Της Τάνιας Βράνου,
Η εκπαίδευση είναι ένα από τα σημαντικότερα μέσα, που μπορεί να πείσει τον άνθρωπο να αποδεχτεί και να αναγνωρίσει το διαφορετικό. Μέσα από αυτήν προωθούνται οι ίσες ευκαιρίες και τα ίσα δικαιώματα του κάθε ανθρώπου ανεξαρτήτως της εθνικότητας του, της θρησκείας του, της γλώσσας του. Κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να ανήκει σε μια ομάδα. Η ανομοιογένεια υπάρχει σε κάθε κοινωνία κι αυτό είναι εντελώς φυσιολογικό, εφόσον υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικές πολιτισμικές ταυτότητες. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται οι πλειονότητες και οι μειονότητες.
Όταν αναφέρουμε τον όρο μειονότητα κατευθείαν στο μυαλό μας φέρνουμε τους μουσουλμάνους της Θράκης. Η μουσουλμάνοι της Θράκης αποτελούν μια ξεχωριστή ομάδα από τη δική μας, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, διαφορετικά από τα δικά μας ως προς τον τρόπο ζωής τους, τα ήθη και έθιμα, τη γλώσσα, τη θρησκεία. Αυτός είναι και ο λόγος που ξεχωρίζουν από τη πλειονότητα.
Το δικαίωμα της μειονότητας της Θράκης στην εκπαίδευση είναι κατοχυρωμένο. Μέσα από αυτή η μειονότητα προσπαθεί να βελτιώσει το επίπεδο της ζωής της και να ενταχθεί στις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της κοινωνίας που ζει. Παλιότερα η εκπαίδευση καθορίζονταν από τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Έτσι τα προβλήματα που προέκυπταν ήταν πολλαπλά, γιατί δημιουργούνταν εντάσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Στη συνέχεια, θέλησαν ή αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν μια διαφορετική εκπαιδευτική πολιτική τα δύο κράτη που στηρίζεται στην διαπολιτισμική αγωγή.
Οι μουσουλμάνοι μαθητές φοιτούν σε μειονοτικά σχολεία. Η εκπαίδευση ενός παιδιού ξεκινάει από τη προσχολική ηλικία, και μετά συνεχίζει στη πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το αναλυτικό πρόγραμμα των σχολείων είναι δίγλωσσο. Ορισμένα μαθήματα διεξάγονται στα ελληνικά κι άλλα στα τουρκικά. Η ελληνική διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα και το διδακτικό προσωπικό απαρτίζεται από Τούρκους και Έλληνες εκπαιδευτικούς.
Οι διδακτικές πρακτικές που χρησιμοποιούνται πλέον είναι σύγχρονες και αποσκοπούν στο πραγματικό σκοπό της εκπαίδευσης. Γίνονται προσπάθειες για να είναι εφικτή η διαχείριση της ανομοιογένειας των τάξεων, και να μπορέσουν οι μαθητές να αφομοιωθούν στη κοινωνία. Σκοπός είναι να καταρριφθούν τα στερεότυπα, και να αποκτήσουν όλοι ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση. Παρόλο που έχουν γίνει μεταρρυθμίσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία, δεν μπορούμε να πούμε ότι ο θεσμός των μειονοτικών σχολείων, ικανοποιεί πλήρως τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών. Η μειονότητα στην σύνθεση της είναι πολυπολιτισμική και αποτελείται από τις φυλές των Αθίγγανων, των Πομάκων και των μουσουλμάνων. Αυτή η πολιτισμική ιδιαιτερότητα της μειονότητας μεταφέρεται και στις τάξεις των μειονοτικών σχολείων, με αποτέλεσμα να κάνει ακόμη πιο δύσκολη την εκπαιδευτική διαδικασία. Είναι γεγονός ότι η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου από τους μουσουλμάνους μαθητές έχει μειωθεί σημαντικά, ωστόσο δεν έχει εξαλειφθεί.
Η εκπαίδευση των μουσουλμάνων της Θράκης αποτελεί ένα δύσκολο και εξίσου σημαντικό έργο. Είναι ο δρόμος που μπορεί να λύσει τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις διαφορετικές πολιτισμικές ομάδες που συνυπάρχουν στην περιοχή της Θράκης. Αυτός είναι ο λόγος που ο κρατικός μηχανισμός θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη σημασία στη μαθησιακή διαδικασία, αναβαθμίζοντας τα μειονοτικά σχολεία και δίνοντας την ευκαιρία στους μαθητές να εξελιχθούν, διατηρώντας τη πολιτισμική τους ταυτότητα.
Η εκπαίδευση έχει βασικό στόχο τη μόρφωση και μέσα από αυτή μπορεί να καταπολεμηθεί ο εθνικισμός, ο ρατσισμός, οι ανισότητες, η σχολική διαρροή. Με σύμμαχο την εκπαίδευση μπορούμε να ελπίζουμε σε μια δημοκρατική πολυπολιτισμική κοινωνία.
