Του Γιώργου Πασσά,
Με την 3η Νοεμβρίου να βρίσκεται πλέον σε απόσταση αναπνοής, όλοι και όλα στις Η.Π.Α. κινούνται σε ρυθμούς εκλογών: τα δύο στρατόπεδα εργάζονται πιο πυρετωδώς παρά ποτέ, ακόμη και οι πιο αναποφάσιστοι ψηφοφόροι κατασταλάζουν στην εκλογική τους προτίμηση και, φυσικά, η προπαγάνδα δίνει και παίρνει. Πέραν, όμως, των συνηθισμένων προαναφερθέντων, στην ατμόσφαιρα της φετινής εκλογικής αναμέτρησης πλανάται μία αίσθηση εντεινόμενης ανησυχίας. Μετά τις προηγούμενες εκλογές και τα σχετικά σκάνδαλα, πολλοί είναι αυτοί που άρχισαν να αναθεωρούν την εμπιστοσύνη που έτρεφαν κάποτε στην Πολιτεία. Και αν εξετάσει κανείς τα γεγονότα, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συνηγορήσει υπέρ του αντιθέτου.
Στο όχι και τόσο μακρινό 2016, οι Η.Π.Α. βίωσαν μία από τις δραματικότερες εκλογικές βραδιές της ιστορίας τους, με τη Hillary Clinton να συγκεντρώνει την πλειοψηφία των λαϊκών ψήφων και τον Donald Trump να εξασφαλίζει τον προεδρικό θώκο. Αν και φαινομενικά αντιδημοκρατικό, το παράδοξο αυτό δεν υποδηλώνει καμία αλλοίωση του αποτελέσματος ή εκλογική απάτη. Αντιθέτως, το ομοσπονδιακό εκλογικό σύστημα των Η.Π.Α., με τον πολιτειακό χωρισμό και τα εκλεκτορικά σώματα, παραδίδει το χρίσμα στον υποψήφιο που εξασφαλίζει, όχι απαραιτήτως την πλειοψηφία της λαϊκής ψήφου, αλλά τον απαραίτητο αριθμό εκλεκτόρων μέσω της εξασφάλισης των απαραίτητων πολιτειών. Πέραν αυτού, όμως, άλλες ήταν οι εξελίξεις που θα προσέδιδαν στην εκλογική αυτή αναμέτρηση το στοιχείο του σκανδάλου, θέτοντας υπό αμφισβήτηση το αδιάβλητο του αποτελέσματος.
Όταν, το καλοκαίρι του 2016, οι Δημοκρατικοί κατήγγειλαν διαδικτυακή επίθεση στο DNC (Democratic National Committee) και ανέφεραν πως ομάδες Ρώσων hackers υπέκλεπταν τα αρχεία τους και εν γένει στοιχεία πολύτιμα για την «μπλε» προεκλογική εκστρατεία, λίγοι έδωσαν σημασία. Η ιστορία, όμως, μόλις ξεκινούσε. Οι ομάδες, που διεξήγαγαν την επίθεση, οι οποίες δραστηριοποιούνταν ως “Cosy Bear” και “Fashion Bear”, βρίσκονταν σε επιβεβαιωμένη σχέση με τη ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών (GRU). Ήδη από τον Μάρτιο του ιδίου έτους, στελέχη της GRU, αποστέλλοντας e-mail τύπου Google Security στα μέλη της προεκλογικής εκστρατείας της Clinton, ζητούσαν από τον παραλήπτη να ανανεώσει το password του και, από εκείνη τη στιγμή και έπειτα, οι εν λόγω hackers αποκτούσαν την ίδια πρόσβαση στη διαδικτυακή αλληλογραφία και όχι μόνο των απατηθέντων παραληπτών. Με αυτόν τον τρόπο, βρέθηκαν τα περιβόητα e-mails της Clinton, τα οποία μετά τα στελέχη των προαναφερθέντων ομάδων διέρρευσαν στο Wiki Leaks μέσω της ψεύτικης διαδικτυακής ομάδας Guccifer 2.0. Διαδικτυακές επιθέσεις, ωστόσο, δεν δέχθηκαν μόνο οι Δημοκρατικοί, αλλά και οι Ρεπουμπλικάνοι αντίπαλοι του Trump, με κυριότερους τους Lindsey Graham (γερουσιαστής της South Carolina, e-mail