Συνέντευξη στην Ιωάννα Χατζηαντωνίου,
Ο γνωστός επικοινωνιολόγος, πολιτικός αναλυτής και CEO της εταιρείας διαδικτυακής επικοινωνίας 3sixtycom, Χρήστος Ακρατόπουλος, μιλάει στο OffLine Post για τις αυριανές εκλογές στις Η.Π.Α., στο πλαίσιο του Παρατηρητηρίου Αμερικανικών Εκλογών.
Στη συνέντευξη, που ακολουθεί, ο κ. Ακρατόπουλος αναλύει τα σενάρια εκλογής των υποψηφίων με βάση τις στρατηγικές που φαίνεται να ακολουθούν, για να συλλέξουν ψηφοφόρους. Επίσης, επεξηγεί τα σχόλια και τις αντιδράσεις του κοινού απέναντι στις κινήσεις του εκάστοτε υποψηφίου, ενώ, παράλληλα, πραγματεύεται το «παράδοξο» των εκλογών του 2016 και την πιθανότητα αυτό να επαναληφθεί.
- Trump και κορωνοϊός: Πώς επηρέασε, πιστεύετε, η ασθένεια του Προέδρου την πορεία της καμπάνιας του; Ποιες οι πιθανότητες να ήταν ένα “marketing trick”, το οποίο τον «ανέβασε» στα μάτια των ψηφοφόρων του;
Όλη αυτή η περιπέτεια, που πέρασε, δεν τον βοήθησε καθόλου. Αντιθέτως, ο κόσμος θεώρησε ότι η θεραπεία που ακολούθησε δεν είναι προσφερόμενη στο απλό κοινό και ότι ο Πρόεδρος ήταν προνομιούχος σε σχέση με την αντιμετώπιση του ιού. Οι Αμερικανοί θεωρούν ότι δεν μπορούν να έχουν την ίδια αντιμετώπιση, οπότε αυτό το κομμάτι δεν βοήθησε τον Τραμπ και φάνηκε στις δημοσκοπήσεις. Ένα άλλο θέμα που αμφισβητείται αν τον βοήθησε ή όχι έγκειται στη στάση του μετά την όλη ιστορία με τον κορωνοϊό. Είπε πως έμαθε πάρα πολλά όσο ήταν στο νοσοκομείο και συνέχισε μετά την ίδια τακτική δηλώνοντας ότι «Ο ιός δεν είναι κάτι σοβαρό», «Μην αφήνετε να επηρεάζει τη ζωή σας» κτλ. Αυτό είχε, τελικά, αρνητικό αντίκτυπο στον κόσμο.
Μια άλλη προσέγγιση στο θέμα είδαμε, όταν ο Μπόρις Τζόνσον στην Αγγλία προσβλήθηκε από τον ιό και νοσηλεύτηκε, άλλαξε πλήρως την στάση του απέναντι στο ζήτημα. Έστειλε ένα ηχηρό μήνυμα ότι τον έσωσε το Εθνικό Σύστημα Υγείας και ότι ο ιός είναι κάτι πολύ σοβαρό. Αμέσως μετά από αυτές τις δηλώσεις του, η δημοτικότητά του αυξήθηκε κατά 5 έως 8 μονάδες. Αντίθετα με τον Τραμπ, που είδαμε στις δημοσκοπήσεις πτώση μην αλλάζοντας στάση στο ζήτημα. Δεν βοήθησε, λοιπόν, αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι όλος ο Λευκός Οίκος και πολλοί συνεργάτες του κόλλησαν και αυτό δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα, ακόμα και στους Γερουσιαστές, που διεκδικούν φέτος την επανεκλογή τους και από τα γκάλοπ αυτό φάνηκε.
