Του Αυγέρη Αυγέρη,
Ο μύθος θέλει τους Αμερικανούς να λατρεύουν τα δικαστήρια. Οι φετινές εκλογές εξελίσσονται ώρα με την ώρα σε δυστοπικό θρίλερ, σε κάποιου είδους κακογραμμένο σενάριο πολιτικού δράματος και η δικαστική οδός φαίνεται να είναι αυτή που θα καθορίσει τον νικητή της προεδρίας. Ένα τραγελαφικό 2020 δεν απογοητεύει ούτε σε επίπεδο πολιτικών εκπλήξεων, καθώς, στις Η.Π.Α., ο 45ος πρόεδρος, δεν δείχνει να έχει διάθεση να αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο. Ας δούμε, λοιπόν, αν και κατά πόσο ο Donald Trump θα μπορέσει να παραμείνει στο πόστο του για άλλα τέσσερα χρόνια, παρά το γεγονός ότι ο αμερικανικός λαός φαίνεται να προτιμά τον Δημοκρατικό υποψήφιο, Joe Biden, με μεγάλη πλειοψηφία.
Όταν οι ιστορικοί γράψουν για τις αμερικανικές εκλογές του 2020 δεν θα μπορέσουν σε καμιά περίπτωση να μην αναφερθούν στην πανδημία του κορωνοϊού. Αυτό συμβαίνει, καθώς, αν δεν ζούσαμε σε αυτές τις ακραίες υγειονομικές συνθήκες, οι εκλογές δεν θα έφταναν στο σημείο που έφτασαν. Θα ξεκινήσουμε κάνοντας λόγο για τον τρόπο διεξαγωγής των προεδρικών εκλογών στις Η.Π.Α., μιας, αν μη τι άλλο, αλλόκοτης διαδικασίας.
Στην Αμερική, οι ψηφοφόροι έχουν τη δυνατότητα να μην παραστούν στις κάλπες την ημέρα των εκλογών, για να ψηφίσουν, αλλά μπορούν να ψηφίσουν ταχυδρομικά εκ των προτέρων. Όλες οι πολιτείες παρέχουν, κατά βάση, αυτή τη δυνατότητα στο εκλογικό σώμα, με διαφορές ανάλογα με το νομοθετικό πλαίσιο των πολιτειών ξεχωριστά. Ωστόσο, φέτος, συνέβη κάτι ανεπανάληπτο. Λόγω της πανδημίας, οι ψηφοφόροι προτίμησαν να μείνουν σπίτια τους και να ψηφίσουν δι’ αλληλογραφίας σε μεγάλους αριθμούς, αιφνιδιάζοντας την απροετοίμαστη εκλογική υποδομή, καθώς και την καμπάνια επανεκλογής του 45ου Προέδρου. Η λογική των Ρεπουμπλικάνων ήταν ότι, αν επιτρέψουμε σε άτομα που συνήθως δεν ψηφίζουν (εργαζόμενες μητέρες, μειονότητες, φοιτητές κ.α.) να το πράξουν ταχυδρομικά, τότε το εκλογικό σώμα θα διευρυνθεί απότομα, δίνοντας άδικο προβάδισμα στους Δημοκρατικούς. Ξεκίνησε έτσι γρήγορα να χτίζεται ένα αφήγημα ότι οι Δημοκρατικοί θέλουν να κλέψουν τις εκλογές, με τον Trump να δηλώνει έμμεσα ότι, αν δεν κερδίσει τον Νοέμβριο, τότε οι Δημοκρατικοί μαγείρεψαν τις ψήφους.
