Του Νίκου Παντελαίου,
«Δεν θα πέθαινα για τις ιδέες μου, γιατί μπορεί να έκανα και λάθος» ήταν η δήλωση του Μπέρτραντ Ράσελ αναφορικά με τον φανατισμό. Ουκ ολίγες φορές έχουμε βρεθεί απέναντι σε ανθρώπους που ο φανατισμός κυριαρχεί στη ζωή τους και, όντας απόλυτοι στις ιδέες τους, δεν είναι καν διατεθειμένοι να ακούσουν οποιοδήποτε επιχείρημα, όσο λογικό και αν φαίνεται, που να αντικρούει αυτές τους τις ιδέες.
Από πολύ μικρή ηλικία ξεκινάμε να έχουμε κάποια ιδανικά και κάποια πιστεύω, με βάση και τα οποία πορευόμαστε στη ζωή μας. Υπεύθυνοι για αυτά, φυσικά, είναι οι άνθρωποι από τον κοντινό μας περίγυρο. Μεγαλώνοντας, ωστόσο, αλλάζει ο περίγυρός μας, με αποτέλεσμα να αλλάζουν και οι ιδέες μας μαζί του, είτε γιατί θέλουμε να ταιριάξουμε είτε γιατί πιστεύουμε ότι αυτό είναι το σωστό. Για να καταλάβεις κάποιου τα ιδανικά και τα «πιστεύω», πρέπει να καταλάβεις πρώτα τη ζωή του και τις εμπειρίες του, καθώς αυτά είναι που μας διαμορφώνουν. Ο άνθρωπος που είναι φανατισμένος και δεν πρόκειται όχι να αλλάξει γνώμη αλλά ούτε καν να σε ακούσει, κατά μία μεγάλη πιθανότητα, είναι αυτός που δεν έχει κάποιο δικό του επιχείρημα για να στηρίξει την άποψή του, αλλά αφουγκράζεται μόνο όσα ακούει και γίνεται φερέφωνο αυτών. Ο ίδιος δεν έχει κριτική σκέψη ή δεν θέλει να έχει, επομένως ό,τι και να πεις πάντα θα του περνάει αδιάφορο. Το να αλλάξεις γνώμη σε κάποιον, όπως αυτός, ίσως και να είναι πρακτικά αδύνατο. Θα πρέπει να γίνει κάτι που θα τον ταρακουνήσει αρκετά και θα τον κάνει να αποφασίσει μόνος του να αλλάξει γνώμη.
Στις μέρες μας έχουμε πολλά παραδείγματα φανατισμού, τα οποία έρχονται στο επίκεντρο της επικαιρότητας καθημερινά. Κάποια από αυτά είναι το μεταναστευτικό, ο κορωνοϊός, ο ναζισμός, η πολιτική, τα οπαδικά και πολλά ακόμα. Οι απόψεις γύρω από αυτά δεν είναι της παρούσης και ειλικρινά δεν έχουν και πολύ μεγάλη σημασία. Ο καθένας μπορεί να έχει τη δική του άποψη, γιατί πολύ απλά είναι δικαίωμά του. Το σημαντικό είναι να μπορούμε να αποφύγουμε τον φανατισμό γύρω από αυτές τις απόψεις. Ο κόσμος αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς και πρέπει να προσπαθούμε να ακολουθήσουμε. Δεν είναι λάθος να έχεις ένα «πιστεύω» και να το στηρίζεις, όσο ακραίο και να είναι αυτό, όμως είναι λάθος να μην ακούς και την αντίθετη πλευρά, ειδικά αν αποφασίσεις να αφιερώσεις τη ζωή σου και να πολεμήσεις για αυτό. Οποιαδήποτε μορφή φανατισμού θα είναι πάντα λάθος, κάτι περισσότερο όμως όταν ο φανατισμός για μία ιδέα έχει να κάνει με άλλους ανθρώπους.