- Ο Donald Trump έχει χαρακτηριστεί, ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο, ένας αλαζόνας Πρόεδρος, ο οποίος προβαίνει σε ακραίες δηλώσεις, παραδείγματος χάριν, για την πανδημία του κορωνοϊού. Από την προτροπή του για κατανάλωση αντισηπτικού έως το πιο πρόσφατο «Είμαι το δείγμα του τέλειου ανθρώπου», οι δηλώσεις του σοκάρουν τη διεθνή σκηνή. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί είναι αυτοί που συνεχίζουν να τον υποστηρίζουν και να στηρίζουν στα λεγόμενά του την επιλογή τους να μην ακολουθούν τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας. Πού στηρίζετε αυτή του τη δημοτικότητα;
Καταρχάς, αμέσως μετά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο, οι Ρεπουμπλικάνοι οι οποίοι άρχισαν να ανησυχούν για τον κορωνοϊό αυξήθηκαν από το 50% στο 70%. Αυτό σημαίνει ότι κατάλαβαν ότι, αν κάποιος μπορεί να κολλήσει στον Λευκό Οίκο (το καλύτερα προστατευμένο περιβάλλον της Αμερικής), τότε είναι επικίνδυνο να το κολλήσει ο οποιοσδήποτε στην Αμερική. Τώρα, όσον αφορά το δεύτερο ερώτημα, για το εάν τον ακολουθούν και αν τον πιστεύουνε πάρα πολλοί Αμερικάνοι, είναι δύσκολο να το εξηγήσουμε με την πολιτική συμπεριφορά των ψηφοφόρων που ζούμε στην Ευρώπη. Υπάρχει ένα πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό Αμερικάνων που παραμένουν Ρεπουμπλικάνοι και συνεχίζουν να ψηφίζουν το κόμμα τους. Το ότι είναι υπέρ του Τραμπ και αν είναι θετικοί προς αυτόν, κατά πολλοίς οφείλεται στο ότι είναι πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων. Το θέμα είναι ότι ο Τραμπ, αυτή τη στιγμή, έχει μικρότερη δημοτικότητα από ότι το Ρεπουμπλικανικό κόμμα. Κατά δεύτερον, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό, 12-15% των Ρεπουμπλικάνων, που δεν στηρίζουν τον Τραμπ, μετακινούνται προς τον Μπάιντεν. Οι μετακινήσεις ψηφοφόρων μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων είναι ένα προς δύο υπέρ του Μπάιντεν. Αυτό σημαίνει ότι δεν τον ακολουθούν όλοι, αλλά, από την άλλη πλευρά, είναι ένας Πρόεδρος που απευθύνεται στην σκληρή Conservative βάση και την έχει φανατίσει πάρα πολύ. Αντίστοιχα, βέβαια, έχει φανατιστεί ιδιαίτερα και η βάση των Δημοκρατικών, παρόλο που οι Δημοκρατικοί έχουν περισσότερους moderates ψηφοφόρους. Δεν ξέρω κατά πόσο κάνει, τελικά, καλό στον Τραμπ που συνέχισε την εικόνα που είχε στις εκλογές του 2016 και τον βοήθησε να νικήσει την Κλίντον.
Αυτό, που γίνεται τώρα στην Αμερική, γινόταν στην Ελλάδα την δεκαετία του ‘80. Εκείνη την εποχή, στην χώρα μας, ο φανατισμός εκφραζόταν καθημερινά σε κάθε πολιτική συζήτηση, υπήρχαν δύο μεγάλα πολιτικά στρατόπεδα που φωνάζανε. Αυτό δεν το είχαμε δει ποτέ στην Αμερική. Ο Τραμπ έχει φανατίσει τον κόσμο του, αλλά, την ίδια ώρα, έχει φανατιστεί, άρα, πολύ και ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας των Η.Π.Α. εναντίον του. Σε όλες τις δημοσκοπήσεις έβλεπες ένα ποσοστό από 46 έως 48% να είναι strong disaproval προς τον Πρόεδρο και αυτό σημαίνει μεγάλη εχθρότητα. Ο Πρόεδρος στην Αμερική είναι σεβαστός. Για τον μόνο για τον οποίο έχουμε τόση εχθρότητα είναι ο Τραμπ. Είναι μια στρατηγική που ο ίδιος έχει επιλέξει, αλλά δεν ξέρουμε αν θα του βγει σε καλό τελικά.