Σιγά σιγά, από το καλοκαίρι μέχρι πριν από λίγες μέρες, ο Donald Trump έκανε δηλώσεις που υποστήριζε ότι όχι μόνο δεν θα δεχτεί να αναγνωρίσει την ενδεχόμενη ήττα του, αλλά άδραξε και μια ευκαιρία που του ανοίγει το παράθυρο να κερδίσει (;) τις εκλογές «στα χαρτιά». Επιστρέφουμε κάπως έτσι στα δικαστήρια, και συγκεκριμένα στον Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. Εκεί που ο 45ος Πρόεδρος είχε την τύχη να διορίσει 3 από τους 9 δικαστές, γέρνοντας έτσι την ιδεολογική ζυγαριά του δικαστηρίου αποφασιστικά υπέρ των συντηρητικών Ρεπουμπλικάνων, με πλειοψηφία 6 προς 3.
Ο θάνατος της προοδευτικής δικαστής Ruth Bader Ginsburg τον Σεπτέμβριο και η υπερβολικά κοντινή στις εκλογές αντικατάστασή της από την συντηρητική Amy Coney Barrett φαίνεται να έγινε από τους Ρεπουμπλικάνους με τα μάτια στραμμένα όχι μόνο στις δικαστικές αποφάσεις του μέλλοντος (οι οποίες, φυσικά, θα γίνουν πιο συντηρητικές), αλλά στις εκλογές. Αν θυμηθούμε τις στοιχειωτικές εκλογές του 2000, το περιβόητο Bush v. Gore, θα δούμε τι συνέβη, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο παρενέβη στην εκλογική διαδικασία. Ο Δημοκρατικός Al Gore έχασε τις εκλογές, επειδή το Ανώτατο Δικαστήριο σταμάτησε την ανακαταμέτρηση των ψήφων στη Φλόριντα, χαρίζοντας έτσι τη νίκη τους Ρεπουμπλικάνους.
Οι φετινές εκλογές δεν μοιάζουν, όμως, με αυτές του 2000, πέρα από την πιθανή εμπλοκή του Ανώτατου Δικαστηρίου. Οι συνθήκες διαφέρουν, οι υποψήφιοι είναι σε κάθε περίπτωση ιδιαίτεροι και η κοινωνική πόλωση είναι πρωτόγνωρη στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία. Ποιο είναι, επομένως, το επιχείρημα του τωρινού προέδρου; Με βάση ποια γεγονότα θα καταφύγει στα δικαστήρια, για να αμφισβητήσει την πλέον πολύ πιθανή νίκη του Joe Biden; Είναι σε θέση να κερδίσει, τελικά, άλλα τέσσερα χρόνια στον προεδρικό θώκο;
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο μαγικός αριθμός που οδηγεί σε νίκη έναν υποψήφιο πρόεδρο είναι οι 270 ψήφοι στο Κολέγιο των Εκλεκτόρων. Για την ώρα, ο Biden φαίνεται να έχει εξασφαλίσει αυτές τις ψήφους, άρα, θεωρητικά, δεν υπάρχει κάτι που να στέκεται ανάμεσά του και στον Λευκό Οίκο. Τίποτα, εκτός από την εγωπάθεια και τον ναρκισσισμό του Donald Trump. Όπως αναφέραμε, ο τωρινός πρόεδρος κάνει λόγο εδώ και αρκετούς μήνες για νοθεία τεραστίων διαστάσεων και προβάλλει την άποψη ότι οποιαδήποτε ψήφος καταμετρηθεί μετά το πέρας της 3ης Νοεμβρίου, της ημέρας των εκλογών, θα πρέπει να θεωρηθεί άκυρη. Το επιχείρημα του «κόκκινου στρατοπέδου» αγγίζει τη λογική, αλλά, τελικά, την περνά ξώφαλτσα.
