Του Κωνσταντίνου-Ειρηναίου Σταμούλη,
Αφήνουμε πίσω μας ακόμη μια εβδομάδα έντασης και πολιτικών διαξιφισμών, κάτι που δεν είναι απαραίτητα κακό αν συλλογιστούμε ότι η δημοκρατία αναπνέει μέσα από την υγιή πολιτική αντιπαράθεση και την ανταλλαγή επιχειρημάτων. Μόνο που όταν την επιμέρους παράθεση τεκμηριωμένων απόψεων και επιχειρημάτων αντικαθιστά ο διχασμός, τότε το επίπεδο του πολιτικού λόγου και κατ΄επέκταση της αντιπαράθεσης, φθάνει στα τάρταρα. Αν συνυπολογίσουμε δε, το γεγονός ότι όλο αυτό συνέβη εν μέσω μιας πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης που τείνει να τεθεί εκτός ελέγχου, τότε οι συνέπειες καθίστανται καταστροφικές.
Σήμερα θα αναλύσουμε τα γεγονότα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις πορείες για το Πολυτεχνείο. Μέσα από 4 απλά ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να δώσουμε απάντηση σε ζητήματα εν μέρη αυτονόητα, τα οποία παρόλα αυτά απασχόλησαν τον δημόσιο διάλογο.
- Έπραξε σωστά η Κυβέρνηση που προχώρησε σε απαγόρευση των πορειών για την επέτειο του Πολυτεχνείου;
Αναμφίβολα. Η Κυβέρνηση στο σημείο αυτό έλαβε μία απόφαση αυτονόητη. Απαγόρευσε τη διεξαγωγή οποιασδήποτε συγκέντρωσης. Πως θα μπορούσε άλλωστε να μην το κάνει τη στιγμή που τα κρούσματα είναι πάνω από 2000 την ημέρα, οι διαθέσιμες Μ.Ε.Θ. μειώνονται με σταθερό ρυθμό και ο αριθμός των νεκρών λαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις; Μία Κυβέρνηση που δεν θα λάμβανε τώρα, αυτό το αυτονόητο μέτρο, όπως και προηγουμένως, το μέτρο της μη διεξαγωγής παρελάσεων την 25η Μαρτίου και 28η Οκτωβρίου ή την απαγόρευση εκδηλώσεων για τον εορτασμό του Πάσχα, θα ήταν μία επικίνδυνη Κυβέρνηση.
- Ήταν μια ακραία αντισυνταγματική απόφαση η απαγόρευση συναθροίσεων άνω των τριών ατόμων;
Στα μάτια τα δικά μου ήταν περισσότερο μια αχρείαστη απόφαση. Τη στιγμή που ήδη η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς υποχρεωτικού κατ’ οίκον περιορισμού, άρα οι μετακινήσεις πλην των 6 περιπτώσεων που προβλέπονται, απαγορεύονται, μια επιπλέον απαγόρευση που κινήθηκε στα όρια της αντισυνταγματικότητας, μοιάζει να μπορεί να επιφέρει περισσότερα αρνητικά παρά θετικά. Συγκεκριμένα, δημιούργησε πόλωση και εντάσεις στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Μάλιστα, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το Μέρα 25, συνυπέγραψαν κείμενο διαμαρτυρίας. Στο κείμενό τους, χαρακτήρισαν την απόφαση αντιδημοκρατική και ζήτησαν την άμεση ανάκλησή της. Την ίδια στιγμή, «πόλεμος» είχε ξεσπάσει και στον χώρο της δικαιοσύνης, με την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων να χαρακτηρίζει αντισυνταγματική την απόφαση, ενώ συγχρόνως διακεκριμένοι συνταγματολόγοι όπως ο Νίκος Αλιβιζάτος και Αντώνης Μανιτάκης, εκφράζουν αντίθετη άποψη. Δεν είμαι συνταγματολόγος για να δύναμαι να δώσω μια ξεκάθαρη απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα. Σε κάθε περίπτωση όμως θεωρώ πως δεν χρειάζονταν εν μέσω πανελλήνιας καραντίνας, μια επιπρόσθετη απόφαση που θα έφερνε αυτή τη θύελλα συζητήσεων και αντιδράσεων.