Ο Τραμπ απευθύνθηκε εξαρχής στους λευκούς ψηφοφόρους που δεν έχουν πτυχίο κολλεγίου ή ανώτατης εκπαίδευσης. Αυτό είναι ένα μεγάλο κοινό και αποτέλεσαν το 40% των ψηφοφόρων του 2016. Ωστόσο, αυτό το κοινό συρρικνώνεται χρόνο με τον χρόνο, γιατί ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό των Αμερικάνων πηγαίνει σε Κολέγιο. Ο Τραμπ, το 2016, λοιπόν, μίλησε στη γλώσσα τους, μίλαγε σαν και αυτούς. Τα νούμερα που πήρε ήταν συντριπτικά στην κατηγορία αυτή, σε αναλογία 68-31. Συνέχισε να απευθύνεται στο κοινό αυτό με αυτή τη γλώσσα και θεωρεί ότι μπορεί να τους φέρει και το 2020 στις κάλπες και να κάνει τη διαφορά. Το πρόβλημα είναι, όμως, ότι μιλώντας σε αυτή τη γλώσσα, και κυρίως μιλώντας σχεδόν αποκλειστικά στους άντρες λευκούς χωρίς πτυχίο, που πήρε 72%, έχασε τις γυναίκες, και ειδικά τις λευκές γυναίκες που ζουν στα προάστια. Εκεί, έπαθε μεγάλη ζημιά και αν βλέπουμε τον Μπάιντεν να είναι κατά 8 με 9 μονάδες μπροστά, κατά ένα μεγάλο ποσοστό, οφείλεται εκεί.
- Μεταξύ των πιο πρόσφατων «μαργαριταριών-σχολίων» του Trump, θα ήθελα να υπογραμμίσω το «Θέλω να δώσω στους άντρες σας δουλειές». Τι γνώμη έχετε γι’ αυτό;
Στην Αμερική, υπάρχουν τρεις διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές. Αυτή με τη μικρή πυκνότητα πληθυσμού, που, κατά βάση, είναι Ρεπουμπλικάνοι και συντηρητικοί, υπάρχουν οι μεγάλες πόλεις, που είναι, κατά βάση, Δημοκρατικές και υπάρχουν και τα προάστια, στα οποία ζει περίπου το 50% και αυτοί οι ψηφοφόροι δίνουν τη νίκη στον έναν ή τον άλλον. Τώρα, ο Τραμπ είναι πίσω 5 με 8 μονάδες στα προάστεια και αυτό οφείλεται, όχι τόσο στους άνδρες των προαστίων, αλλά στις γυναίκες. Κυρίως έχουν αλλάξει άποψη οι λευκές γυναίκες των προαστίων, οι οποίες καταδικάζουν τον Τραμπ.
Αυτό είναι τεράστιο πρόβλημά του και ζήτησε στις τελευταίες ομιλίες του από τις γυναίκες να «τον αγαπήσουν λίγο περισσότερο», αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Αντίθετα, μεγαλώνει η διαφορά. Αυτό το «θέλω να δώσω πίσω τη δουλειά στον σύζυγό σου» είναι σαφέστατά αρνητικό για τις γυναίκες. Ωστόσο, το είπε για άλλον λόγο.
