Της Μαρίας Κόλλια,
Τα νέα προβλήματα απαιτούν και νέες λύσεις. Για αυτόν τον λόγο, ενόψει της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης που ξέσπασε, λόγω της εμφάνισης του κορωνοϊού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε την οικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, ώστε να συμβάλλει στην προστασία της υγείας όλων των ευρωπαίων πολιτών.
H Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η πανδημία του κορωνοϊού υπογράμμισε την ανάγκη για ακόμα μεγαλύτερο συντονισμό στην Ε.Ε., πιο ανθεκτικά συστήματα υγείας και καλύτερη προετοιμασία για μελλοντικές κρίσεις. Αλλάζουμε τον τρόπο αντιμετώπισης των διασυνοριακών απειλών για την υγεία». Με την σειρά του, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, υπό ευθύνη του οποίου υπόκειται η Ένωση Υγείας υπογράμμισε: «Oι οργανισμοί μας της Ε.Ε. πρέπει να είναι εξοπλισμένοι με ισχυρότερες εντολές για την καλύτερη προστασία των πολιτών της Ένωσης. Για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορωνοϊού και των μελλοντικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στην υγεία, μόνος τρόπος είναι να προχωρήσουμε με πιο αποτελεσματικά εργαλεία σε επίπεδο Ε.Ε.».
Πρέπει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι ήδη το 2013 ελήφθη η απόφαση από πλευράς Ε.Ε. σχετικά με τις διασυνοριακές απειλές, βάσει της οποίας καθιερώθηκε η ανταλλαγή πληροφοριών και οι συμβάσεις κοινής προμήθειας ιατρικών αντιμέτρων, όπως φερ’ ειπείν ιατρικού εξοπλισμού, μεταξύ των κρατών-μελών της Ένωσης. Η απόφαση αυτή είχε σημαντική συμβολή στην τωρινή υγειονομική κρίση, παρόλα αυτά, πρέπει να γίνουν κάποιες επιπλέον διορθώσεις ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή αποδοτικότητα του συστήματος.
Για τη επίτευξη του περαιτέρω κοινού συντονισμού και της ετοιμότητας του μηχανισμού σε περιπτώσεις υγειονομικών κρίσεων, έχει προταθεί η ενδυνάμωση του ρόλου τόσο του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), όσο και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ). Ειδικότερα, το ECDC θεωρείται ότι μπορεί να παίξει καίριο ρόλο ως προς την επιδημιολογική επιτήρηση σε πραγματικό χρόνο, την προειδοποίηση, την υποβολή εκθέσεων, την ικανότητα κινητοποίησης ειδικής ομάδας Ε.Ε. για την υγεία στα κράτη-μέλη, και την αξιολόγηση κινδύνου. Με την σειρά του, το ΕΜΑ αναλαμβάνει να βελτιώσει την λειτουργικότητα των εφοδιαστικών αλυσίδων των ιατρικών προϊόντων και των φαρμάκων περιορίζοντας, στα πλαίσια του εφικτού, την έλλειψη σε χρήσιμα φάρμακα και συντονίζοντας τόσο επιστημονικές μελέτες που εγγυώνται ή απορρίπτουν την ασφάλεια πιθανών εμβολίων όσο και κλινικές δοκιμές.
Πέραν της ενίσχυσης των δύο αυτών οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει ένα νέο κανονισμό για τις διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας. Αναλυτικά, προβλέπεται η κατάρτιση συγκεκριμένου σχεδίου της Ε.Ε. ώστε να ξεπεραστούν κρίσεις στον τομέα των πανδημιών και να αξιοποιηθεί η τεχνητή νοημοσύνη και άλλα προηγμένα τεχνολογικά εργαλεία προκειμένου να οικοδομηθεί ένα ευρωπαϊκό σύστημα επιτήρησης. Επιπρόσθετα, κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να υποβάλλει αναλυτική αναφορά όσον αφορά τους δείκτες του εκάστοτε εθνικού συστήματος υγείας. Τέλος, υπάρχει ειδική μέριμνα για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης στην Ε.Ε., κατά την οποία προτείνεται η ενίσχυση του συντονισμού, και η προμήθεια προϊόντων σχετικών με την κρίση· ειδικότερα όταν μια χώρα ήδη από πριν παρουσίαζε σημαντικές ελλείψεις.
Η πρωτοβουλία αυτή από μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης κρίνεται, εκτός από ωφέλιμη, και απολύτως αναγκαία. Υποχρέωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνιστά να συνεισφέρει, στο μέτρο του δυνατού, για τη διασφάλιση του πιο σημαντικού αγαθού, αυτού της υγείας, στους πολίτες των κρατών-μελών. Όπως ήδη αναφέρθηκε, βέβαια, η απόφαση του 2013 για τις διασυνοριακές απειλές βοήθησε στη βελτίωση της κατάστασης κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας του νέου κορωνοϊού. Παρόλα αυτά, η απειλή παραμένει, και όσο κατευθυνόμαστε προς την καρδιά του χειμώνα, ο κίνδυνος εντείνεται.
Έτσι, με τα παρόντα δεδομένα, είναι αδήριτη ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να κλιμακώσει την δράση της για την προστασία της δημόσιας υγείας. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για την κατασκευή του συστήματος επιτήρησης, καθώς αποτελεί μια ιδιαίτερα ευφυή προσθήκη που μπορεί να επιτύχει τα μέγιστα αποτελέσματα.
Συνοψίζοντας, εάν υπάρξει συνδυασμός των τεχνολογικά εξελιγμένων εργαλείων, της ορθής επιστημονικής έρευνας και των οικονομικών πόρων που μπορεί και πρέπει να διαθέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς είναι ζήτημα «ζωής και θανάτου» κυριολεκτικά, τα αποτελέσματα μόνο ενθαρρυντικά θα μπορούσαν να είναι. Με άλλα λόγια, ακόμα και αν δεν επιτευχθεί η εξάλειψη του ιού τάχιστα, καθώς αυτό εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μειωθεί ο αριθμός των θυμάτων, και σίγουρα θα υπάρχει μεγαλύτερη ετοιμότητα για ενδεχόμενη παρόμοια κατάσταση μελλοντικά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή: https://ec.europa.eu/greece/news/20201111__2_el
- ΣοφοκλέουςIn: https://www.sofokleousin.gr/sxoinas-ta-prota-vimata-gia-tin-oikodomisi-tis-eyropaikis-enosis
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή: https://ec.europa.eu/health/eunewsletter/260/newsletter_el