- Ήταν σωστή η απόφαση όσων διαδήλωσαν;
Εδώ δεν χρειάζεται να επιλέξουμε ανάμεσα σε σωστό και λάθος αλλά ανάμεσα σε υπευθυνότητα και ανευθυνότητα. Και η επιλογή διεξαγωγής πορείας, τη στιγμή που χιλιάδες συμπολίτες μας νοσούν από τον κορωνοϊό ή παραμένουν στο σπίτι, μακριά από αγαπημένα τους πρόσωπα για να μη νοσήσουν, τη στιγμή που χιλιάδες επιχειρήσεις, εργαζόμενοι άρα και νοικοκυριά πλήττονται από το 2ο αυτό lockdown, τη στιγμή που χιλιάδες μαθητές περιορίζονται στη διαδικτυακή εκπαίδευση, η συγκέντρωση τόσων ατόμων, ακόμη και τηρώντας τα απαραίτητα μέτρα, είναι πέρα για πέρα ανεύθυνη. Κόμματα τα οποία εξαπέλυαν επίθεση στη Κυβέρνηση όταν ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο για ατομική ευθύνη, έδωσαν ακόμη ένα «πάτημα» στον Κυριάκο Μητσοτάκη, να επιμείνει στο ίδιο αφήγημα.
- Ήταν σωστή η στάση της Αστυνομίας;
Η αστυνομική συμπεριφορά σχετικά με τη διαχείριση των όποιων πορειών που διεξήχθησαν κατά τον εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου, απασχόλησε την κοινή γνώμη. Πολλές εικόνες αστυνομικής βίας έφτασαν για ακόμα μία φορά στα μάτια μας. Οφείλουμε όμως να κρίνουμε την ευρύτερη κατάσταση. Έργο της αστυνομίας λοιπόν ήταν να αποτρέψει τη διεξαγωγή εκδηλώσεων και συναθροίσεων με βάση την κυβερνητική εντολή. Σε καμία περίπτωση όμως δεν δικαιολογείται η αλόγιστη χρήση βίας σε βάρος των διαδηλωτών. Τον τελευταίο καιρό, οι περιπτώσεις αστυνομικής βίας πληθαίνουν, κάτι που γεννά ερωτήματα και συγχρόνως δημιουργεί την απαίτηση για αναδιάρθρωση στους κόλπους του σώματος. Οφείλουμε παράλληλα να επισημάνουμε, ότι στο πλαίσιο του σχεδιασμού για την αποτροπή συγκεντρώσεων, περισσότεροι από 4000 αστυνομικοί βρέθηκαν σε υπηρεσία στην Αθήνα. Χωρίς καμία ουσιαστική προφύλαξη, χωρίς καμία απόσταση ασφαλείας. Ακόμη περισσότεροι άνθρωποι δηλαδή εκτέθηκαν στον κίνδυνο του κορωνοϊού. Άνθρωποι με οικογένειες οι οποίοι παρά τις συνθήκες, εξακολουθούν να εκτελούν τις υπηρεσίες τους.
Για να είμαστε λοιπόν ξεκάθαροι. Το Πολυτεχνείο είναι οι ιδέες του, οι μνήμες του και οι αγωνιστές του. Τιμάμε την επέτειο αυτή με το νόημα της χαραγμένο στις συνειδήσεις μας, με τον να μην ξεχνάμε όσους πάλεψαν για Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία. Τιμάμε το Πολυτεχνείο μέσα από την κοινωνική μάχη απέναντι στον ολοκληρωτισμό και τον αυταρχισμό σε κάθε εκδοχή τους. Τιμάμε το Πολυτεχνείο προστατεύοντας την Δημοκρατία, προστατεύοντας άρα το κοινωνικό σύνολο, τους συμπολίτες μας. Οι νεκροί, δεν χρειάζεται να κινδυνεύσουν κι άλλες ανθρώπινες ζωές για να τιμηθούν. Οι ιδέες, δεν χρειάζεται να πληγεί το κοινωνικό σύνολο, για να διατηρήσουν τη φλόγα τους αναμμένη και να συνεχίσουν να εμπνέουν.