Και εδώ είναι ευκαιρία να δούμε πόσο μπροστά είναι οι επαγγελματίες που ασχολούνται με τις Αμερικάνικες εκλογές και πόσο σε βάθος ερευνούν τη συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Σε μια πρόσφατη έρευνα, που έγινε, ήθελαν να βρούνε για ποιον λόγο υπάρχουν 100.000 Αμερικανών που συστηματικά δεν ψηφίζουν και βρήκαν πάρα πολλοί ενδιαφέροντα πράγματα. Κατέληξαν, λοιπόν, να χωρίσουν όλους αυτούς τους πολίτες σε έξι κατηγορίες ανάλογα με τα δημογραφικά τους χαρακτηριστικά και τους λόγους που απέχουν από τις εκλογές. Μία κατηγορία από αυτές τις κατηγορίες, που αποτελεί και το 17% του αυτού του κοινού των novoters, είναι κάποιοι συντηρητικοί άνθρωποι χωρίς πτυχίο, που ιστορικά έχουν χαμηλά ποσοστά turnout. Άλλες κατηγορίες (20% και 21%) είναι οι νέοι, που κλίνουν προς τους Δημοκρατικούς, που ζουν σε μεγάλες πόλεις μεταξύ τους και πολλοί Αφροαμερικανοί τους οποίους τώρα προσπαθούν να φέρουν στις κάλπες οι Δημοκρατικοί και που, αν το καταφέρουν, θα έχουν μια κολοσσιαία νίκη. Υπάρχει, τέλος, και μια κατηγορία (18%) – η τελευταία που υπάρχουν κάποιες πιθανότητες να ψηφίσουν κάποια φορά – η οποία αποτελείται κυρίως από γυναίκες χωρίς πολιτική κατεύθυνση, χωρίς να λένε τι ψηφίζουν και το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι μένουν σπίτι με τα παιδιά και δεν δουλεύουν από άποψη. Είναι, όμως, συντηρητικές στις απόψεις και σε αυτό ακριβώς το κοινό απευθύνθηκε ο Τραμπ με αυτή του τη δήλωση. Είναι η τελευταία του προσπάθεια να αυξήσει την εκλογική του βάση και για αυτό έκανε αυτή τη δήλωση. Παίρνει μεγάλο ρίσκο, αλλά προσπαθεί να φέρει όσους μπορεί από αυτό το κοινό, που είναι πολύ χαμηλής πιθανότητας να ψηφίσει. Όμως, την ίδια ώρα, απομακρύνει ακόμα περισσότερες γυναίκες που ήδη ψηφίζουν από κοντά του.
- Από την άλλη, στο δεύτερο προεδρικό debate ο Πρόεδρος Trump παρουσίασε μια αρκετά διαφορετική εικόνα, θέτοντας και κάποιες «επιτυχημένες παγίδες» στον Αντιπρόεδρο Biden. Θεωρείτε πως πέτυχε αυτή η ανανεωμένη στρατηγική στο να αλλάξει την εικόνα του στα μάτια του αμερικανικού λαού -έστω και καθυστερημένα- και να καταφέρει να τον συγκεντρώσει με το μέρος του;
Μετά το δεύτερο debate, ο Τραμπ δεν μπορούσε να έχει άλλη στρατηγική, καθώς υπήρχε η απόφαση των διοργανωτών του debate να κλείνουν τα μικρόφωνα, αν υπάρχουν διακοπές, και άρα δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά. Θεωρείται ότι πήγε πολύ καλύτερα από το 1ο debate, γιατί δεν ήταν τόσο εριστικός και δεν έβγαλε την ίδια άσχημη εικόνα απέναντι στο κοινό. Το θέμα είναι ότι ο Μπάιντεν δεν έχασε ούτε από αυτό το debate, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις.
Όσον αφορά στο θέμα που τέθηκε στο 2ο debate για το fracking και γενικά την αγορά του πετρελαίου, πρέπει να τονίσουμε ότι, σε παλαιότερες έρευνες (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2020), το 65% των Αμερικάνων δήλωναν υπέρ της αποδέσμευσης της Αμερικής από το πετρέλαιο, αυτό δηλαδή που εκφράζει ο Μπάιντεν. Οπότε, γενικά στην Αμερική, το θέμα δεν επηρέασε σημαντικά, ώστε να μειώσει τον Μπάιντεν δημοσκοπικά.
Υπάρχουν, όμως, περιοχές που εξαρτώνται από το σχιστολιθικό πετρέλαιο και αέριο, που έχουν βρει οι Αμερικάνοι, και τους έχει δώσει τα τελευταία δύο χρόνια πλήρη ενεργειακή αυτονομία. Ας μην ξεχνάμε ότι η Αμερική το ‘70 πέρασε μεγάλη ενεργειακή κρίση και τώρα, όχι απλά έχουν αυτονομία, αλλά και τη δυνατότητα εξαγωγής. Το Τέξας, το Μίσιγκαν, η Πενσυλβάνια έχουν πάρα πολύ μεγάλα κοιτάσματα και αν κλείσουν τέτοιες επιχειρήσεις, κάποιος κόσμος θα χάσει τη δουλειά του. Ο φόβος, λοιπόν, των Δημοκρατικών είναι ότι αυτός ο κόσμος θα κατευθυνθεί στον Τραμπ. Η αλήθεια είναι ότι, μετά το debate, δεν είδαμε ιδιαίτερες αλλαγές σε αυτές τις Πολιτείες. Στο Τέξας, η διαφορά είναι μόλις 1-2% υπέρ του Τραμπ και στην Πενσυλβάνια, υπάρχει μία ελάχιστη μείωση 1%, που οφείλεται στο ότι οι αναποφάσιστοι επιστρέφουν κυρίως σε αυτό που είχαν ψηφίσει το 2016.
