Της Εύας Πάντελη,
«Ο άνθρωπος είναι ον φύσει κοινωνικό και πολιτικό. Αυτός που μπορεί να ζήσει μακριά από τις ανθρώπινες κοινωνίες είναι θηρίο ή θεός». Κατά τον Αριστοτέλη, ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως κοινωνικό ον, έχει δηλαδή την ανάγκη να συνυπάρχει με άλλα άτομα, ώστε να μπορέσει να επιβιώσει και να εξελιχθεί στο ύψιστο των δυνατοτήτων του. Τι συμβαίνει, όμως, όταν το άτομο προσπαθεί να ενταχθεί σε σύγχρονα κοινωνικά περιβάλλοντα; Τι σημαίνει η «πρώτη εντύπωση» για την κοινωνικότητα και την ψυχολογία του ατόμου;
Από την αρχή της ζωής μας, καλούμαστε να ενταχθούμε σε κοινωνικές ομάδες και να συνάψουμε σχέσεις με διαφορετικά κατά καιρούς άτομα. Όπως προαναφέρθηκε, αυτό συμβαίνει γιατί ως άνθρωποι θέλουμε να νιώθουμε μέλη μιας κοινότητας ή μιας παρέας. Ωστόσο, αυτό δεν είναι για όλους εύκολο. Δεν είναι λίγα τα άτομα, τα οποία δυσκολεύονται να κοινωνικοποιηθούν και να αναπτύξουν επικοινωνιακές σχέσεις με άλλους ανθρώπους, και αυτό θα μπορούσε κανείς να πει ότι είναι εν μέρει μία απόρροια της εποχής μας. Όσο οι ρυθμοί της καθημερινότητας μας αυξάνονται, λόγω υποχρεώσεων επαγγελματικών και μη, τόσο μειώνεται ο χρόνος για διασκέδαση και κοινωνικοποίηση. Μία άλλη άποψη, επίσης, αποδίδει τις ευθύνες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όσον αφορά το φαινόμενο της κοινωνικής αποξένωσης.
Στο συγκεκριμένο άρθρο, όμως, δεν θα αναπτυχθεί καμία από τις δύο θεωρίες. Για ποιο λόγο; Ο προβληματισμός εδώ έγκειται περισσότερο στο αποτέλεσμα όλων των υποθετικών σεναρίων/θεωριών, το οποίο αφορά το ίδιο το άτομο και όχι στον σχολιασμό του φαινομένου. Είναι γεγονός, λοιπόν, ότι πρώτον το άτομο θέλει να κοινωνικοποιηθεί και δεύτερον ότι πολλά άτομα βρίσκουν δυσκολία στην ανάγκη αυτή.
Δεν είναι λίγες οι φορές στις οποίες ένα άτομο πιθανώς να διαφοροποιήσει τον τόνο της φωνής του, τη γλώσσα του σώματός του και ίσως και όλη του τη συμπεριφορά συνειδητά ή ασυνείδητα, ώστε να ταιριάξει καλύτερα στο περιβάλλον το οποίο βρίσκεται και στο συνομιλητή του. Ακόμη, εξίσου πιθανό είναι να διαφοροποιηθεί η θεματολογία της συζήτησης ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του συνομιλητή. Αυτές είναι μερικές από τις «αλλαγές», τις οποίες δύναται κάποιος να παρατηρήσει είτε στον εαυτό του είτε σε κάποιον άλλο και οι οποίες είναι φυσικό επακόλουθο, εάν κάποιος επιθυμεί να γίνει αποδεκτός από τον συνάνθρωπό του. Όλα τα παραπάνω, εννοούνται φυσικά σε βαθμό λογικό, και σε σημείο όπου είναι αποδεκτά κοινωνικό και από τον εκάστοτε «δέκτη» χωρίς να έχουν σκοπό προσβλητικό ή γενικώς αρνητικό προς αυτόν. Επιπρόσθετα, όσα προαναφέρθηκαν δεν σημαίνει ότι υιοθετούνται από κάθε άτομο, όμως, αναλύονται με σκοπό να ερευνηθεί μία άλλη σκοπιά στο ζήτημα των κοινωνικών σχέσεων.
Στόχος, λοιπόν, όλων όσων αναγράφονται είναι να γίνει ίσως μία ανασκόπηση πάνω στις «πρώτες εντυπώσεις». Για ποιο λόγο να γίνει αυτό; Γιατί αν αναλογιστούμε ίσως και από προσωπικές μας εμπειρίες, πιθανόν είναι να κατανοήσουμε περισσότερο τον λόγο για τον οποίο κάποιο άτομο μπορεί για παράδειγμα να αλλάξει τον τόνο της φωνής του ή το πώς κινείται στο χώρο, αντί να προστρέξουμε σε σχηματισμό λανθασμένων απόψεων. Σε αυτό το σημείο, γίνεται η αναφορά στις πρώτες εντυπώσεις, τις οποίες διαμορφώνουμε και σε κάποιες περιπτώσεις σε μικρότερο χρονικό διάστημα από όσο θα έπρεπε, μέχρι να καταλάβουμε πλήρως τον χαρακτήρα του συνανθρώπου μας. Σίγουρα, δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να συναναστρέφονται με όλους τους ανθρώπους και αυτό είναι γνωστό καθολικά, αφού το κάθε άτομο έχει ένα πολύπλευρο και πολυδιάστατο χαρακτήρα. Ωστόσο, είναι σημαντικό για όλους, αλλά κυρίως και για τα άτομα, τα οποία δεν έχουν πολλές κοινωνικές δεξιότητες, να μην έχουμε και εμείς ήδη από πριν μία αρνητική στάση, η οποία συνήθως καταλήγει σε μία αρνητική κριτική του ατόμου, άρα και στη μη αποδοχή του από εμάς ή το κοινωνικό μας περιβάλλον. Κατά αυτόν τον τρόπο, στο μόνο πράγμα που συμβάλλουμε είναι στην περαιτέρω απομάκρυνση του ατόμου από ανθρώπους, φιλίες και κοινωνική αποδοχή με φυσικό επακόλουθο όλων αυτών, τη φθορά στη δική του ψυχολογία.
Είναι καίριας σημασίας, λοιπόν, ο καθένας από εμάς να υιοθετεί μία πιο θετική και ευπρόσδεκτη στάση σε όλους τους ανθρώπους και ίσως λίγο περισσότερο, όταν αυτή αφορά σε νέες γνωριμίες.
