Της Ελένης Διοΐλη,
Παρίσι… ώρα 21:00. Ο φιλικός ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ των Εθνικών ομάδων Γαλλίας-Γερμανίας ξεκινάει στο Stade de France, στην περιοχή Saint Denis της γαλλικής πρωτεύουσας. Ο Γάλλος Πρόεδρος, Francois Oland, μαζί με τον Γερμανό Υπουργό Εξωτερικών, Frank-Walter Steinmeier, βρίσκονται στο στάδιο μαζί με 72 χιλιάδες κόσμο. Λίγο αργότερα, μια ομάδα ισλαμιστών τρομοκρατών του ISIS, αποφασισμένη να φέρει τον τρόμο στη γαλλική πρωτεύουσα, πραγματοποιεί επιθέσεις σε έξι διαφορετικά σημεία στο όνομα του Ισλάμ ως αντίποινα για τη συμμετοχή της Γαλλίας στους βομβαρδισμούς των θέσεων του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις εκείνο το βράδυ θα αποτελέσουν τις μεγαλύτερες τρομοκρατικές επιθέσεις στη σύγχρονη ιστορία της Γαλλίας με πολλές κοινωνικές, πολιτικές και ψυχολογικές επιπτώσεις.
Οι επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν εντός μισής ώρας. Στις 21:20, ώρα Παρισιού, ένας ισλαμιστής καμικάζι πυροδοτεί τα εκρηκτικά του έξω από ένα εστιατόριο που βρίσκεται κοντά στο Stade de France. Νωρίτερα του είχε απαγορευθεί η είσοδος στο γήπεδο, καθώς ένας υπάλληλος ασφαλείας, διενεργώντας έλεγχο, τον είχε απομακρύνει, διότι δεν κατείχε εισιτήριο. Δέκα λεπτά αργότερα ακολουθεί και δεύτερη έκρηξη από έναν δεύτερο καμικάζι αυτοκτονίας. Και οι δύο εκρήξεις γίνονται αντιληπτές από θεατές και ποδοσφαιριστές στο γήπεδο, οι οποίοι όμως δεν έχουν ιδέα τι συμβαίνει έξω και ο αγώνας συνεχίζεται. Ο Πρόεδρος Oland και ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών αποχωρούν διακριτικά από το γήπεδο με τον Oland να κατευθύνεται στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Στις 21:25 στο 10ο διαμέρισμα του Παρισιού ένας βαριά οπλισμένος άντρας πυροβολεί έξω από το εστιατόριο Le Petit Cambodge και το μπαρ Le Carillion, ενώ μερικά λεπτά αργότερα πυροβολισμοί ακούγονται στα εστιατόρια La Bonne Biere και La Casa Nostra. Στις 21:36 σειρά έχει το εστιατόριο Le Belle Equipe, ενώ τρία λεπτά αργότερα ένας καμικάζι πυροδοτεί τα εκρηκτικά με τα οποία είναι ζωσμένος και αυτοκτονεί έξω από το εστιατόριο Le Comptoir Voltaire. Στις 21:50 τρείς ένοπλοι άντρες εισέρχονται στον συναυλιακό χώρο Bataclan, στον οποίο παρευρίσκονται 1.500 άνθρωποι για να παρακολουθήσουν τη συναυλία του αμερικανικού ροκ συγκροτήματος “Eagles of Death Metal”. Οι τρομοκράτες ανοίγουν πυρ αδιακρίτως στους παρευρισκόμενους. Ακολουθούν πανικός και ομηρία πεντακοσίων περίπου θεατών, ανατίναξη δύο καμικάζι, είσοδος της ομάδας κρούσης της αστυνομίας, εξουδετέρωση ενός από τους καμικάζι από την αντιτρομοκρατική και απελευθέρωση των ομήρων δύο ώρες μετά το μακελειό.
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου 2015 δεν ήταν οι πρώτες που συγκλόνιζαν τη Γαλλία, καθώς το ISIS είχε αναλάβει την ευθύνη στο σατυρικό περιοδικό Charlie Hebdo για τις επιθέσεις στις 7 Ιανουαρίου του ίδιου έτους και στην εβραϊκή συναγωγή της Νίκαιας έναν μήνα αργότερα. Ωστόσο, οι επιθέσεις εκείνο το βράδυ δεν είχαν απλά στόχο τη Γαλλία και την πολιτική της στη Συρία. Οι τρομοκράτες ήθελαν να πλήξουν τον δυτικό τρόπο ζωής και να υπάρξουν όσο το δυνατόν περισσότερα ανθρώπινα θύματα. Οι επιθέσεις προκάλεσαν φόβο στους πολίτες, ψυχικά τραύματα και μετατραυματικό στρες, εδραιώνοντας μια περίοδο φόβου στην Ευρώπη. Πολλοί αυτόπτες μάρτυρες, τραυματίες, όμηροι και θύματα δήλωναν για πάρα πολύ μεγάλο διάστημα ότι χρειάζονταν ψυχολογική βοήθεια, ενώ κάποιοι δήλωναν ότι υπέφεραν τόσο πολύ από μετατραυματικό στρες που αδυνατούσαν να ανταπεξέλθουν στις απλές υποχρεώσεις τους. Τέλος, σοβαρό πλήγμα υπέστη ο τουρισμός και η οικονομία της χώρας, όσο και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, καθώς ο φόβος για τρομοκρατικές επιθέσεις είτε κατά την περίοδο χριστιανικών εορτών είτε σε μέρη με μεγάλο συγχρωτισμό, όπως χριστουγεννιάτικες αγορές και φεστιβάλ, ήταν έντονος.