- Kamala Harris: Στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών βλέπουμε τη δυναμική Kamala Harris στην προσπάθειά της να «ενώσει» τον αμερικανικό λαό. Ως η πρώτη υποψήφια γυναίκα χρώματος για το αντιπροεδρικό αξίωμα, πώς θα επηρεάσει τη δημοτικότητα του Biden και το τελικό αποτέλεσμα;
Όντως, η Χάρις, λόγω της καταγωγής της, του ότι είναι γυναίκα και ότι μπορεί να απευθυνθεί στο πιο προοδευτικό κομμάτι των Δημοκρατικών, οι οποίοι σαφώς δεν είναι τόσο κοντά στον Μπάιντεν, που είναι moderate, δηλ. πιο συντηρητικός Δημοκρατικός, μπορεί να παίξει έναν θετικό ρόλο στην καμπάνια. Από την άλλη, το ιστορικό της ως ασχολούμενη με τη δικαιοσύνη αποτελεί πολύ θετικό χαρακτηριστικό ευρύτερα για τους Αμερικάνους, ειδικότερα στις γυναίκες. Έχει θετικά ποσοστά δημοτικότητας, «τραβάει κόσμο». Βέβαια και ο Τραμπ τής επιτίθεται και οι Ρεπουμπλικάνοι ευλόγως θέτουν το ζήτημα πως, λόγω της ηλικίας του Μπάιντεν, υπάρχει κίνδυνος να τη δουν Πρόεδρο -ενώ δεν την έχουν ψηφίσει! Συγκεκριμένα, ισχυρίζονται ότι, με τη Χάρις, οι Liberals έρχονται να πάρουν την προεδρία, όταν κανένας πρόεδρος που έχει εκλεγεί από τους Δημοκρατικούς δεν ήταν από αυτή την τάση του Κόμματος. Αυτό, λοιπόν, είναι ένα πολύ κύριο επιχείρημα των Ρεπουμπλικάνων, ότι δηλ. έρχονται οι Liberals στην εξουσία από την πίσω πόρτα. Τώρα αυτό μένει, φυσικά, να φανεί, εάν θα παίξει και πόσο ρόλο στις εκλογές.
- Λίγες ημέρες πριν τις εκλογές και με σχεδόν 95 εκατομμύρια Αμερικανούς να έχουν ήδη ψηφίσει δι’ επιστολής ή νωρίτερα στις κάλπες, θα ήθελα να ρωτήσω τα δικά σας προγνωστικά. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν προβάδισμα στον Biden σε πολλές Πολιτείες και σε κάποια swing states (π.χ. Pennsylvania, Michigan, Minnesota) τα οποία είναι απαραίτητα για τη νίκη του. Πιστεύετε υπάρχει πιθανότητα ανατροπής του Προέδρου Trump ή θα έχουμε μια επανάληψη του σκηνικού του 2016;
Λοιπόν, αυτή είναι η ερώτηση του εκατομμυρίου. Για να δούμε ποιος έχει πιθανότητες να κερδίσει στις εκλογές πρέπει να δούμε κάποια πράγματα. Το ένα είναι το πώς διεξάγονται οι εκλογές. Μπορεί κάποιος να κερδίσει τη λαϊκή ψήφο παναμερικανικά, αλλά ο αντίπαλος να κερδίσει τις πολιτείες που πρέπει και να βγει πρόεδρος. Αυτό έγινε το 2016, όταν η Κλίντον κέρδισε με 2.1% τις εκλογές και μια διαφορά 3 εκατομμυρίων ψήφων, αλλά έχασε τους αντιπροσώπους στο εκλεκτορικό κολλέγιο, καθώς ο Τραμπ κατάφερε και πήρε το Μίσιγκαν, την Πενσυλβάνια, το Μιλγουόκι και τη Φλόριντα στον πόντο. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί στατιστικά, πραγματικά από ένα νούμερο κι πάνω (επιβεβαιωμένο και από έρευνες Αμερικανών).
