Της Διαλεχτής Άνθη,
Ομολογουμένως, το 2020 αποτελεί μία δύσκολη χρόνια όσον αφορά την ομαλή λειτουργία κάθε πολιτισμικού φορέα, εξαιτίας των νέων συνθηκών που προξένησε η πανδημία του κορωνοϊού. Στις νέες επιταχυνόμενες ανάγκες που εμφανίστηκαν οι υπεύθυνοι, όφειλαν να ανταποκριθούν ταχύτατα με λύσεις που θα διατηρούσαν σε «ζωή» τους χώρους πολιτισμού και ειδικότερα τα μουσεία της χώρας.
Οι επισκέπτες των Μουσείων είχαν την ευκαιρία να αξιολογήσουν τους χώρους διαμέσου της πλατφόρμας Tripadvisor με γνώμονα τις προσωπικές τους εντυπώσεις από τις εκθέσεις, την άνεση και την αισθητική του χώρου, αλλά και την προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα. Μέσα από τις κριτικές και τις βαθμολογίες ανά τομέα (επιχειρήσεις, εστιατόρια, καφετέριες, μουσεία) προκύπτουν τα βραβεία “Travellers’ Choice Awards” που απονέμονται κάθε χρόνο στους χώρους, που δέχονται τις καλύτερες κριτικές και κατατάσσονται στο 10% των προτάσεων του TripAdvisor.
Ανάμεσα στα 31 μουσεία από όλη την επικράτεια της Ελλάδας που βραβευτήκαν, το Μουσείο της Πέλλας ξεχώρισε συλλέγοντας τα πιο θετικά σχόλια από επισκέπτες, προερχόμενους από κάθε γωνία του πλανήτη. Την ικανοποίηση της για την διάκριση αυτή εκφράζει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πέλλας, Ελισάβετ Τσιγαρίδα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «Ιδιαίτερα αυτή τη χρονιά, λόγω της πανδημίας, η διάκριση από το Tripadvisor είναι σπουδαία για όλους εμάς και έρχεται να επιβραβεύσει την τεράστια προσπάθεια που γίνεται από όλο το προσωπικό. Αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους τους εργαζόμενους, ιδιαίτερα στους φύλακες και στους ανθρώπους της καθαριότητας».
Λίγα λόγια για το μουσείο
Το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας τοποθετείται δυτικά από τον σύγχρονο οικισμό, αλλά είναι παράλληλα, σε άμεση συνέχεια με τον αρχαιολογικό χώρο. Το κτίριο που στεγάζει το μουσείο εναρμονίζεται με την μορφολογία του εδάφους, ενώ ακολουθεί λεπτούς όγκους που αναπτύσσονται ομαλά. Η οργάνωση του χώρου με τις συμπληρωματικές αίθουσες αποσκοπεί στο να προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα στο κοινό. Η σύνθεση της έκθεσης σε συνδυασμό με τον αρχαιολογικό χώρο βοηθά τον επισκέπτη να ανακαλύψει κάθε πτυχή για την συνήθειες, τις λειτουργίες και τον τρόπο Ζώης των κατοίκων της πόλης της Πέλλας.
Η έκθεση απαρτίζεται από πέντε αλληλένδετες ενότητες με βάση τα εκθέματα της κάθε θεματικής, Καθημερινή ζωή, Δημόσια Ζωή, Θρησκεία-Λατρεία, Νεκροταφείο, Ανάκτορο.
Καθημερινή ζωή
Η θεματική αυτή εισάγει τον επισκέπτη στον χώρο του Μουσείου. Η πρώτη ενότητα σχετίζεται με την οικιακή ζωή των κατοίκων της πόλης από τον 5ο αιώνα που χρονολογείται η εντατική κατοίκιση της με την μεταφορά της πρωτεύουσας του Μακεδονικού Βασιλείου από τις Αιγές, στην παραθαλάσσια τότε, Πέλλα, στην άνθηση της και κορύφωση του στα τέλη του 4ου ως τα μέσα του 3ου αιώνα, ως και την τελική κατάληψη και λεηλασία της από τους Ρωμαίους. Βασικά εκθέματα που θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον του επισκέπτη αποτελούν οικιστικά κατάλοιπα, η κεραμίδα με την επιγραφή “ΠΕΛΛΗΣ” που πιστοποιεί την ταύτιση της περιοχής με την πόλη Πέλλα, τα ψηφιδωτά δάπεδα όπως το κυνήγι του λιονταριού από την λεγόμενη οικία του Διονύσου (325-300π.Χ.), ή η αποκατεστημένη με πολύχρωμα κονιάματα εσωτερική διακόσμηση ενός τοίχου της λεγόμενης οικίας των κονιαμάτων.
Δημόσια ζωή
Εκθέματα προερχόμενα από τον χώρο της αγοράς κυριαρχούν στην δεύτερη ενότητα του μουσείου. Η αγορά αποτελούσε το διοικητικό, εμπορικό, οικονομικό και καλλιτεχνικό κέντρο της πόλης, λειτουργίες που μαρτυρούνται άμεσα από τα αντικείμενα που ανασκάφηκαν στον χώρο της. Νομίσματα, σφραγίσματα με σύμβολα την αγελάδα που βόσκει, το ρόπαλο του Ηρακλή και επιγραφές ΠΕΛΛΗΣ ΠΟΛΙΤΑΡΧΩΝ και ΠΕΛΛΗΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ που πιστοποιούν τον διοικητικό και εμπορικό ρόλο της πόλης. Επίσης, υπάρχουν αγγεία μεταφοράς προϊόντων αποθήκευσης και καθημερινής χρήσης, από τα οποία πολλά φέρουν διακοσμητικές παραστάσεις εμπνευσμένες από την μυθολογία και την λογοτεχνία, ενώ μετάλλινα αντικείμενα και ειδώλια πιστοποιούν την παρουσία εργαστήριων.