του οποίου διέρρευσαν το 2016 στο DC Leaks) και Marco Rubio (γερουσιαστής της Florida, ο οποίος το 2017, σε έρευνα της Senate Intelligence Committee για ενδεχόμενη ρωσική παρέμβαση στις εκλογές, αποκάλυψε αντίστοιχη διαδικτυακή επίθεση εις βάρος της δικής του εκστρατείας, επίσης από Ρώσους). Ταυτοχρόνως, το Guccifer 2.0 δημιούργησε εκατομμύρια fake profiles σε Facebook και Twitter, προφίλ που παρίσταναν Αμερικανούς πολίτες και προωθούσαν την ακροδεξιά προπαγανδιστική ατζέντα, στηρίζοντας τον Trump και δημιουργώντας και πλασάροντας fake news. Σαν να μην προσιδιάζει το σενάριο ήδη αρκετά σε χολιγουντιανή ταινία κατασκόπων, το κερασάκι στην τούρτα αποτελούν η ανάμειξη ενός προσώπου με ελληνικό χρώμα, στο πλαίσιο συναντήσεων ανθρώπων κοντινών του Trump με εκπροσώπους της Ρωσίας. Ο George Papadopoulos, νεαρός σύμβουλος του Trump επί των ζητημάτων της εξωτερικής πολιτικής, συναντήθηκε με έναν καθηγητή ονόματι Joseph Mifsud, άνθρωπο που υποστήριζε πως έχει διασυνδέσεις στο Κρεμλίνο και ο οποίος επιθυμούσε διακαώς να συναντηθεί με τον Trump.
Παρ’ ότι η κατ’ ιδίαν συνάντηση Trump-Mifsud δεν πραγματοποιήθηκε, ο Papadopoulos έμαθε πρώτος από τον Mifsud για τα υποκλεμμένα e-mails της Clinton. Αργότερα, όταν ο Robert Mueller, Ρεπουμπλικάνος με λαμπρή καριέρα στην αμερικανική πολιτική σκηνή και άνθρωπος που υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις επί George H. W. Bush, Bill Clinton, George W. Bush και Barack Obama, διεξήγαγε ως Ειδικός Σύμβουλος του Υπουργείου Δικαιοσύνης την έρευνα για το Mueller Report, o George Papadopoulos ήταν ο πρώτος συνεργάτης του Trump που δήλωσε ένοχος και έκτοτε εκτίει ποινή φυλάκισης επειδή προέβη σε ψευδείς δηλώσεις προς αξιωματούχους του F.B.I. σχετικά με τις διασυνδέσεις του με τη Ρωσία. Τον Ιούνιο του 2016, πραγματοποιείται στο Trump Tower συνάντηση μεταξύ του Donald Trump Jr., του Jared Kushner (γαμπρός του Trump) και του Paul Manafort (τότε επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας του Trump) με την Natalia Veselnitskaya, Ρωσίδα δικηγόρο, που είχε στην κατοχή της έγγραφα που «θα έφερναν την Clinton σε πολύ δύσκολη θέση». Τέλος, αν και ο Trump πολλάκις αρνήθηκε πως στόχευε να δραστηριοποιηθεί οικονομικά στη Ρωσία, ο προσωπικός του δικηγόρος, Michael Cohen, παραδέχθηκε το 2018 ενώπιον του Κογκρέσου, σε πείσμα των δηλώσεων που είχε κάνει ο ίδιος το 2017 ενώπιον της ιδίας επιτροπής περί του αντιθέτου, πως ο Trump σχεδίαζε το χτίσιμο ενός Trump Tower στη Μόσχα, υποστηρίζοντας πως την πρώτη φορά διέπραξε ψευδορκία υπό το βάρος πιέσεων που του άσκησε ο Πρόεδρος και αναφέροντας πως το 2016 είχε έρθει σε απευθείας επικοινωνία με το Κρεμλίνο, είχε ταξιδέψει ο ίδιος για αυτόν τον σκοπό στη Ρωσία και είχε ενημερώσει τον Donald Jr. και την Ivanka Trump «περίπου 10 φορές» για τις εξελίξεις επί του ζητήματος.