Όπως είναι σήμερα η κατανομή των ψήφων σε όλη την Αμερική, δεν μπορεί να κερδίσει ο Μπάιντεν με 4% στη λαϊκή ψήφο και να μην εκλεγεί Πρόεδρος. Απλά δεν γίνεται. 4% σημαίνει ότι θα πάρει τις πολιτείες που πρέπει, για να γίνει Πρόεδρος. Ιστορικά, κανένας Πρόεδρος δεν έχει χάσει τις εκλογές, ο οποίος να έχει κερδίσει με 3% και πάνω. Ο Μπάιντεν, αυτή τη στιγμή, είναι μεταξύ 8%-9% μπροστά στα γκάλοπ. Την ίδια ώρα και μέρα1,το 2016, η Κλίντον ήταν μόλις 2,2% πάνω. Η διαφορά, όπως καταλαβαίνετε, είναι πολύ μεγάλη. Αυτό σημαίνει ότι, εάν ο Μπάιντεν κερδίσει με μία διαφορά πάνω από 4%, είναι πάρα πολύ δύσκολο να μην εκλεγεί Πρόεδρος.
Δεύτερον και πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι υπάρχουν κάποια ποιοτικά στοιχεία που δείχνουν πόσο κοντά είναι ο Μπάιντεν να κερδίσει τις εκλογές. Για παράδειγμα, κανένας Πρόεδρος δεν έχει επανεκλεγεί τα τελευταία 50-60 χρόνια με αρνητικό approval rating: ο Ομπάμα το 2012 είχε +1,7, ο Bush ο νεότερος το 2004 είχε +0,5, ο Ρίγκαν είχε +25. Αυτή τη στιγμή, ο Τραμπ έχει ένα αρνητικό approval rating της τάξεων των 8.5 μονάδων. Επίσης, ένα άλλο ποιοτικό στοιχείο αφορά το γεγονός ότι ο Μπαίντεν έχει θετική απήχηση +3%-4%, τη στιγμή που ο Τραμπ φτάνει στο -12% και σε κάποιες δημοσκοπήσεις -15%!
Έπειτα, είναι το early voting. Το 2016 το 40% των Αμερικανών ψήφισε νωρίτερα. Αυτή τη στιγμή, βάσει των στατιστικών μας, έχουν ψηφίσει δι’ επιστολής 95 εκατομμύρια Αμερικάνοι (ψήφοι που έχουν ανοιχθεί και ελεγχθεί) και αυτοί αποτελούν το 70% όσων είχαν ψηφίσει συνολικά το 2016. Σε πολλές σημαντικές Πολιτείες, τα ποσοστά φτάνουν πολύ ψηλά: στο Τέξας έχουν φτάσει στο 100% των ψήφων του 2016, στη Φλόριντα στο 81%, στην Αριζόνα και τη Βόρεια Καρολίνα είναι 86%. Οι ψήφοι του early voting συνεπάγονται ένα πραγματικό γκάλοπ, ως τώρα, μιας και υπάρχουν 22 Πολιτείες, οι οποίες μετράνε τους ψηφοφόρους βάσει της κομματικής τους δήλωσης (registered ως Δημοκρατικοί, Ρεπουμπλικάνοι, Ανεξάρτητοι). Σε αυτές, 25 εκατομμύρια registered Δημοκρατικοί έχουν ζητήσει να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο έναντι 15 εκατομμύρια registered Ρεπουμπλικανών. Ακόμη, 16 εκατομμύρια ψήφοι Δημοκρατικών έχουν γίνει δεκτές (65% returning rate) και 8 εκατομμύρια ψήφοι Ρεπουμπλικανών (57% returning rate). Το γεγονός αυτό δείχνει ότι οι φίλοι του Δημοκρατικού Κόμματος είναι πολύ πιο «φανατικοί» στο να ψηφίσουν.
