτυξη καινοτομιών στον τομέα της ενέργειας. Ακόμα και χωρίς την υποστήριξη του Κογκρέσου, λόγω της οριακής πλειοψηφίας των Δημοκρατικών στο νομοθετικό σώμα, ο Biden μπορεί να καταφέρει αλλαγές, περνώντας εκτελεστικές εντολές και νέους κανονισμούς.
Σε αυτό το πλαίσιο, το επιστημονικό περιοδικό Scientific American συγκέντρωσε απόψεις ειδικών επί του θέματος. Ενδεικτικά, προτείνεται η αναδιάρθρωση του συστήματος μεταφορών, η δημιουργία υποδομών για την ενθάρρυνση πεζών και ποδηλατών και η παροχή κινήτρων υπέρ των ηλεκτρικών οχημάτων σε όλους τους πολίτες. Επίσης, προτείνεται η άμεση αποπομπή υπευθύνων σε καίριες θέσεις που απορρίπτουν την κλιματική επιστήμη και η αντικατάστασή τους από άρτια καταρτισμένους επιστήμονες.
Επιπρόσθετα, οι ειδικοί κάνουν λόγο για την κλιματική δικαιοσύνη (climate justice). Με τον όρο αυτόν, περιγράφεται η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, με ταυτόχρονη πρόοδο προς την ισότητα και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η κλιματική αλλαγή εξετάζεται, δηλαδή, όχι μόνο ως ένα αυστηρά περιβαλλοντικό ζήτημα, αλλά, παράλληλα, και ως πολιτικό και ηθικό. Υπό αυτό το πρίσμα, αναγνωρίζεται ότι οι πιο ευάλωτες και φτωχές κοινωνικές ομάδες συχνά υφίστανται το μεγαλύτερο μέρος των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ενώ φέρουν μικρότερη ευθύνη για τις εκπομπές, που οδήγησαν στην κλιματική κρίση. Επομένως, πρέπει να αναζητηθούν πολιτικές, ώστε να περιοριστεί ο συχνά δυσανάλογος αντίκτυπος αυτού του φαινομένου, σε συνεννόηση με τοπικές κοινότητες και κινήματα.
Καταλήγοντας, είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός πως ο νέος Πρόεδρος των Η.Π.Α. τάσσεται υπέρ της επιστήμης και συμβουλεύεται τους ειδικούς. Αδιαμφισβήτητα, πρέπει να υπάρχει συνεχής προσπάθεια και να γίνουν πολλές αλλαγές με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ώστε να επιτευχθεί ο επιθυμητός στόχος. Ωστόσο, το γεγονός πως ο Biden θέτει την κλιματική κρίση ως προτεραιότητα και είναι ανοικτός σε διεθνή συνεργασία, προμηνύει ένα αισιόδοξο μέλλον.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ:
- Here’s How Scientists Want Biden to Take on Climate Change, Scientific American, διαθέσιμο εδώ
- How Biden aims to amp up the government’s fight against climate change, The Washington Post, διαθέσιμο εδώ
- 9 Things the Biden Administration Could Do Quickly on the Environment, The New York Times, διαθέσιμο εδώ
