Του Κωνσταντίνου Σούζα,
Τον τελευταίο καιρό, τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας στη χώρα μας σημειώνουν σταθερή ανοδική τροχιά. Κι ενώ η πανδημία του κορωνοϊού αναγκάζει την Κυβέρνηση να λαμβάνει όλο και πιο αυστηρά μέτρα, περιορίζοντας την κυκλοφορία των πολιτών, τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας βρίσκονται παγιδευμένα στο σπίτι με τον κακοποιό τους. Πράγματι, ο εγκλεισμός στο σπίτι λόγω της έξαρσης του κορωνοϊού έχει οδηγήσει στην αύξηση των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας, με το μεγαλύτερο ποσοστό των θυμάτων να είναι γυναίκες και παιδιά. Το πρόβλημα όμως έχει ξεκινήσει πολύ πριν την πανδημία και τον εγκλεισμό. Ήδη την τετραετία 2015-2018, καταγράφηκαν συνολικά 16.062 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, με ποσοστό 66,32% των θυμάτων να είναι γυναίκες.
Τι ορίζεται, όμως, ως ενδοοικογενειακή βία;
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος που ορίζεται η ενδοοικογενειακή βία και εμπεριέχεται στο άρθρο 3 της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης: «Για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας». Έτσι, ως ενδοοικογενειακή βία ορίζεται: «Κάθε πράξη φυσικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής ή οικονομικής βίας, η οποία συμβαίνει εντός της οικογένειας ή οικογενειακής μονάδας, ή μεταξύ πρώην ή νυν συζύγων ή συντρόφων, ανεξάρτητα ή όχι του κατά πόσο ο δράστης μοιράζεται ή έχει μοιρασθεί την ίδια κατοικία με το θύμα».
Θα πρέπει, συνεπώς, να γίνει σε όλους αντιληπτό ότι η ενδοοικογενειακή βία δεν αφορά μόνο την άσκηση σωματικής βίας από άλλο μέλος με την πρόκληση σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης. Συνίσταται, ακόμη, και στην προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας, καθώς και στη πρόκληση ψυχικού πόνου, ικανού να επιφέρει σοβαρή ψυχική βλάβη, ιδίως με την παρατεταμένη απομόνωση του θύματος.
Τι να κάνω αν είμαι θύμα ή θέλω να βοηθήσω κάποιον τρίτο;
Η ελληνική δικαιοσύνη έχει προβλέψει για όλα, κατατάσσοντας την ενδοοικογενειακή βία ως έγκλημα που διώκεται αυτεπαγγέλτως και υπόκειται στην αυτόφωρη διαδικασία, ενώ αρκεί η καταγγελία από το ίδιο ή κάποιο τρίτο πρόσωπο. Για τον λόγο αυτό, η αστυνομία είναι υποχρεωμένη να δεχθεί την καταγγελία του θύματος, να καταγράψει το περιστατικό και να ενημερώσει εγγράφως τον Εισαγγελέα.
Σε περίπτωση που κάποιος είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας, θα πρέπει να καταγγείλει άμεσα το μέλος της οικογένειάς του που το κακοποιεί στην αστυνομία ή στον εισαγγελέα. Επιπλέον, μπορεί να τηλεφωνήσει στην 24ωρη τηλεφωνική γραμμή του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, στην τηλεφωνική γραμμή 197 ή να καλέσει το 15900 της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, δηλαδή «Γραμμή SOS για γυναίκες θύματα βίας» ή ακόμα και να στείλει e-mail στο [email protected].
Εκτός από καταγγελία, μπορεί κανείς να υποβάλλει και μήνυση για ενδοοικογενειακή βία. Αν η μήνυσή γίνει στα πλαίσια του «αυτοφώρου», η αστυνομία είναι υποχρεωμένη να αναζητήσει, να συλλάβει και να οδηγήσει, εντός 48 ωρών, τον δράστη στον Εισαγγελέα, ο οποίος και θα τον παραπέμψει σε δίκη. Στο δικαστήριο μπορεί ο δικηγόρος του θύματος να ζητήσει την επιβολή περιοριστικών όρων μέχρι τη δίκη.
Και να θυμάσαι… η δύναμή σου είναι η φωνή σου. Σπάσε τη σιωπή σου και αντέδρασε άμεσα. Αν θέλεις από την άλλη να βοηθήσεις κάποιον τρίτο, κάνε το έγκαιρα, καθώς τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας δεν γνωρίζουν πολλές φορές το νομικό πλαίσιο προστασίας τους, προκειμένου να αντιδράσουν και να προστατευτούν.