Υπάρχουν, όμως, Πολιτείες που πραγματοποιούν το early voting κανονικά με ψήφο σε εκλογικά κέντρα -αυτά που, αν έχετε δει, γίνεται χαμός από ουρές. Σε τέτοια εκλογικά τμήματα έχουν ψηφίσει 10 εκατομμύρια άνθρωποι και οι Ρεπουμπλικάνοι προηγούνται κατά 6 μονάδες. Γενικά, όμως, στο early voting των 95 εκατομμυρίων ψήφων οι Δημοκρατικοί έχουν το προβάδισμα, άρα το ζήτημα είναι πόσοι Ρεπουμπλικάνοι θα κατέβουν την Τρίτη να ψηφίσουν. Το ποσοστό Αμερικανών οι οποίοι, βάσει των γκάλοπ, κατά τα προηγούμενα χρόνια, ψήφιζαν την ημέρα των εκλογών έχει πέσει από το 60% στο 25%. Ήταν μια γενικότερη προσπάθεια των Ρεπουμπλικανών να αποτρέψουν τον κόσμο από το να ψηφίσει νωρίς, θέτοντας πολλά εμπόδια στην επιστολική ψήφο -η οποία, από τα προηγούμενα χρόνια, γνωρίζουμε ότι ευνοεί τους Δημοκρατικούς-, μια προσπάθεια που ενείχε μεγάλο ρίσκο. Εν τέλει, απέτυχαν, καθώς ο κόσμος ψηφίζει νωρίς -ο ίδιος ο Τραμπ, μάλιστα, ψήφισε νωρίτερα!
Γενικότερα, στις νότιες Πολιτείες βλέπουμε στο early voting να ψηφίζουν περισσότεροι Λατίνοι Αφροαμερικανοί και νέοι από ότι το 2016. Σε όσους δεν είχαν ψηφίσει το 2016 και έχουν ήδη ψηφίσει, το 50% είναι 18-39 ετών -κατηγορία στην οποία ο Μπάιντεν προηγείται με 20-25 μονάδες. Πολλοί θεωρούν πως, λόγω του early voting, ένα τεράστιο κύμα Δημοκρατικών θα σαρώσει την Αμερική και πως θα μπορέσουν να πάρουν Πολιτείες, όπως η Georgia και το Texas. Βέβαια, έρχεται και το κοινό 50-64 ετών στο early voting, κοινό που ο Τραμπ προηγείται με 15 μονάδες, αλλά και οι 65+, που, λόγω του κορωνοϊού, θέλουν να αποφύγουν τη δια ζώσης ψήφο, και την οποία (κατηγορία) κερδίζει ως τώρα με μικρή διαφορά ο Μπάιντεν.
- Σε ένα σενάριο εκλογής του Biden, οι τωρινές δηλώσεις του Προέδρου Trump μάς παραπέμπουν σε μια επανάληψη των εκλογών του 2000. Πόσο πιστεύετε ότι θα «τραβήξει το σκοινί» ο Trump, ώστε να παραμείνει στην εξουσία; Αν, τελικά, αποδεχτεί την ήττα του, ποιες θα είναι οι «τελευταίες κινήσεις-αλλαγές» στις οποίες θα προβεί, για να εξασφαλίσει την κληρονομιά του;
Το 2000 τα γκάλοπ είχαν τον Μπους μπροστά κατά 3%. Όταν, 3 ημέρες πριν τις εκλογές, «ξέσπασε» ένα σκάνδαλο για έναν συνεργάτη του, το οποίο έπαιξε στα ΜΜΕ όλες τις τελευταίες μέρες, είχε ως αποτέλεσμα να πέσει πάρα πολύ στις δημοσκοπήσεις. Έτσι, έχασε τις παναμερικάνικες εκλογές με ελάχιστη διαφορά, μόλις 0,5%. Είναι, βέβαια, πιθανό, αν δεν είχε γίνει αυτό, να κέρδιζε με 2% και το θέμα με τους ψήφους στη Φλόριντα να μην προέκυπτε ποτέ. Αντίστοιχα, στις εκλογές του 2016, η Κλίντον έχασε τις εκλογές, ενώ προηγούταν αρκετά στις δημοσκοπήσεις, επειδή ο διευθυντής του FBI δήλωσε ότι ανοίγει ξανά την υπόθεση με τα χαμένα e-mails της. Από εκείνη την στιγμή, άρχισε η κατάρρευσή της δημοσκοπικά. Μπορεί να κέρδισε, τελικά, τη λαϊκή ψήφο, αλλά όχι με το αναμενόμενο ποσοστό.