Θρησκεία-Λατρεία
Στην τρίτη θεματική ενότητα παρουσιάζονται εκθέματα που αφορούν την θρησκευτική παρουσία στην ζωή των κατοίκων και λατρευτικές πρακτικές που εφάρμοζαν στα ιερά της Πόλης. Εντοπίζονται δυο αστικά ιερά (εντός των ορίων της αρχαίας πόλης) και ένα αγροτικό ιερό που τοποθετείται στα βορειοανατολικά όρια της, εντός του σύγχρονου πλέον οικισμού. Το πρώτο είναι αφιερωμένο σε ένα τοπικό θεραπευτή θεό τον Δάρρωνα, όπου από το ιερό ξεχωρίζουν τα ψηφιδωτά δάπεδα που χρονολογούνται στις αρχές του 3ου αιώνα, το δεύτερο είναι αφιερωμένο στην μητέρα των θεών και στην Αφροδίτη από που εκτίθενται αναθήματα και αναθηματικοί πίνακες και ειδώλια των θεοτήτων, ενώ το τρίτο αποτελεί ένα Θεσμοφόριον δηλαδή αφιερωμένο στην θέα Δήμητρα και στην κόρη της Περσεφόνη. Το όνομα αυτό προέρχεται από την γιορτή «Θεσμοφόρια» που πραγματοποιούνταν το φθινόπωρο και σχετιζόταν με την καλή συγκομιδή.
Νεκροταφείο
Η μοναδική ενότητα που βρίσκεται σχεδόν αποκομμένη από την έκθεση εξαιτίας της ιδιαιτερότητας των εκθεμάτων της. Σε αυτό το τμήμα έχουμε ευρήματα που προέρχονται από την πρώιμη εποχή (2440-2140 π.Χ.) και εκτείνεται σταδιακά ως τα αντικείμενα που προέρχονται από το νεκροταφείο των Ελληνιστικών χρόνων. Στόχος είναι να δοθεί έμφαση στον πλούτο των κτερισμάτων που συνόδευαν τους νεκρούς στο ταξίδι τους ως τον κάτω κόσμο. Εντύπωση δημιουργεί στον επισκέπτη η ύπαρξη μιας κατάρας σε ταφή. Ο γνωστός ως «κατάδεσμος της Πέλλας» που είναι ένα μολύβδινο ενεπίγραφο έλασμα, αποτελείται από ένα κείμενο με ερωτικό θέμα, όπου η Θετίμα ζητά από τους δαίμονες να μην αφήσουν τον σύντροφο της Διονυσοφώντα να παντρευτεί άλλη πέρα από την ίδια.
Ανάκτορο
Η τελευταία ενότητα αφορά την θέση του Ανακτόρου και βρίσκεται σε ψηλότερη θέση προσφέροντας στον επισκέπτη την αίσθηση ότι μεταφέρεται στον ίδιο τον χώρο. Με χρήση εποπτικού υλικού γίνεται αναφορά στον ίδιο τον Μέγα Αλέξανδρο, ενώ έμφαση δίνεται και στην αρχιτεκτονική όψη του Ανακτόρου. Να σημειωθεί ότι οι ενέργειες αποκατάστασης και ανάδειξής του αρχαιολογικού χώρου του Ανακτόρου αναμένεται πέραν απροόπτου να ολοκληρωθούν στα μέσα του 2021.
Καινοτομία- Επικοινωνία με το κοινό
Η χρήση εποπτικού υλικού, όπως ήδη αναφέρθηκε στην ενότητα του ανακτόρου, συντελεί σημαντικό ρόλο στην ομαλότερη ένταξη των επισκεπτών στις θεματικές του μουσείου. Χάρτες, φυλλάδια, τεχνολογικά μέσα, φωτογραφίες, μακέτες των χώρων όπως πιστεύεται ότι ήταν στο παρελθόν, είναι όλα εργαλεία χάρης, τα όποια το κοινό μεταφέρεται νοητά στο πλαίσιο που αντιπροσωπεύει κάθε ενότητα.
Φυσικά, αξίζει να σημειωθεί μια πρωτοβουλία των υπεύθυνων του μουσείου να αξιοποιήσουν την δυναμική των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προς όφελος του μουσείου, δημιουργώντας το δικό του κανάλι στο Youtube. Με τίτλο “pellas-museum.gr” παρέχει σύντομα video στα ελληνικά και αγγλικά, όπου παρουσιάζονται συλλογές εκθεμάτων με ποικίλο περιεχόμενο και από τις πέντε θεματικές ενότητες, δράσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και ενέργειες.
Ώρες λειτουργίας:
Δευτέρα 8.00 – 20.00
Τρίτη 12.00 – 20.00
Τετάρτη 8.00 – 20.00
Πέμπτη 8.00 – 20.00
Παρασκευή 8.00 – 20.00
Σάββατο 8.00 – 20.00
Κυριακή 8.00 – 20.00
ΠΗΓΕΣ
- Κανάλι Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCxpSBeKKSLUlkqLJrC7kWqA
- http://www.pella-museum.gr/
- https://www.giannitsa.gr/
- https://www.i-diakopes.gr/