Η Γαλλία άλλαξε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις. Αρχικά, η προσπάθεια εύρεσης συνεργών των τρομοκρατών και ο φόβος να υπάρξει εκ νέου μια επίθεση ώθησαν την κυβέρνηση να θέσει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, επιβάλλοντας απαγόρευση κυκλοφορίας τα πρώτα 24ωρα μετά τις επιθέσεις και επαναφέροντας τους ελέγχους στα εξωτερικά της σύνορα. Στρατιωτικές μονάδες αναπτύχθηκαν σε μεγάλες πόλεις της Γαλλίας, όπως και του Βελγίου, διότι πολλοί από την ομάδα των τρομοκρατών είχαν βέλγικη υπηκοότητα. Επιπλέον, ο φόβος για την ισλαμική τρομοκρατία και την είσοδο τζιχαντιστών μέσω των προσφυγικών ροών σκλήρυνε την πολιτική των κρατών της Ευρώπης απέναντι στους πρόσφυγες.
Η γαλλική κυβέρνηση δέχτηκε αρκετές επικρίσεις για το γεγονός της μη αποτελεσματικής πρόληψης ενός τόσο μεγάλου τρομοκρατικού χτυπήματος. Αρχικά, φαίνεται ότι οι γαλλικές αρχές είχαν ενημερωθεί από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες για υποκείμενη μεγάλη τρομοκρατική επίθεση στη Γαλλία. Επίσης, οι δράστες των τρομοκρατικών επιθέσεων ήταν σεσημασμένοι, γνωστοί στις μυστικές υπηρεσίες για τις εξτρεμιστικές τους δραστηριότητες, οι οποίοι είχαν επιστρέψει στην Ευρώπη από τη Συρία μέσω των προσφυγικών ροών. Η αντιτρομοκρατική μετά τις επιθέσεις, μελετώντας υλικό από τις κάμερες και τον τρόπο που είχαν μετακινηθεί οι τρομοκράτες, κατάφεραν να φτάσουν στα ίχνη του Abdelhamid Abaaoud, ενός ακόμη τρομοκράτη μαροκινής-βελγικής καταγωγής, που θεωρείται και ο εγκέφαλος των επιθέσεων, και να τον σκοτώσουν. Οι έρευνες συνεχίστηκαν στις Βρυξέλλες, καθώς η περιοχή Molenbeek της βελγικής πρωτεύουσας θεωρήθηκε ο θύλακας της ισλαμικής τρομοκρατίας στην Ευρώπη.
Σήμερα, ο ισλαμικός εξτρεμισμός, παρόλο που το Ισλαμικό Κράτος έχει περιοριστεί σημαντικά, βρίσκεται ακόμη στο πολιτικό προσκήνιο και στη σφαίρα συζήτησης. Το γεγονός ότι οι εξτρεμιστές τρομοκράτες των επιθέσεων στην Ευρώπη είναι μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς που έχουν μεγαλώσει σε ευρωπαϊκές χώρες και έχουν λάβει την ευρωπαϊκή εκπαίδευση μας καταδεικνύει το γεγονός της χαμηλής κοινωνικής τους ενσωμάτωσης στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα και τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής. Έτσι, φαινόμενα μοναχικών τρομοκρατών συνεχίζουν να υφίστανται και εκτιμώ ότι θα είναι και περισσότερα στο μέλλον, καθώς το χάσμα Ισλάμ-Ευρώπης μεγαλώνει.
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία δημιούργησαν ένα μεγάλο κύμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης προς τον γαλλικό λαό. Το hashtag #PrayForParis είχε 6,5 εκατομμύρια tweets στο Twitter, ενώ πολλά ευρωπαϊκά μνημεία φωταγωγήθηκαν με τα χρώματα της γαλλικής σημαίας. Εκατόν τριάντα ένα άτομα έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των τρομοκρατικών επιθέσεων, με τους περισσότερους να βρίσκονται στον συναυλιακό χώρο του Bataclan. Παρά τον φόβο που υπήρχε διάχυτος στη γαλλική πρωτεύουσα, στις 15 Νοεμβρίου οικογένειες των θυμάτων, αυτόπτες μάρτυρες και απλοί πολίτες απέδωσαν φόρο τιμής στα θύματα, πηγαίνοντας στους τόπους τον επιθέσεων. Ήταν όλοι εκεί για να δείξουν ότι ο φόβος δεν θα τους λυγίσει, ότι η αγάπη, η ανθρωπιά και η ζωή νικούν το μίσος, τη μισαλλοδοξία και τον θάνατο.