Το 2000, λοιπόν, το πρόβλημα ήταν σε 700 ψήφους μιας πολιτείας. Κατά τη διάρκεια των επανακαταμετρήσεων, ο Gore ποτέ δεν πέρασε μπροστά και γι’ αυτόν τον λόγο το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε να σταματήσει την καταμέτρηση και να ισχύσει η διαφορά αυτή που τελικά έδωσε την Προεδρία στον Μπους. Όμως έχει μικρή σχέση το 2000 με το 2020. Τότε υπήρχε σαφέστατο θέμα και οι Ρεπουμπλικάνοι υπερασπίζονταν το αποτέλεσμα. Σήμερα, ο Trump είναι έτοιμος να το πάει ως το τέλος αμφισβητώντας τις επιστολικές ψήφους συνολικά.
Σε κάποιες Πολιτείες, όπως η Πενσυλβάνια, πρώτα καταμετρώνται οι ψήφοι της 3ης Νοεμβρίου (να σημειωθεί πως εκείνη τη μέρα στην πολιτεία αυτή αναμένεται να ψηφίσει το 58%-60%). Μόλις καταμετρηθούν οι ψήφοι της Τρίτης, ο Τραμπ θα έχει λογικά το προβάδισμα. Μόλις αρχίσουν να καταμετρώνται οι ψήφοι δι’ επιστολής, το αποτέλεσμα σταδιακά θα αλλάζει μέχρι το Σάββατο, που αναμένεται να βγάλει η Πολιτεία αποτελέσματα. Αν, μάλιστα, έχει κερδίσει τις άλλες αμφισβητούμενες Πολιτείες και «το παιχνίδι κρίνεται» στην Πενσυλβάνια, θα προσπαθήσει να διεκδικήσει τη λήψη εξουσίας με κάθε δυνατό τρόπο (παύση καταμετρήσεων, δικαστήρια κλπ.). Λέγεται, επίσης, ότι ο Τραμπ ξεκινά να αποταμιεύει λεφτά από την καμπάνια του, τα οποία προορίζονται για τα δικαστήρια, για να μπορεί να «το πάει μέχρι τα άκρα», αλλά και το Κόμμα των Δημοκρατικών είναι οικονομικά και νομικά προετοιμασμένο για αυτό το ενδεχόμενο.
Βέβαια, υπάρχει και το σενάριο που οι Δημοκρατικοί κερδίσουν τη Φλόριντα -η οποία βγάζει και νωρίς αποτελέσματα- οι εκλογές θα οριστικοποιηθούν το βράδυ της Τρίτης, καθώς ο Τραμπ τη χρειάζεται οπωσδήποτε, για να επανεκλεγεί.
Αν δεν έχει κριθεί το αποτέλεσμα είτε κανονικά είτε στα Δικαστήρια έως την 5η Δεκεμβρίου, τότε η εκλογή Προέδρου θα γίνει απευθείας από τις Πολιτείες και η καθεμιά θα έχει μια ψήφο. Αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον 26 πολιτείες είναι Ρεπουμπλικανικές, άρα θα στείλουν τον Ρεπουμπλικάνο εκπρόσωπο. Ο Τραμπ, σε ομιλίες του, έχει αναφερθεί σε αυτό το σενάριο. Να προκαλέσει δηλαδή μια χαώδη κατάσταση, μέχρι να φτάσει η 5η Δεκεμβρίου, χωρίς τελικό αποτέλεσμα, και μετά να ανακηρυχθεί Πρόεδρος, με τον τρόπο που περιγράψαμε. Βέβαια, αν έχει χάσει την λαϊκή ψήφο με μια διαφορά 5 με 7 εκατομμυρίων, δεν ξέρω κατά πόσο είναι εύκολο να γίνει πράξη αυτό το σενάριο.
Τον ευχαριστούμε για την ευγενική παραχώρηση της συνέντευξης!