Στις Η.Π.Α., ο νικητής των εκλογών μπορεί τυπικά να ανακοινωθεί την ημέρα των εκλογών, αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι η ανακοίνωση έρχεται μετά τη συνολική καταμέτρηση των ψήφων. Σε κάποιες πολιτείες, η τελική ημερομηνία ανακοίνωσης των επίσημων εκλογικών αποτελεσμάτων φτάνει μέχρι και στις 11 Δεκεμβρίου (California το 2020)! Επομένως, ο νικητής ανακοινώθηκε το 2016, για παράδειγμα, κατόπιν προβλέψεων και όχι επίσημων στοιχείων. Ο λόγος που φέτος η ανακοίνωση του νικητή αργεί να έρθει εντοπίζεται στον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο το εκλογικό σώμα ψήφισε. Οι επιστολικές ψήφοι μπορούσαν, σε κάποιες περιπτώσεις, να αποσταλούν μέχρι και το κλείσιμο της κάλπης το απόγευμα της 3ης του μηνός, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα καταμετρούνταν την ίδια ημέρα. Οι φετινές ιδιαιτερότητες και καθυστερήσεις βρίσκουν λογική εξήγηση, όπως και νομική βάση, σε αντίθεση με τις μηνύσεις που έχει υποβάλει, και θα υποβάλει στη συνέχεια, η καμπάνια του Donald Trump.
Επομένως, τι πραγματικά εντοπίζουμε εδώ; Γιατί δεν αποδέχεται την ήττα του ο νυν πρόεδρος; Δεν υπάρχει ήπιος τρόπος να το θέσουμε: βιώνουμε μια διάθεση υπονόμευσης της δημοκρατικής διαδικασίας, υπονόμευσης της λαϊκής επιθυμίας και καταστρατήγησης του τυπικού πνεύματος του ευ αγωνίζεσθαι των προεδρικών εκλογών, επειδή ο Donald Trump δεν ξέρει να χάνει (πράγμα που και ο ίδιος έχει δηλώσει πολύ πρόσφατα).
Παρ΄ όλα αυτά, είμαστε εδώ που είμαστε. Τα αποτελέσματα αργούν και η αγανάκτηση των δύο στρατοπέδων κορυφώνεται. Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν ήδη ξεκινήσει να υποβάλλουν μηνήσεις και είναι πολύ πιθανό να μην είμαστε σίγουροι για το ποιος θα είναι ο επόμενος «Πλανητάρχης» για καιρό ακόμα. Μπορεί, λοιπόν, ο Donald Trump να κλέψει τις εκλογές που κατά μεγάλη πιθανότητα έχει χάσει;
Μάλλον, όχι. Παρά το γεγονός ότι το Ανώτατο Δικαστήριο είναι φίλα προσκείμενο προς τους συντηρητικούς, οι Η.Π.Α. δεν παύουν να είναι μια χώρα με γερούς δημοκρατικούς θεσμούς. Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν έχουν κάποιο αποδείξιμο επιχείρημα. Δεν υπάρχουν ενδείξεις «γαλάζιας» νοθείας και ο Joe Biden έχει αγγίξει το αναγκαίο όριο των 270 εκλεκτορικών ψήφων. Ακόμα και σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί ανακαταμέτρηση ψήφων στο Wisconsin και στο Michigan (ή ακόμα και σε άλλες πολιτείες), όπως ζητά η καμπάνια του προέδρου, το αποτέλεσμα δεν φαίνεται να αλλάζει. Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να πούμε σχεδόν με σιγουριά (όσο σίγουρος, δηλαδή, μπορεί να είναι κάποιος που εξετάζει την αμερικανική πολιτική σκηνή) ότι οι Δημοκρατικοί κατάφεραν να κερδίσουν σύννομα και μέσω της εκλογικής διαδικασίας την προεδρία. Τώρα, μένει να δούμε πότε ο Donald Trump θα μαζέψει το εγώ του και θα αποδεχτεί τα γεγονότα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Trump says he is preparing for legal challenges to vote counts as final sprint begins, The Guardian
- Trump’s Supreme Court vow was what he planned all along, Politico
- Trump readies thousands of attorneys for election fight, Politico
- Could Trump really settle US election result in the supreme court?, The Guardian
- Election results certification dates, 2020, Ballotpedia