Της Αγγελικής Καλοχριστιανάκη,
Βρισκόμαστε στην Αθήνα του 1930. Στην οδό Μηθύμνης 20, κοντά στην πλατεία Αγάμων (νυν πλατεία Αμερικής), στεγάζεται η Μάντρα, ο καλλιτεχνικός όμιλος που έχει ιδρύσει και διευθύνει ο Αττίκ (πλήρες όνομα: Κλέων Τριανταφύλλου). Είναι ο δικός του χώρος, στον οποίο εκφράζεται με τις μουσικές του και το πρωτοποριακό του για την εποχή στυλ. Ο κόσμος βρίσκεται εκεί για να απολαύσει ποιοτικό, ελαφρό ελληνικό τραγούδι σε έναν χώρο με παριζιάνικο στυλ, που έχει φέρει ο Αττίκ στην μεσοπόλεμη Αθήνα από τις σπουδές του στη Γαλλία με σκοπό να την αναβαθμίσει πολιτιστικά.
Ο Κλέων Τριανταφύλλου γεννιέται στην Αίγυπτο στις 19 Μαρτίου 1885. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 1893, μετακομίζει στην Αθήνα. Το 1903 φεύγει για νομικές σπουδές στο Παρίσι, όμως η τέχνη τον κερδίζει. Έχοντας διδαχθεί πιάνο από πολύ μικρός, αρχίζει και συνθέτει και γίνεται ευρύτερα γνωστός στη Γαλλία. Η άσχημη οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του και η αρρώστια της αδερφής του τον φέρνουν πίσω στην Αθήνα.
Ο Αττίκ παντρεύεται την πρώτη του γυναίκα, τη Μαρί – Ελέν, το 1909, εκείνη όμως πεθαίνει κι η μοίρα του επιφυλάσσει να γνωρίσει, έναν χρόνο αργότερα, τον μεγάλο του έρωτα, που μέλλει να τον σημαδέψει για πολλά χρόνια. Ποιήτρια και ηθοποιός, πανέμορφη κατά γενική ομολογία, η μελαχρινή γαλανομάτα, Μαρίκα Φιλιππίδου, γίνεται η δεύτερη γυναίκα του Αττίκ. Γράφει, μάλιστα, προς τιμήν της το βαλς «Είδα μάτια», που γίνεται ιδιαίτερα αγαπητό από το κοινό.
Περνάνε 4 χρόνια κι εκείνη τον παρατάει για τον Σταμάτη Μερκούρη (πατέρα της γνωστής Μελίνας). Αθεράπευτα ρομαντικός, εξαιρετικά ευαίσθητος και πολύ ερωτευμένος αδυνατεί να την ξεπεράσει, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Ένα ατυχές για τον καλλιτέχνη μας περιστατικό, που θα μείνει στην ιστορία.
Ένα βράδυ, ως συνήθως, ο Αττίκ ερμηνεύει στο πιάνο του, στη Μάντρα. Στη συντροφιά ξαφνικά προστίθεται η πρώην γυναίκα του, Μαρίκα Φιλιππίδου, με τον νέο της άντρα. Τι κι αν έχουν περάσει 16 χρόνια από τον χωρισμό τους; Ούτε ο κόσμος έχει ξεχάσει ούτε, φυσικά, κι ο ίδιος. Δεν αργούν, λοιπόν, να την αναγνωρίσουν κι, αφού ξεπερνάνε την αρχική αμηχανία τους, αρχίζουν να σιγοψιθυρίζουν και να κρυφογελάνε μεταξύ τους. Ζητάνε, μάλιστα, από τον Αττίκ, χτυπώντας ρυθμικά παλαμάκια, να τραγουδήσει το «Είδα μάτια», που ποτέ δεν το ‘χε τραγουδήσει μετά τον χωρισμό τους, στην προσπάθειά του να την ξεχάσει.
Βαθύτατα πληγωμένος, σηκώνεται από το πιάνο του, ζητάει συγγνώμη και αποσύρεται στο καμαρίνι του. Επιστρέφει έπειτα από μόλις 10 λεπτά, έχοντας ως έμπνευση της στιγμής, απόρροια της συναισθηματικής του έντασης, έτοιμη την απάντησή του. Μια απάντηση που ακούγεται μέχρι και σήμερα, σχεδόν έναν αιώνα μετά. Ένα τραγούδι που δεν παύει να συγκινεί με το πάθος και την αυθεντικότητά του:
«Ζητάτε να σας πω
τον πρώτο μου σκοπό
τα περασμένα μου γινάτια,
ζητάτε “είδα μάτια”
με σκίζετε κομμάτια.
Σε μια παλιά πληγή
που ακόμη αιμορραγεί
μη μου γυρνάτε το μαχαίρι,
αφού καθένας ξέρει
τι πόνο θα μου φέρει.
Είναι πολύ σκληρό
Να σου ζητάν να τραγουδήσεις
έναν παλιό σκοπό
που προσπαθείς να λησμονήσεις
Στο γλέντι σας αυτό
δε θα τανε σωστό
αντί γι άλλο πιοτό
να πιω εγώ φαρμάκι
με ένα τέτοιο τραγουδάκι.
Γελάτε ειρωνικά
και λέτε μυστικά
ίσως με κάποια καταφρόνια,
μια και περάσαν χρόνια
εσύ τι κλαις αιώνια;
Γιατί βαρυγκωμείς
δεν είδαμε κι εμείς
μιαν ομορφιά μέσα στην ζήση
δεν πήραμε απ’ την φύση
καρδιά για ν’ αγαπήσει
Αμ, δεν είν’ οι καρδιές
όλες το ίδιο καμωμένες
ούτε κι οι ομορφιές
στον κόσμο δίκαια μοιρασμένες
Κι εδώ στην συντροφιά
σε κάθε μου ρουφιά
ξεχνώ μιαν ομορφιά
που γιόμιζε μεράκι
το παλιό μου τραγουδάκι»
Πηγές
- https://www.youtube.com/watch?v=bU4aE7zZ_b4
- https://www.youtube.com/watch?v=EFrEYt9M3k0
- «Ζητάτε να σας πω». Το μελαγχολικό τραγούδι του Αττίκ που έγραψε μέσα σε δέκα λεπτά για την πρώην γυναίκα του που βρισκόταν στην αίθουσα μαζί με νέο συνοδό, Μηχανή του χρόνου, https://www.mixanitouxronou.com.cy/categories/politismos/zitate-na-sas-po-to-melagcholiko-tragoudi-tou-attik-pou-egrapse-mesa-se-deka-lepta-gia-tin-proin-gineka-tou-pou-vriskotan-stin-ethousa-mazi-me-neo-sinodo/