Όλα τα προαναφερθέντα, αλλά και πολλά ακόμη σχετικά γεγονότα και συμπεράσματα καταγράφηκαν το 2019 στο Mueller Report, επίσημο έγγραφο 448 σελίδων. Το εν λόγω έγγραφο δεν στελεχώνει καταδικαστική απόδειξη για τον Trump, χωρίς όμως κάτι τέτοιο να σημαίνει ούτε πως τον κρίνει αθώο, ούτε πως η υπόθεση λήγει εδώ. Κατά τα όσα έχει καταθέσει ο Mueller, o Trump πληροί τα πραγματικά στοιχεία τεσσάρων ποινικών αδικημάτων: επιχείρησε να απολύσει τον Mueller, παρότρυνε τον σύμβουλο του Λευκού Οίκου, Don McGahn, να ψευδορκήσει και να παραποιήσει σχετικά έγγραφα, προσπάθησε να περιορίσει τη διαδικασία αποκλειστικά στις εκλογές του 2016 και επιχείρησε να εμποδίσει τον Paul Manafort να συνεργαστεί με τους αρμόδιους αξιωματούχους.
Ο Trump, είτε αθώος είτε ένοχος, είναι αιρετός. Έτσι, ο ουσιαστικός κίνδυνος για την αμερικανική δημοκρατία μπορεί να περιορισθεί στο ελάχιστο εντός του επόμενου διμήνου. Αυτός, όμως, που κρατάει την τύχη του στα χέρια του είναι ο αμερικανικός λαός και είναι αποκλειστικά δική του υπόθεση να κρίνει τον Trump ως κατάλληλο ή ακατάλληλο για το Οβάλ Γραφείο. Επομένως, το μόνο ερωτηματικό είναι το ενδιαφέρον που θα επιδείξει ο λαός για την αλήθεια. Ένας λαός κουρασμένος, στην πλειοψηφία του έχοντας λάβει την υποτυπώδη και μόνο παιδεία, ένας λαός που αισθάνεται προδομένος από την Πολιτεία που έχει στηρίξει με αίμα, χρήμα και ιδρώτα και, τέλος, ένας λαός απηυδισμένος και δίχως ενδιαφέρον για την εύρεση της αλήθειας, σπανίως σκέφτεται με ψυχραιμία και λογική. Εν’ όψει των εκλογών του Νοεμβρίου, συνεπώς, το ερώτημα δεν είναι εάν ο Trump θα νικήσει τον Biden, αλλά περισσότερο εάν ο απλός Αμερικάνος θα εκπληρώσει το καθήκον του απερίσπαστος και με πάθος, σωστός φρουρός των δημοκρατικών δικαιωμάτων του. Kαι, παραφράζοντας ένα αριστοτελικό απόφθεγμα, που μας επαναλάμβανε συχνά μία αγαπημένη καθηγήτρια στο λύκειο, δημοκρατία και ελευθερία, σαν ύψιστα αγαθά που είναι, κόποις κτώνται, πράγμα που σημαίνει πως και θα χρειαστούν προσπάθεια, για να προστατευθούν, αλλά και πως αυτή την προσπάθεια την αξίζουν και με το παραπάνω.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Russia ‘meddled in all big social media’ around US election, BBC
- 2016 Presidential Election Investigation Fast Facts, CNN
- Mueller Report, U.S. Department of Justice
- Here’s What We Know So Far About Russia’s 2016 Meddling, TIME
