Της Μαρίας-Ελένης Καποτά,
Τα κακά νέα φτάνουν γρήγορα και δυστυχώς στην λίστα με τα δυσάρεστα γεγονότα του 2020 προστέθηκε ο θάνατος του 88χρονου σκιτσογράφου Quino, δημιουργού της Mafalda, το ατίθασο κορίτσι με τις πάντα εύστοχες ατάκες για τον κόσμο. Γνωστοί Έλληνες σκιτσογράφοι εξέφρασαν την λύπη τους για τον χαμό του καλλιτέχνη. «Ο κόσμος πιο φτωχός. Καλό ταξίδι.», έγραψε ο Αρκάς στη σελίδα του στο facebook και συνόδευσε την δημοσίευσή του με ένα σκίτσο της Mafalda που του είχε αφιερώσει κάποτε ο Αργεντινός καρτουνίστας, με την φράση «¡Para Αρκάς con un abrazo!».
Ο Joaquín Salvador Lavado Tejón, γνωστός και ως Quino, γεννήθηκε στη Μεντόσα της Αργεντινής το 1932. Η στροφή του προς τις τέχνες οφείλεται στον ζωγράφο και γραφίστα θείο του, Joaquín Tejón. Ο Quino ξεκίνησε έτσι τις σπουδές του στη Σχολή Καλών Τεχνών στη Μεντόσα, σπουδές οι οποίες διακόπηκαν το 1949, καθώς ο ίδιος αποφάσισε πως εντέλει ήθελε να ασχοληθεί με το χιούμορ και τα κινούμενα σχέδια. Πράγματι, αυτή ήταν η κλίση του, αφού τα κόμικ του γρήγορα δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και περιοδικά σε όλο τον κόσμο. Το γνωστότερο από αυτά είναι η Mafalda, που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην Αργεντινή στις 29 Σεπτεμβρίου του 1964 στο εβδομαδιαίο περιοδικό Primera Plana. H συγκεκριμένη σειρά καρτούν έφτασε στην Ευρώπη το 1969 και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, όπως τα ελληνικά. Παρόλο που, αναφορικά με την Mafalda, τα τελευταία σχέδια του Quino χρονολογούνται το 1973, η σειρά έχει επανεκδοθεί και είναι πλέον διαθέσιμη σε έντυπη, αλλά και σε ηλεκτρονική μορφή. Ποια είναι όμως η Mafalda;
Η μικρή μα καθόλου ασήμαντη 6χρονη ηρωίδα του Quino επιθυμεί την ύπαρξη ενός κόσμου όπου οι άνθρωποι θα ζουν ειρηνικά. Εντούτοις, έχει πολλές αμφιβολίες για το μέλλον. Στα πράγματα που δεν αγαπά, εντάσσονται η σούπα, o James Bond, ο πόλεμος και τα όπλα. Είναι πάντως έξυπνη, ειρωνική και προκαλεί με τα λόγια της. Οι ιστορίες της μπορούν να χαρακτηριστούν χιουμοριστικές, αλλά και ανησυχητικές. Είναι όντως ο κόσμος μας όπως τον παρουσιάζει η Mafalda; Όπως επισημαίνεται στην επίσημη ιστοσελίδα του καλλιτέχνη, «στη σειρά κόμικ της Mafalda, ο Quino αντικατοπτρίζει τον κόσμο των ενηλίκων έτσι όπως τον βλέπουν μια ομάδα παιδιών» και για την πρωταγωνίστρια της σειράς, «ο κόσμος είναι τόσο αχώνευτος που, ακόμα κι εάν κάποιος ήθελε να τον πουλήσει, δεν θα μπορούσε καν να βρει μια πειστική διαφήμιση». Ο κόσμος για την Mafalda είναι όντως όπως η σούπα. Τα παιδιά έχουν την μαγική ικανότητα να βλέπουν και να λένε τα πράγματα με το όνομά τους και, όπως η μικρή ηρωίδα του Quino, είναι πιο διορατικά και ίσως πρέπει να τα ακούμε περισσότερο. Άλλωστε, το μέλλον ανήκει σε αυτά.
Τα αστεία σχέδια του Quino είναι χαραγμένα στο μυαλό πολλών ανθρώπων οι οποίοι μεγάλωσαν, διαβάζοντας τις ιστορίες του. Η τέχνη του δίνει το έναυσμα για συζήτηση αναφορικά με την πολιτική, την κοινωνία, και τον κόσμο γενικότερα. Φυσικά, αυτός είναι ένας από τους κυριότερους σκοπούς της τέχνης· να μας κάνει να σκεφτούμε και να μας προκαλέσει! Και η πρόκληση αυτή είναι ακόμα μεγαλύτερη, όταν εκφράζεται και προέρχεται από μικρά παιδιά, όπως η Mafalda.
ΠΗΓΕΣ
